Türkiye gelir eşitsizliğinde Avrupa birincisi

Geçen hafta TÜİK’çe açıklanan 2013 yılı gelir dağılımı sonuçları, Türkiye’nin Avrupa’nın en adaletsiz gelir bölüşümüne sahip ülkesi olduğunu yine teyit etti.TÜİK, 2013’te, eşitsizlik göstergesi olarak bilinen gini katsayısını 0,38 olarak açıklarken bu sonuca bazı iktisatçılar yöntemsel bazda eleştirilerini sürdürmüşlerdi. BirGün’de görüşleri yayımlanan iktisatçı Mustafa Sönmez ve yazarımız Hayri Kozanoğlu, TÜİK’in 2003’ten bu yana gelir dağılımının iyileştiğini kanıtlayıcı bir yöntem seçtiğini, göstergeyi 0,42’den 0,38’e kadar çektiğini ifade etmişlerdi. Bilim dışı bu yöntemin. Türkiye’yi iç ve dış kamuoyuna bölüşümü adilleşen bir ülke olarak takdim amacı taşıdığı belirtilmişti.

VELEV Kİ 0,38 OLDU
Bütün bunlara rağmen, TÜİK’çe açıklanan en son gini katsayısı doğru kabul edilse bile, Türkiye, Avrupa’nın en adaletsiz gelir bölüşümüne sahip ülkesi olmaktan kurtulamıyor.

Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat’ın bulgularına göre, Türkiye, 0,38’lik gini katsayısı ile bile AB ortalaması olan 0,30 gini katsayısının 8 puan üstünde. Türkiye’ye en yakın eşitsiz ülke İspanya bile Türkiye’den 3 puan geride. Avrupa’da Akdeniz ülkeleri İtalya, İspanya, Yunanistan, Portekiz, Türkiye’ye eşitsizlikte yaklaşırken, Kuzey Avrupa ülkelerinde bölüşümün görece adil olduğu görülüyor. Sosyal devlet geleneğinin ağır bastığı bu ülkelerde gini katsayısı 0,30’un altında. AB’nin en büyüğü Almanya’da ise bölüşüm, diğer büyükler Fransa ve Birleşik Krallık’a göre daha adil.

DÜNYADA DA…
Türkiye’nin 0,38 olarak takdim edilen gini katsayısı, dünya sıralamasında Türkiye’yi en adaletsiz ilk 5 ülke içinden uzaklaştırmıyor. Dünya Bankası’nın 2012 verileri üstünden bölüşüm adaletsizliği sıralamasında Türkiye , G.Afrika, Brezilya, Şili ve Meksika’dan sonra, 5’nci en adaletsiz ülke olarak yer alıyor.

Dünya Bankası verileri, gelir eşitsizliğinde G.Afrika’nın açık ara ilk sırada olduğunu ortaya koyuyor. 1994’te siyasi iktidardan uzaklaştırılsalar da beyaz azınlık ülkenin en varlıklı kesimi olmayı sürdürürken çoğu teneke evlerde yaşayan G.Afrikalılar ile aralarındaki uçurum azalmıyor. Bu uçurumun gini katsayısı ile ifadesi 0,63’ü buluyor.

Brezilya, eşitsizlikte 0,55 gini katsayısı ile ikinci sırada yer alırken diğer Güney Amerika ülkeleri Şili ve Meksika’daki uçurum da parmak ısırtıyor.
Türkiye’nin, 2012 için “düzeltilmiş” 0,38 adaletsizlik katsayısını Dünya Bankası kendi istatistiklerinde 0,41 olarak koruyor ve Türkiye böylece ilk 5’te yer alıyor. ABD ile İsrail, gelir eşitsizliği yüksek diğer önemli ülkeler arasında.