ARALIKLI ORUÇ (INTERMITTENT FASTING)
Orucun kökenleri dine dayanmaktadır. İslam, Yahudilik ve Hristiyanlık dahil olmak üzere birçok inanç, manevi nedenlerle gıda kısıtlama dönemlerini gözlemlemektedir. Araştırmacılar, belli periyotlarda yemek yemenin kilo kaybı ve düşük kan basıncı ve kolesterol de dahil olmak üzere birkaç sağlık yararının olduğunu keşfettiler.
İntermittent Fasting de vücudu düzenli bir açlığa maruz bırakan, yeme periyodlarının olduğu sağlığı iyileştirme amacıyla uygulanan bir beslenme şeklidir. Yani aralıklı oruç, diyet şekli değil, daha çok beslenme düzenidir. Aç kalma ve yemek yeme düzeninizi belirleyen sistemdir. Aralıklı oruç, özellikle hangi besini yemeniz gerektiğini değil de onları ne zaman yemeniz gerektiğini planlayan bir düzendir. Kısacası, belirli vakitlerde aç veya tok kalma esasına dayanan bir sistemdir. Tabi tercih edeceğiniz sağlıklı besinlerle desteklerseniz hem daha hızlı sonuca ulaşmanıza hem de daha sağlıklı kilo vermenizi sağlayacaktır.
NASIL ÇALIŞIR?
Normalde kişi yemek yedikten sonra pankreas insülin hormonu salgılar. Bu insülin salınımı enerji olarak kullanılmak üzere olan şekerin kan dolaşımından hücrelere taşınmasını sağlar. Fazla şeker depolanmak üzere yağ hücrelerine gider. Yemekler arasında, insülin seviyeleriniz düşer ve yağ hücreleriniz sizi devam ettirmek için depolanmış şekeri serbest bırakır. Oruç, insülin salınımını daha uzun bir süre için önler. Böylece vücudunuz şeker yerine enerji için yağ yakmak zorunda kalır.
Aralıklı Oruç Diyetinin (IF) Vücudumuza Olan Etkileri
- Uzun süreli açlık büyüme hormon seviyelerinin vücudumuzda hızlı bir şekilde artmasına yardımcı olur. Bu sayede yağ yakımı ve kas kazanımı kolaylaşmaktadır. Metabolizmanın hızlanmasına destek olan intermittent fasting ideal kiloya ulaşma sürecinizi kolaylaştırmaktadır.
- Hücreler uzun süre aç kaldığında onarım işlemlerini başlatarak hücre içinde biriken eski proteinleri sindirerek hücrelerden atılmasını kolaylaştırmaktadır.
- Sağlıklı ve uzun bir ömrün yaşanmasını kolaylaştıran ilgili gen yapılarının fonksiyonlarında değişikliklere yol açmaktadır.
- Uzun süreli açlığa bağlı olarak kan insülin seviyelerinde azalmalar olur. Bu durum depolanan yağları kullanmayı kolaylaştır.
- Gün içerisinde belirli saatler arasında sağlıklı beslenmek günlük alınan kalori miktarını sınırlandırmaktadır. Bu durum kalori kısıtlaması ile kilo kaybını kolaylaştırır.
- Aralıklı oruç diyetinin daha uzun yaşamanıza yardımcı olabileceğine dair de bazı kanıtlar vardır. Kemirgenlerde yapılan araştırmalara göre kalori kısıtlamasının ömrü uzatabildiğini göstermektedir.
Ayrıca kalp hastalığı, diyabet, kanser, Alzheimer gibi hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olabileceği öne sürülüyor. - Çalışmalar, aralıklı açlığın çok güçlü bir kilo verme aracı olabileceğini göstermektedir. Aralıklı oruç diyeti ile insanlar bel çevresinin %4–7'sini de kaybediyorlar ve bu da ciddi derecede karın yağı kaybı demektir.
Aralıklı oruç diyetinin diğer standart diyet yöntemlerinden daha az kas kaybına neden olduğu bilinmektedir.
Aralıklı Oruç Çeşitleri
Birkaç farklı oruç şekli bulunmaktadır. Bazı yöntemler diğerlerinden daha zorludur.
1)Alternatif Gün Orucu; En yoğun versiyonudur. 24 saat açlık gerektirir. Tek öğün beslenir ve sonra 24 saat boyunca bir şey yemezsiniz, sadece su veya kalorisiz içecekler tüketirsiniz.
2) 5:2 Yöntemi; Bireyler haftanın 5 günü normal beslenme düzeninde beslenirken haftanın ardışık olmayan 2 gününde ise bayanlar 500 erkekler ise 600 kalori alarak gününü tamamlamaktadırlar.
3)16:8 Yöntemi; Bu yöntem en sık uygulananıdır. Sınırlı beslenme, öğelerinizin zamanlamasına odaklanır. Her gün sadece belirli bir zaman aralığında yemek yiyebilirsiniz - örneğin sabah 11’den akşam 7’ye kadar. Yani 8 saatlik yeme 16 saat açlık şeklinde düzenlenir. 2 ana öğünden oluşur ve ara öğün olarak sıvılar tüketilir. Açlık zamanlarında şekersiz çaylar, bitki çayları, sütsüz kahve ve su tüketebilirsiniz.
Kimler Uygulamamalı?
- Diyabet hastaları ve kan şekeri problemi yaşayanlar
- Hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü) problemi olanlar
- Yeme bozukluğu geçmişi olan kişiler
- Hamile olanlar ve emziren kişiler
- İdeal kilosunun altında olanlar
- Hormonal bozukluğu olan bireyler
- Düşük tansiyon problemi yaşayan kişiler
- Düzenli ilaç kullanan kişiler
- 18 yaşından küçükler
- Aynı zamanda kadınlarda doğurganlıkla ilgili sorunlar varsa, hamileyse, emziriyorsa veya gebe kalmaya çalışılıyorsa, aralıklı oruç diyeti uygulanmamalıdır.