Temmuz ayı enflasyonu belli oldu

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temmuz ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. TÜİK verilerine göre TÜFE'deki değişim temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 3,23 artış kaydetti. Enflasyon yıllık bazda ise yüzde 61,78'e geriledi. Kira zam tavanını belirleyen 12 aylık ortalama enflasyon göstergesi yüzde 65,93 olarak açıklandı. Haziran ayında enflasyon aylık bazda yüzde 1,64, yıllık enflasyon yüzde 71,6 olarak açıklanmıştı.

AYLIK ENFLASYON NEDEN YÜKSELDİ?

Aylık enflasyonun yüzde 3'ün aşması bekleniyordu. Enflasyonda alkollü içecek ve tütün ürünlerindeki vergi güncellemelerinin yanı sıra akaryakıt ve enerji kalemlerindeki zamların etkili olacağı tahmin ediliyordu. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, temmuzda aylık enflasyonda geçici etkiler kaynaklı artış olmasının beklendiğini açıklamıştı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay, vergi ve yönetilen fiyatlardaki ayarlamaların temmuzda aylık enflasyona 1,5 puan ilave katkı yapacağını belirtmiş ve verinin beklentilerden yüksek gelebileceğini söylemişti.

Yıllık enflasyondaki hızlı gerilemenin ise baz etkisiyle gerçekleşmesi bekleniyordu.

ELEKTRİK ZAMMI ENFLASYONU NASIL ETKİLEDİ?

Ana harcama grupları itibarıyla aylık bazda en yüksek artış yüzde 8,08 ile konutta yaşandı. Bu yükselişte temmuz ayında gelen yüzde 38'lik elektrik zammı etkili oldu.

En yüksek ikinci artış ise yüzde 5,84 ile alkollü içecekler ve tütünde yaşandı. Temmuz ayında alkollü içecek ve tütün ürünlerinde vergi güncellemeleri yapılmıştı. Aylık bazda giyim ve ayakkabıda ise yüzde -2,58'lik fiyat değişimi yaşandı. Yıllık bazda da en az artış gösteren ana grup yüzde 39,57 ile giyim ve ayakkabı oldu. Yıllık bazda en yüksek artış ise yüzde 104,5 ile eğitimde yaşandı.

ENFLASYON BEKLENTİLERİ NASIL ŞEKİLLENDİ?

Merkez Bankası'nın düzenlediği Piyasa Katılımcıları Anketi'nde enflasyon beklentileri yukarı yönlü revize edilmişti. Geçen ay yüzde 2,41 olan temmuz ayı enflasyon beklentisi, bu anket döneminde yüzde 2,77'ye çıkmıştı.

Reuters'ın anketinde enflasyonun temmuzda aylık yüzde 3,45 artacağı tahmin edildi. Yıllık enflasyonun ise yüzde 62,1'e gerileyeceği öngörülmüştü.

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, temmuz ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 3,51 arttığını tahmin ediyordu.. Ekonomistlerin temmuz ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına göre, bir önceki ay yüzde 71,60 olan yıllık enflasyonun yüzde 62,23'e ineceği öngörülüyordu.

ÇEKİRDEK GÖSTERGELERDEKİ DEĞİŞİM

İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 2,47, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 28,48, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 60,31 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 68,37 olarak gerçekleşti.

Enerji, gıda, alkol ve tütün ürünleri ile altının dışarıda bırakılarak hesaplandığı özel kapsamlı C göstergesi ise aylık bazda yüzde 2,45 yükseldi. C göstergesi yıllık bazda yüzde 60,23 oldu.

ÖNCÜ GÖSTERGELER NEYE İŞARET ETTİ?

Öncü göstergeler enflasyonda artışın hızlanacağına işaret etti. İstanbul'un enflasyonu temmuzda aylık bazda yüzde 4,21 artış kaydetti. İTO verilerine göre Perakende fiyatlar yıllık bazda yüzde 72.80’e yükseldi.

Geçen ay toptan fiyatlar, aylık bazda yüzde 1,04 arttı. Toptan fiyatlardaki yıllık değişim yüzde 55,12 olarak gerçekleşti. Türk-İş, gıda fiyatlarının temmuz ayında yüzde 1,35 arttığını açıkladı. Son 12 ay itibarıyla değişim oranı yüzde 64,99 olarak hesaplandı. Mutfak enflasyonundaki yıllık değişim yüzde 81,16 oldu.

Temmuz ayında açlık sınırı, 19 bin 234 liraya yükseldi. Böylece açlık sınırı, asgari ücretin 2 bin 232 lira üzerinde gerçekleşti. Yoksulluk sınırı ise 62 bin 653 liraya çıktı.

ÜRETİCİ FİYATLARINDA HIZLANMA

Üretici fiyatlarında da aylık artış temmuz ayında hızlandı. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 1,94 artış, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 21,81 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 41,37 artış ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 47,55 artış gösterdi.