Kıymetli Gebze Yeni Haber Gazetesi ve www.gebzehaber.net okurları.

Değerli okurlarımız. Yorumlarımda sizin isteklerinizi ön plana tuttuğumu, genelde bu bağlamda yazı konularını belirlediğimi ve bu durumdan oldukça mutlu olduğumu belirtmek isterim.

Uzun zamandır benden TYT ve AYT konularına değinmem, ne yapmanız gerektiği ile ilgili tavsiyede bulunulması için maille veya farklı iletişim kanalları ve biçimlerinden istek alıyordum. Ancak benim alanım 6 ve 7’nci sınıflar ile LGS grupları olduğu için, açıkçası pek yetkin olmadığım konularda çokta yönlendirmeye girmek istemiyordum.

Ancak  kendi alanında oldukça başarılı ve tecrübeli olan;  kurumumuzun AYT, TYT gruplarından Rehber Öğretmenimiz Hatice Yılmaz‘dan destek alarak bu yorumu yazmaktan keyif aldığımı belirtmek isterim. Gelin, bu hafta kıymetli öğretmenime sorular sorarak sizlere en doğru yerden başarıya ulaşmada destek sağlayalım.

-        TYT ve AYT gruplarımız ne yapmalı, anlatır mısınız?

-        Ben  bu sınav sürecini aslında bir tatil planı yapmaya benzetiyorum. Nereye gideceğimize karar vermek, o şehri araştırmak, elimizdeki bütçeyi kontrol etmek, ‘hobilerimle uyuşuyor mu gitsem sahiden değer mi?’ demek gibi. Bu süreçte de aslında ilk olarak öğrencilerin sınavı tanıması, sınavın onlardan neler istediğini ve o sınava çalışmak için ne gerekli olduğunu bilmesi, sınav için planlama yapması, ‘sahiden nasıl mutlu olurum’ demesi ve sonuç. 

-        Öncelikle sınavı iyi tanımalıyız sınavın bizden neler istediğini bilerek o yola çıkmak bize daha net sonuçlar verecektir. Sınava hazırlanan birçok öğrenci maalesef sınav nedir, ne istiyor bunu bilmeden hazırlanıyor. Hatta tercih sürecine kadar sınavın bilincini fark etmeyen öğrenciler öncelikle sınavı tanımlamalı ve o sınavda kendisini bulmalı.

-         Peki. ‘Bu sınav nedir’  ve ‘Bu sınavı tanımak’ dediğimiz olay örgüsü nasıl rol oynuyor, biraz onlardan bahsedelim.

-        TYT ilk oturumumuz olarak karşımıza çıkıyor. Bu sınav konu ağırlığı olarak 9 ve 10’ncu sınıfları kapsamaktadır. Öğrenciler toplamda 120 sorudan sorumludur. Baraj sistemi geçen sene kaldırıldığı için sistem biraz daha farklı bir yol izledi. TYT puanının hesaplanabilmesi için Türkçe veya matematik testlerinin birinden ham puan olan 0,5 alma şartı getirildi.

-        Peki. TYT soru tarzı nasıl olacak?

-        Sorular ortak müfredattan olacaktır. Okuduğunu anlama ve yorumlama, sosyal alanlarda yine adayların anlama becerilerini ölçecek. Fen alanına yatkınlığı ve yorumlama, matematik alanında ise matematik kavramlarını kullanma temel işlem becerisini ölçecek.

-        TYT puan türü nedir ve nerelerde kullanılır?

-        TYT puan türü üniversiteye giriş için yapılan tek puan türüdür. TYT puanı ön lisans bölümlerini tercih ederken ya da özel yetenek sınavına başvururken kullanılır. TYT özetle, yoruma dayalı bir sınavdır. Öğrencilerin okuma anlama yorumla yeteneklerini aktif kullanması ile başarı sıralamaları görülecektir. Ancak sınav sisteminde yapılan belli başlı değişiklikler öğrencileri kendi içlerinde ikiye ayırdı. Bir grupta ‘ne de olsa 0,5 netten daha fazla yaparız’ diyenler. Diğer grupta sınavın asıl neyin üzerine olduğunu bilmeyenler, ‘nasıl yapılacak ki’ diyenler var.

