Manisa’nın Soma ilçesine bağlı Yırcalı köyündeki Termik Santrali yapımına kurban edilen zeytinlikler yüzünden yaşanan kavga daha da büyüyecek gibi. Çünkü, zeytinlikleri kesen Kolin, ÇED raporuna da uymamış.
Şimdi, elde ettiğim bilgilerle, bu girişin altını doldurmaya çalışacağım…
Çevre Mühendisleri Odası (ÇMO), Yırca’da kurulmak istenen ve Kolin tarafından 6 bin zeytin ağacının kesildiği termik santral ile ilgili ÇED raporunu incledi ve önemli detaylara ulaştı. Buna göre, ÇED raporunun hiçbir yerinde zeytin ağaçlarının kesileceğinden bahsedilmemektedir. Oda, o raporun usulsüzlüklerle dolu olduğu iddiasında.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 17 Mart 2014’te kabul ettiği bu ÇED raporunda, ÇMO’nun dikkat çektiği noktalar şöyle.
- 1/100.000’lik planın iptal edildiği belirtilmektedir. Yani saha plansızdır. Üst ölçekli plan olmadan inşaat izni alınamamaktadır. Peki inşaata nasıl başlanmıştır? (ağaçların kesilmesi, arazinin hazırlanması v.b.)
- 3. Halkın katılımı toplantısı 3 bin 500 metre uzaklıktaki Soma merkezde yapılmıştır. Oysa en yakın yerleşim olan 1125 metre mesafedeki Yırcalı köyünde yapılması gerekirdi. Sırf bu nedenle bile ÇED olumlu kararının iptal edilmesi gerekmektedir. Çünkü yönetmelikte ve ÇED sürecinin ilkelerinde en yakın yerleşim yerinde ve halkın kolaylıkla ulaşabileceği yerde toplantıların yapılması zorunluluktur. Yırca Köylülerinin, yani ağaçları proje alanında olan insanların toplantıya katılımları için çaba harcanmamış, ÇED süreci adeta köylülerden kaçırılmıştır.
- Proje kapsamında elden çıkacak tarım alanı miktarının belli olmadığı yazılmıştır. Bu netleşmeden kesinlikle ÇED kararı verilmemeliydi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı büyük bir hata yapmıştır. Tarım alanı bile belirtilmeden, tespit edilmeden nasıl ÇED olumlu kararı verilebilir? Nasıl çevresel ve sosyal etkiler değerlendirilebilir?!
- Raporun 3 yerinde 4086 sayılı “Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerin Aşılaştırılması Hakkında Kanuna” göre zeytincilik araştırma istasyonundan izin alınarak faaliyete başlanacağı taahhüt edilmiş. Bu izin alınmış mıdır? Öte yandan, alınacak izin, raporun ekinde bulunan ekolojik değerlendirme raporunda da belirtildiği gibi sadece faaliyetin (kurulacak termik santralin çalışması ile birlikte) zeytin ağaçlarının gelişimi ve üremesini engelleyip engellemediğine ilişkin bir izin olabilecektir. Yani kesilmesiyle ilgili değil…
- Raporda, zeytin ağaçlarının taşınacağından bahsedilmiş ama nasıl, nereye, kaç ağaç taşınacağı ve buna ilişkin izin sürecinden bahsedilmemiştir. Ağaçlar hukuken, ekolojik olarak, bilimsel olarak kesinlikle kesilemez ve sökülmez!
- İlgili bölümlerde dosyada modellemelerde kullanılan meteorolojik verilerin 44 km mesafedeki Akhisar istasyonundan alındığı belirtilmiştir. Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde 18040 Numaralı Soma Meteoroloji İstasyonun ölçüm yaptığı bilgisi yer almaktadır. Ancak bu istasyonun verileri kullanılmamış, daha uzak bir istasyon verisi kullanılmıştır.
- Raporun hiçbir yerinde zeytin ağaçlarının kesileceğinden bahsedilmemektedir. ÇED raporunda belirtilmeyen bir husus uygulamada gerçekleştirilemez.
ÇMO’nun, bu raporundaki, bu kadar değerlendirmeye bakarak bile ‘YUH’ demek yeterli. Ama, yarın da devam edeceğim…
(Sürecek)