Afet “Geldim” der
AKTAN USLU
10 – Atın dili olsaydı…
**
“Bugünün konusu, işletmelerde dayanıklılık olarak bana göre herkes depremle ilgili, depremden sonra olacak konularla ilgili hep yapısal unsurları konuşuyor. Halbuki yapısal unsurların yarattığı etkiden daha çok yapısal olmayan unsurlar hasar ve yaralanmalara yol açıyor. Bunla ilgili yapısal olan unsurlar nedir ne değildir, tehlike nedir nasıl yapılır kısa sunum yapacağım” diyen Prof.Dr.Şerif Barış depremlerdeki yaralanmaların yüzde 50’sinin, ölümlerin yüzde 3’ünün yapısal olmayan nedenlerden kaynaklandığını söyledi.
1999 depreminde ise yaralanmaların yüzde 40’ının yapısal eleman, yüzde 50’sinin yapısal olmayan eleman, yüzde 10’unun her ikisinden de gerçekleştiğini kaydetti. Barış’ın paneldeki sunumundan kimi önemli detaylar şöyle:
TEHLİKE AVI
Yerleşim ünitesi analizi (Town watching) adıyla Prof. Y.Ogawa tarafından geliştirilmiş bir kentsel tehlikeleri belirleme / değerlendirme yöntemidir. Çok sayıda katılımcının oluşturduğu ekiplerle uygulanır. Tehlike avı aynı zamanda işletme binaları dışında ve içinde uygulanması gereken çalışmalardır.
Gözlem yapılacak çevre belirlenir.
Ekipler oluşturulur.
Kroki / harita, üzerinde bilgilendirme yapılır.
Çevredeki tehlikeler belirlenir.
Fotoğraf / video kayıt cihazları kullanılır.
Çevredeki riskler belirlenir.
Ofis çalışması sonucu rapor hazırlanır.
Bulgular ve öneriler sunulur, tartışılır.
YAPISAL ELEMANLAR
Bir binanın ağırlığını taşıyan bölümleri yapısal kısmını oluşturur.
Yapısal elemanlar; binanın taşıyıcı sistemine ait elemanlardır: Kolon, kiriş, taşıyıcı duvar, çatı ve temel, yapının taşıyıcı elemanlarıdır.
YAPISAL OLMAYAN TEHLİKELERİN AZALTILMASI
Yapısal olmayan unsurlar; binanın taşıyıcı sistemine ait olmayan unsurlardır. Kolon, kiriş, taşıyıcı duvar, çatı ve temel haricindeki elemanlardır.
Örneğin mobilyalar, elektrikle ve elektronik eşyalar, makinalar, cihazlar, ısıtma havalandırma, asılı duran tüm eşyalar ve değerli biblolar.
**
2001 Osmaniye, 2003 Bingöl
2022 Düzce: Hep aynı manzara
Prof.Dr.Şerif Barış etkinlikte panele geçilmeden önce, “Yapısal olmayan risklerin azaltılması. Tehlike avı nedir, nasıl yapılır?” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Yapısal olmayan risklere dair sunumunu 2001 Osmaniye ve 2003 Bingöl ile çok sayıda depremden fotoğraf ile pekiştirdi. Dizimizin 9’ncu bölümünün yayınlandığı dün Düzce’nin Gölyaka İlçesi’nde 5.9 şiddetinde deprem yaşandı. Düzce 17 Ağustos 1999 depremini kenarından, 12 Kasım 1999 depremini göbeğinden yaşadı. Aradan geçen 23 senede, bir deprem şehri olmasına karşın yaralanmaların tamamı ya binadan atlamalardan, ya da ev içindeki eşyaların üzerlerine düşmesinden kaynaklandı. Görünen o ki gerek vatandaşın, gerekse afetle eğitime dair kamunun kendisini sorgulaması gereken bir şeyler var.
**
Sanayi Acil Durum
Yönetiminin Görevleri
Sanayi Afet ve Acil Durum Yönetimi Kurulu’nun görev yetki ve sorumlulukları:
Masa başı ve saha tatbikatları düzenlemek
Tatbikat, günlük olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında planları güncelleştirmek
Görev gruplarının ihtiyaç duyacağı ekipman, malzeme, yayın ve insan gücü desteğini sağlamak
Tüm paydaşların afet öncesi, sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak.
**
Birincil ekonomik kayıplar
1 milyar doların üzerinde
Prof.Dr.Şerif Barış, AFAD’ın 2018 yılına dair raporuna atıfla, “Biz acaba bir afetlerden bahsederken, AFAD 2018 raporunda Türkiye’yi bir afetler ülkesi olarak tanımlamış. Yani hem doğa hem insan kaynaklı afetler açısından bulunduğumuz yer maalesef çok çok iç açıcı bir yer değil. Özellilkle ekonomik kayıplara, deprem sıklığına bakıldığında afetler nedeniyle yıllık can kaybı, nüfus başına milyon can kaybı, afete maruz nüfus ve…” dedi. O rapora göre birincil ekonomik kayıplarımız 1 milyar doların üzerinde.