-         İşte bu konumda sınavı tanımak devreye giriyor çünkü sınav bize sınırlama noktasında esneklik verdi. Türkçe veya matematik testinden 0,5 net alan öğrencinin de, daha çok net yapan öğrencinin de puanının hesaplandığı bir sınavda öğrencilerin birçoğu sıralama ile yerleşeceğini kaçırıyor. Puan noktasında, benzer puanlar alına bilinir. Ancak bizim için esas olan sıralamadır çünkü sıralama kişiye özgüdür. İşaretledikleri ve boş bıraktığı sorular öğrenciye sıralamasını verecektir.

-        İşte bu noktada “ortak müfredat” olayını bilmek devreye giriyor

-        Öğrencinin yorumlama yeteneğini devreye katarak başarılı olabileceği bir TYT sınavında sayısal öğrencisi olmasa da fen işaretliyor olması, sözel öğrenci olarak matematik noktasında bir tane soru işaretlemesi dahi öğrenciyi birçok rakibinin önüne geçiriyor.

-        AYT ise lisans programı isteyen öğrencilerin sınavıdır AYT sınavına girebiliyor olması için öğrencinin ilk olarak TYT puanının hesaplanmış olması gerekmektedir. AYT alan sınavı olarak karşımıza çıkıyor, konu ağırlığı olarak 11-12’nci sınıflardır ve puan türü ‘eşit ağırlık’, ‘sayısal’, ‘sözel’ ve ‘dil’ olarak dörde ayrılır.

-        Hangi puan türü için hangi testleri çözmek gerekiyor konusunu bilmek gerekiyor

-        Bu konumda da sayısal öğrencisinin fen ve matematik testlerini, sözel öğrencisinin edebiyat, sosyal 1,sosyal 2 testlerini, eşit ağırlık öğrencisinin edebiyat ve sosyal 1, matematik testlerini çözmesi gerekmektedir. AYT puan türünde adayların puanlarının hesaplanabilmesi için puan getiren testlerin herhangi birinden 0,5 net yapmış olmaları gerekmektedir. Sınav sistemini tanımak öğrenciye nasıl bir yol izleyeceğine dair iyi bir harita oluşturur. TYT ve AYT yalnızca bir gün ara ile gerçekleşen sınavlardır. Öğrencinin bu iki sınavda başarılı olması içinse ikisini besleyerek yolda devam etmesi gerekmektedir.

-        Asıl sorumuza gelecek olursak; sınav öğrencisi sınavı bilerek tanıyarak yola çıktı, ikinci tanıyacağı şey kendisi olmalıdır. Bu da yolda öğreneceği bir süreç olarak karşımıza çıkıyor. Bu yolda ki yoldaşlarımız hedef, düzen ve istikrar olmalıdır.

-        ‘Hedefim var ancak nasıl çalışacağımı bilmiyorum bir hafta çalıştım ama ikinci hafta o masaya oturamıyorum’ diyen öğrencilerinse plan noktasındaki o eksiklikleri o yolu bitirmelerini engelliyor. Yola çıkmış olmanız birçok şeyi beraberinde getiriyor. Varabilmek değil, ‘orayı sevebilecek misiniz?’. Bu sizin o yola yüklediğiniz anlamla bağdaşır.   

-        Sınava çalışırken nelere dikkat etmeliyiz?

