Biri dayım diğeri arkadaşım iki misafirim vardı dün akşam dayım annem öldükten sonra ilk defa geliyor yine de mutlu etti bizi ölümler ve ayrılıklar akrabalık ve dostluk ilişkilerini ortadan kaldırmamalı öğretmen arkadaşım çok ince düşünen insanı duyarlılıkları örnek alınacak biridir babası onu ve annesini çok küçük yaşta bir başkalarına bıraktı kaçtı okuyup öğretmen olması kendisi ve annesinin özverili davranışlarıyla oldu babası uzun yıllar sonra Per perişan bir halde evine döndü o geldiğinde Hüseyin öğretmen olmuştu babalarıyla sorunları olan çocuklar agresif öfkeli ve yaşama küskün olurlar dünya edebiyatınının  iki büyük yazarı Kafka ve Dostoyevski böylesi çocuklardandır ikisinin de babası zalim huysuzdur öğretmen arkadaşım kendisini ve anasını bırakıp kaçtığı babasının bu hatasını hiç sorun etmedi etmediği gibi el bebek gül bebek büyütülen çocuklardan daha çok babasına hürmet gösteriyor

Ne ise lafı yine fazla uzattım babadan deden kalma bir geleneğimiz var bizim gelen misafirini ilk gece uyutamayız o gece sohbet gecesi olur işte bu gecenin önemi oğlumla öğretmene aittir böylesini sohbet ve okumak için ayrılan zamandır birde espri katılırsa keyfine diyecek olmaz seviyeli bir sohbet ve espiri yaratıcılık ister böyle sohbetler ilaç gibi gelir herkese Fransızlar evliliği sohbet benzetirler sevgililer evlenmeden önce buluşmalarında sohbet edermişler belden aşağı olmayan sohbetler sohbet sofrasında birbirlerini tanırmışlar anlaşmışlar ne ise lafı daha fazla uzatmayayım

Oğlum öğretmene cumhuriyet rejiminin nasıl bir resim olduğunu sordu hoca cumhuriyet demek eşitlik ve özgürlüktür söz sahibi olan her şeyimizi borçlu olduğumuz halktır yönetenler halktan seçilmiş kimselerdir ve halk gibi yaşarlar evleri dahil çalıştığı yerlerin hizmet işlerini kendileri yaparlar yani hiç birinin bir köylüden ve işçiden kadın olanlarında bir ev hanımından farklar yoktur oğlum bizim idare edildiğimiz cumhuriyet böylemi dedi? Hayır bizim rejimimizin içinde demokrasi yoktur demokrasisi olmayan cumhuriyetler

Eksik cumhuriyetlerdir öğretmenler arkadaşlarına çocukluğumuz birlikte geçti ikimizde yoksulluk içinde büyüdük Mahsuni şerifin türküsünde dediği gibi ozan diyor ki daha anamdan doğmadan yedi yaşına değmeden ihtiyar oldum yaşadıklarımızın çoğu zihnimizden silindi ama o yıllarda yaşadıklarımız acıların kırgınlıkların bilinç altımızda bıraktığı toru duruyor çocukluk insanların baş belasıdır özelliklede yoksul yetim çocukluk yaşayanların şimdi haberi nerden veriyim torunum denizden tabi misafirlerim olduğunu duyunca deli kız geldi çıktı deniz sohbeti ve kitap okumayı çok sever dedesi gibidir

Deniz hemen dayısının elinden soru sorma işini aldı bu konuda bizim ailede kadınlar önceliklidirler tabi deniz sohbeti de bozdu hemen kadın sorununu ortaya sürdü konuya özgü öğretmene bir sürü soru sordu öğretmen şöyle küçük bir öykü anlattı nerde olmuş bilmiyoruz evliliklerinin ilk akşamları otururlarken kadın boşda bulunur sesli biçimde yellenir çok mahcup olur eşine duymamış gibi davransa da işe yaramaz adam baktı olmuyor kendi de yüksek sesle yellenir ve yellenmenin ne kadar faydalı olduğunu anlatır  işi tatlıya bağlar ülkemizin bütün erkekleri bu adam kadar hoşgörülü bilgili ve toleranslı olabilse bu ülkede de kadın erkek sorunu olmaz bu sorunun ülkemizin gündeminde olmasının sorumlusu kadınlar değil, cahil kibirli ve egoist bir kısım erkeklerdir bu insanlar bu cahilliklerinden kurtulmadıkça bu sorunu tartışılacaktır. Cahillik işte padişahın biri çok sevdiği bir dostunu vezir yapmak ister. Ama adam kabul etmez padişah kızar hapse attırır sonra üzülür başka bir dostuna bu olayı anlatır kendisine yardımcı olmasını ister. Adam sen bu işi bana bırak hemen işe girişir yörenin en cahil ağzı bozuk adamlarından birini bulur hapse adamın yanına koydurtur ertesi gün adam padişaha haberci göndersek beni bu yanımdaki adamdan kurtar ne istersen yaparım der cahillik ağzı sarımsak kokan adam gibidir. Kapitalist sistemlerde cahillik egoistlik kibirli gibi kötü şeyler yok edilmek yerine artırır çünkü kapitalizm cahillikten beslenir cahil insanların çoğunluk oluşturduğu toplumlar kolay yöneltilirler.