“Uyku hastalıkları tedavi edilebilir”

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Derya Karadeniz ile uyku hastalıklarını, belirtilerini ve insan sağlına olan etkilerinin tedavi edilebileceğini söyledi.

Uykunun yaşam için mutlak gerekli olan bir süreç olduğunu dile getiren Prof. Dr. Karadeniz, “Uykunun özelliklerine baktığımızda bebeklik, çocukluk, ergenlik, erişkin ve yaşlılık döneminde farklılık gösterir. Uykuda olan herhangi bir hastalık ya da bozukluk, direkt olarak uyanıklığı etkiler ve birçok hastalığın ortaya çıkmasını tetikler. Normal uykunun süresi, uykunun gelme zamanı, sabah uyanabilme hızı ve uyanma eşiği, yani herhangi bir dış uyaranla uyanıklığa geçme her kişide farklılık gösterir. Doğuştan itibaren genetik olarak farklılık gösterir ve uykusu kişinin parmak izi gibidir” dedi.

“Uyku Süresi Kişiden Kişiye Değişebilir”

Normal uyku süresinin 7-8 saat olduğunu dile getiren Prof. Dr. Karadeniz, “Genel olarak baktığımızda toplumun yüzde 80’i normal uyku süresinde uyur. Ama bunun kısa ve uzun uyuyucular olmak üzere iki farklı tipi vardır. Bu da gene doğuştan var olan bir şeydir. Bir kişi 30-40 yaşından sonra ‘Ben niye 4-5 saat uyuyorum? Bu uykusuzluk mudur?’ dememeli. Eğer bu daha sonradan ortaya çıkmışsa evet, ama bu çocukluğundan beri böyleyse onun ihtiyacı olan uyku süresi bu demektir. Normal uykuyu tanımlarken kişinin sabah dinlenmiş, uykusunu almış ve yenilenmiş olarak uyandığı uykudan bahsediyoruz” ifadelerini kullandı.

“Uyku Hastalıkları Tedavi Edilebilir”

Uyku hastalıklarının psikiyatrik hastalıklar olmadığını belirten Prof. Dr. Karadeniz, “Uyku hastalıkları, uyku-uyanıklık mekanizmalarının bozulması sonucu ortaya çıkan hastalıklardır. Uyku hastalıkları dediğimizde çeşitli kategoriler var ve seksenin üzerinde uyku hastalığı tanımlanmış durumda. Uyku hastalıkları tanıları net olarak saptanan ve tedavi edilebilir hastalıklar. Fakat ‘tedavi edilebilir’den kastımız aslında kronik yani ömür boyu süren hastalıklar birçoğu, ama ömür boyu da tedavileri süren ve tedaviye çok iyi yanıt alınan hastalıklar” şeklinde konuştu.

Uyku hastalıklarının türlerinden de söz eden Prof. Dr. Karadeniz, “Uyku hastalıkları dediğimizde öncelikle, uykusuzlukla seyreden uyku hastalıkları var. Burada uyku-uyanıklık mekanizmalarının bozulması sonucu ortaya çıkan uykusuzluk hastalıklarından bahsediyoruz. Kendi içinde 8-10 tane hastalığı barındırıyor. Diğer kategori ise uykuda solunum bozuklukları. Genel olarak toplumda uyku apnesi ya da uyku apne sendromu olarak bilinen bir hastalık var. Uykuda solunum bozuklukları kendi içinde 18 tane hastalık barındırıyor. Uyku apnesi, uykuda kişinin farkında olmadığı, solunumda durma, azalma, zorlanma ve beraberinde oksijende düşme, kalp ritminde bozulma, kalbin kan atım gücünde azalma, beynin kanlanması ve oksijenlenmesinde bozulmayla seyrediyor. Dolayısıyla kalbe ve beyne başta olmak üzere bütün vücuda hasar veren ve eğer tedavi edilmezse kişinin yaşam ömrünü kısaltan, başta hipertansiyon olmak üzere kalp hastalıkları ve diyabete kadar gidecek sorunlara neden olan bir hastalık grubundan bahsediyoruz. Diğer bir grup uyku hastalığı ise hipersomni dediğimiz, gündüz aşırı uykululukla seyreden, kişinin gündüz uyanık kalamaması, uyanıklığı sürdürememesi ile şekillenen hastalıklardır. Diğer bir grup başta huzursuz bacak sendromu olmak üzere uykuda hareket bozukluklarıdır. Bu da, yine kişinin her zaman farkında olamayacağı, uyku esnasında kolda, bacakta hareketler ki bu hareketler her zaman kişinin ya da kişiyle birlikte uyuyan insanların fark edebileceği hareketler olmayabilir ama sonuç itibariyle uykuyu bozan hareket bozuklukları var. Diğer bir grup toplumda, uykuda kalkıp yürüme, bağırıp çağırma, farkında olmadan yemek yeme, altına ıslatma, olarak bilinen, yani aslında uyanıkken bilinçli olarak yaptığımız her türlü davranışın, uyku esnasında bilinçsiz ve farkında olmadan yapıldığı hastalık grubu olan parasomnidir” dedi.