-        Öğrencilerin hepsi özeldir, kişi sınav sisteminden önce kendi sistemlerine dikkat ederek başlamalı. Öğrencinin ilk olarak bu uğraş noktasında bir adım atması gerekiyor çünkü bizler sadece akılla yaşamımızı devam ettiren canlılar değiliz, duygularımızda var. Haliyle her şey bir bütün halinde ilerliyor. İlk olarak öğrencilerin bir sistem kurabilmesi için yaşamlarını sınav hazırlığında sistemli hale getirmesi gerekiyor. Uyku düzeni, beslenme düzeni, alışkanlıklar gibi durumlar önemli. Öğrencinin sınav kaygısı ya da düzenden şikâyet etmesinden dolayı bir türlü başlayamaması da istikrarsızlığa sebebiyet verecektir. Sınav çalışmasında öğrencilerin dikkat etmesi gereken ilk husus planlamadır, ancak bu planlama hayali olmamalıdır. Öğrenci sınav sistemini ve kendisini tanıyorsa bir planlama yaparken mutlaka o planlara gerçekleştireceği şeyleri yazmalı ve bu planlamalar kendi içlerinde de ayrılmalıdır.

-        Aylık planlamada öğrenci belirli bir takvim oluşturmalıdır. Öğretmeni ile gideceği konuları çözeceği kaynakları belirlemelidir. Belli bir net hedefi önüne koymalıdır.

-        Haftalık planlamada ise tekrarlara ve soru sayılarına analizler vermelidir. Denemeleri ile haftalık çalışmasında konu tekrarlı soru çözümlerine ağırlık vermelidir. Günlük planlamalarda ise öğrencilerin ilk olarak konu tekrarlı çalışması gerekmedir. Günlük şu kadar soru ve konu, haftalık hedeflerle uyumlu olmalıdır. Öğrenci planlamasına gerçekleştiremeyeceği şeyleri yazdığında sonrasında zaten ‘uyamıyorum, çalışamıyorum, artmıyorum’ diyerek kendisini strese sokacak ve bir zaman sonra çalışmayı bırakacaktır.

-        Sınav noktasındaki bilgimizi sürekli olarak kendimize hatırlatmalıyız. Hangi testlerde ne gibi konular hangi tür sorular çıkıyor bilmeliyiz. Soru türlerine dair bilgi sahibi olursak çalışmalarımızdan verim alacağız. Mesela TYT sınavımız daha çok 9 ve 10’ncu sınıf konularını kapsıyor ama sınav 12’nci sınıfta gerçekleşiyor Haliyle sınavda bizden yüzde 100 bilgi istemiyor. Daha çok öncüllü sorular var ve yorumlamalara göre bir sonuç istemiyor. Burada öğrencinin TYT adına yapması gereken ilk husus yorum yeteneğini geliştirmek olmalıdır. Bu ancak paragraf sorularını düzenli olarak çözmekle mümkün olacaktır. Bir diğer husus ise TYT adına düzenli olarak problem çözmek olmalıdır. Öğrenci temel kavramlardan kopmadan yorumlama yeteneği ile netler kazandıracak olan çalışmalara hep ağırlık vermelidir. Burada bir haftalık aranın bile öğrenciyi bir zaman sonra eksiye götüreceği unutmamalıdır. Öğrenci paragraf ve problemleri bu uzun yolda pes etmeden çözebilmek için makul soru sayılarıyla devam etmelidir.

-         Planlamalar noktasında kendinize adil davranmalı, emekleyerek yürümeye başladığımızı unutmadan hareket etmelisiniz.

Planlamalarda eksiklikler olacaktır. Günlük olarak o hedefi tutturamadıysanız ertesi güne aktarma işlemini yapmayınız. O günün planına uyduğunuzda, bu durumu yapmalısınız. Eksik olduğunuzu ya da yapamadığınızı düşündüğünüz derslerinize mutlaka az soruda olsa çalışmalarınızda yer vermeli, üzerine gitmelisiniz. Uzaklaştıkça daha çok ön yargılı olacak ve netleriniz hem aynı bantlara takılı kalacaktır.

Ve sınavla ilgili tüm çıkmış soruları mutlaka bir deneme olarak çözmeli, eksik olduğunuz konuları değerlendirerek sonuca doğru gitmelisiniz. Branş denemelerine ağırlık vererek ‘hangi alanda kendimizi daha iyi konuma getirebiliriz’ diyerek bu doğrultuda çalışmalara özen göstermelisiniz.

