Madenler varlık fonuna mı geçecek?

Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin Sanayi ve Teknoloji Komisyonundaki görüşmeleri tamamlandı. Kazdağlarını çöle çeviren Alamos Gold gibi şirketlerin Bakan onayıyla 12 aya kadar ruhsatsız çalıştırılmasına izin veren düzenleme madde metninden çıkarıldı.

Teklif hakkında değerlendirmelerde bulunan CHP Kocaeli Milletvekili ve Parti Meclisi Üyesi Tahsin Tarhan’a göre, “İktidar partisi milletvekilleri muhalefetten gelen eleştiriler ve kamuoyu baskısı nedeniyle geri adım attı: Türkiye’ye silah ambargosu koyan Kanadalı şirketi korumak için getirilen madde geri çekildi. Bu başarı çok önemli. Ama madenleri Varlık Fonuna devretme yönünde zemin teşkil edecek maddeler hala yerinde duruyor”.

MADEN HOLDİNG

Yandaş şirketlere yeni ayrıcalıklar tanıma dışında hiçbir amacı olmayan, elektrik ve doğal gaz faturalarında indirim talebi başta olmak üzere vatandaşa somut yarar da getirmeyen düzenleme Varlık Fonu bünyesinde kurulan Maden Holding için enerji piyasasını dikensiz gül bahçesine çevirmeyi amaçlıyor. Elektrik, doğalgaz ve maden alanlarında büyük bir mülkiyet transferi döneminin eşiğinde olduğumuza dikkat çeken Tarhan sözlerine şu şekilde devam etti: “Kanunun tek bir amacı var. Bu sene Ocak ayında Varlık Fonu bünyesinde kurulan ve şu ana kadar 20 civarında enerji ruhsatını devralan Maden Holdinge yeni ruhsat ve maden arama alanlarını açmak. Yurt dışında faaliyet gösteren devlete ait enerji şirketleri Türkiye’ye getirilecek. Şirket devirlerinde KDV yok. Bu şirketleri pek çok Kanundan ve TBMM denetiminden kaçırılıyor iktidar. Devlet neden yurt dışında faaliyet gösteren şirketi Türkiye’ye getirir? Neden onu vergiden muaf tutar ve denetimden kaçırır? Anlamak mümkün değil.”

BOTAŞ NEREYE KOŞUYOR?

İktidarın geri adım atmadığı noktalardan biri de doğal gaz ithalatı. Avrupa 1000 metreküp doğalgaza 120 dolar öderken Türkiye 280 dolar ödüyor Pahalı doğal gaz ithal eden AKP iktidarı yanlış enerji politikası yüzünden vatandaşı mağdur etmekte. Tarhan’a göre, “Bu mağduriyet yeterli gelmemiş olacak ki, Kanun Teklifiyle tüm doğalgaz alımları ve BOTAŞ’ın tüm ihaleleri de kamu denetiminin dışına çıkarılıyor. Ne yapmaya çalışıyor iktidar? Yarın BOTAŞ ve devlete ait diğer tüm enerji şirketlerinin Maden Holding bünyesine katılarak Varlık Fonuna devredildiğine tanıklık edeceğiz. Getirilen tüm değişiklikler bu tasarının ön hazırlığı.”

KAYIP VE KAÇAK

Komisyon çalışmalarının en hararetli kısmı kayıp-kaçakla ilgili düzenlemede söz konusu oldu. İktidar milletvekilleri 2013’den beri uygulanan ulusal tarifenin 5 yıl Kanunla, 5 yıl da Cumhurbaşkanı kararıyla uzatılmasını teklif etti. Konu hakkında söz alan Tarhan’a göre, “Türkiye’nin Batısında bir algı oluştu. Doğudaki vatandaşlar elektriği kaçak kullanıyor. Bu nedenle faturalar yüksek. Oysa gerçek durum tümüyle farklı. Elektrik faturalarını yükselttiği iddia edilen Güneydoğu’nun faturalardaki payı sadece % 6.8. Peki bu faturalar neden yüksek? Çünkü kayıp oranı kaçak oranından daha fazla. Elektrik dağıtım şirketleri vatandaşın sırtından zenginleşiyor. Ama kayıp miktarını aşağı çekmek için gerekli yatırımları yapmıyor. Ayrıca elektrik fiyatları sürekli arttırılmakta. Sadece bu sene sanayinin kullandığı elektriğin fiyatı % 21.8, hane halkının kullandığı elektriğin ise % 32.3 oranında yükseldi. Bu çarpık düzenin sorumlusu olan AKP, gerekli adımları atmadığı müddetçe faturalar el yakmaya devam edecek.