-        Anne ve babalara önerileriniz nedir?

-        Her öğrenci kadar anne babada özeldir. Her velinin, öğrenci konusunda yaklaşımı ve hedef istekleri başkalık göstermektedir. Nasıl ki öğrenciler sınavı tanıyarak ilerlemeli ise velilerde bu YKS serüveninde kendisinden neler istendiği bilerek öğrencilere yaklaşım göstermelidir. Bu süreci aslında hep beraber yaşadığınızı öğrencinin hissetmesi gerekmektedir. Çünkü öğrencilerin birçoğu ya ‘annem babam beni anlamıyor’  ya da ‘benden çok şey bekliyor’ diyerek çalışmalara sallantı vermektedir. Öğrencinin sınavda başarılı olmasında ebeveynlerde sürece dâhildir. Sürece çocuğunu tanıyarak devam etmelidir.

-        Çok değil her gün çalışmanın önemli olduğunu bilerek yoldaş olduğunu göstermeli veli. Kendi çocukluk, öğrencilik yılları ile kıyaslama yapmamaya özen göstermeli. ‘Benim zamanımda dershane yoktu, özel dersler yoktu’ gibi tutumlar öğrenciyi bir aşamadan sonra ‘yük mü oluyorum acaba’ durumuna getiriyor ya da öğrenci ‘yine başladılar’ diyerek geçiştirme durumuna getiriyor. Onun yerine eleştirileri empati yoluyla yapmalısınız. ‘Senin çok fazla imkânın var. Dershaneden anlamadıysan bir de internetten yararlanmayı denesene. Bizde böyle değildi başka seçenek yoktu ama diğer yolları da dene bakalım’ dediğinizde öğrenci, ‘evet benim başarılı olmam için bana değer veriyor’ dilini kullanmaya başlıyor. Sağladığınız imkânları desteğinizi beklediği anda negatif olarak hatırlatmamalısınız. ‘Senin için yaptık sen yine başarısız oldun’ demek yerine ‘nasıl bir yol izlenir daha bilmiyoruz sende elinden geldiğince bir çaba vermelisin’ dili öğrenciyi biraz daha kendine getiriyor. Çocuklar özellikle çalışan anne babalardan çocuklar bu tutumu gördüğünde, ‘benim için bu kadar masraf yapılıyor ben yapamıyorum’ ve ‘benimle hiç zaman geçirmiyorlar parayı konu ediyorlar’ değerlendirenler olarak ayrılıyor. Onun için çocuğunuza sunduğunuz imkânları hatırlatmanın başka yolunu mutlaka bulmalısınız. ‘Elindeki kaynaklar mı yetersiz geliyor. Ne eksik kalıyor. Başka bir yol bulalım, ben de araştırayım’ diliyle öğrenci eleştirildiğini değil desteklendiğini düşünecektir.

-        Çocuğunuzun hayalleri noktasında kendi ideallerinizi onların üzerinde gerçekleştirmeye çalışmayın. Çocuğun potansiyeli noktasından bakmalı ve o şekilde yönlendirmelisiniz. Kek hamurundan börek elde edemeyeceğimizi, onun sorumluluk alması gerektiğini bilerek bu yolda rol almalısınız. Sevgi her şeyi yaptırır. Çocuğunuz, sevginizi belli şeylere yüklemeden sizin onu sevmeye devam edeceğinizi bilmeli. ‘Çok güveniyorum sen yaparsın’ sözünü de sürekli olarak kullanmamalı hem iyi hem kötü eleştiri noktasında öğrenciyle ortak gitmelisiniz.

Bu değerli bilgiler için Rehber Öğretmenimiz Hatice Yılmaz’a şahsım ve sizin adınıza teşekkür ederim

Haftaya yine bu sütunlarda sizinle olmak temennisi.

Öneri ve katkılarınıza dair [email protected] üzerinden şahsımla iletişime geçebileceğiniz duyurusuyla haftaya tekrar bu sütunlarda görüşünceye dek hoşçakalın.