Kocaeli Valiliği tarafından “Anız Yakılmasının Önlenmesi” başlığı ile bir duyuru yayınlandı. Duyuruda hububat hasadından sonra kalan artıkların yakılması ve toprağa karıştırılmasının verim ve toprak üzerine olumsuz etkilerinin, yapılan araştırmalarla tespit edildiği ve anız yakılması ile sap, saman ve organik maddenin yok edilmesi sonucu; toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik dengesi bozulduğu belirtilerek, Buna bağlı olarak toprağın üstünde ve altında doğaya ve canlılara yararlı olabilecek, organik-inorganik maddeler ile mineraller zarar gördüğü ifade edildi. Tüm bu nedenler doğrultusunda, anız yakmak sureti ile ortaya çıkacak bu zararların önlenmesi için, 2023/1 nolu Anız Yangınlarının Önlenmesi ile İlgili Tebliğ yayınlanmak suretiyle, Kocaeli İli Mülki sınırları içinde anız yakımına hiçbir suretle izin verilmeyeceği belirtildi. Aynı zamanda uyarıları dikkate almayan ve anız yakanlar hakkında Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulacaı ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’na göre de idari para cezası uygulanacağı vurgulandı.
Duyuru ile birlikte gönderilen teğliğ ise şu şekilde oldu.
KOCAELİ VALİLİĞİ
Kocaeli İli Mülki Hudutları Dahilinde 2023 Yılı Anız Yangınlarının Önlenmesi ile İlgili Valilik Tebliği
Tebliğ No : 2023 /1
Amaç:
Madde 1- Bu tebliğin amacı, tarımsal üretimin ana kaynağı olan toprağın biyolojik, kimyasal ve fiziksel yapısının ve çevrenin korunarak, doğal denge içerisinde toprağın verimliliğinin sürdürülebilirliği için gerekli önlemleri almak, hububat tarımında hasadı takiben toprağın yapısına ve çevreye vereceği zarar göz önüne alınarak, anız yakılmasının önlenmesi için alınacak alternatif tedbirler belirlemek, teknik elemanları ve çiftçileri eğitmek, ayrıca halkın anız yangınlarına karşı hassasiyet göstermesini sağlamaktır.
Kapsam:
Madde 2- Bu tebliğ İlimiz mülki hudutları dâhilinde; anız yakılmasının önlenmesi konusunda yapılacak çalışmalar ve kontrol hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili usul ve esasları kapsar.
Yasal Dayanak:
Madde 3- a) 08.07.2011 tarih ve B.12.0.HKM.0.02.144/MEV-2008-236/88 sayılı Bakanlık Taşra Teşkilatı Görev Yönergesinin 8. maddesinin 2.bendinin, "d" şıkkında "ürün kaybını ve ekolojik sisteme zarar verici faaliyetleri önleyici işlemleri mevzuatı çerçevesinde yürütmek" görevi İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'nün görevleri arasında açıklanmıştır.
b) Cezai İşlemelerde yasal dayanaklar: 2872 sayılı Çevre Kanunu' nun, Ek-1 Maddesinin (Ek: 26/4/2006 – 5491/23 md.) "c" bendinde "Anız yakılması, çayır ve meraların tahribi ve erozyona sebebiyet verecek her türlü faaliyet yasaktır. Ancak, ikinci ürün ekilen yörelerde Valiliklerce hazırlanan eylem plânı çerçevesinde ve Valiliklerin sorumluluğunda kontrollü anız yakmaya izin verilebilir." açıklamasına göre "ikinci ürün ekilişi yapılan illerde, Valilik Makamının izni ile kontrollü anız yakmaya izin verilebilir" hükmü ilimizde uygulanmayacak ve kontrollü anız yakılması dahil kesinlikle anız yakılmasına müsaade edilmeyecektir. Anız yakanlar hakkında 2872 sayılı Çevre Kanunu hükümleri çerçevesinde cezai işlem uygulanacaktır.
Genel Hükümler ve Biçerdöver Sahiplerinin Anız Yakılmasının Önlenmesi Konusundaki Sorumlulukları;
Madde 4-
a) Hasat edilecek ürüne ve çevreye zarar vermemek için ilgililerce yangın tehlikesine karşı, yerinde ve zamanında her türlü emniyet tedbiri alınacaktır.
b) Operatör belgeli sürücüler, tarla ve ürün durumu ile arazi yapısını dikkate alarak, anızın yakılmasına meydan vermeyecek en uygun yükseklikten biçim yapacaklardır.
c) Ormana bitişik hububat tarlalarında, ürün sahipleri ve muhtarlar, hasadı müteakip yanıcı maddelerden(anızlardan) arındırılmış 8–10 metre genişliğinde pullukla sürülmüş bant oluşturulmasını sağlayacaklar, orman içi ve kenarı tarlalarda anız, ot ve çalı yakılmasına engel olacaklar; Muhtarlar aksine hareket edenleri Jandarma Komutanlığı veya Orman İşletme Müdürlüğüne bildireceklerdir.
d) Anız yakılmasına karşı alınan önlemlerin daha etkin hale getirilmesi için diğer Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Ziraat Odası Başkanlıklarından yapılacak eğitici eleman talepleri İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce derhal yerine getirilecektir.
e) Anız yakılması halinde meydana gelecek orman yangınları ve zararları hakkında İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce eğitim çalışmaları yapılacak ve 5442 Sayılı İl İdaresi Kanununun 66ncı maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak alınacak karar ve tebliğlerin Kaymakamlıklarca halka duyurulması sağlanacaktır. Anız yakılmasının yasaklanması işleminin Mahalle Muhtarlıklarınca ilan edilmesi sağlanacak ve yasaklamalara uymayanlar hakkında İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğünce 2872 Sayılı Çevre Kanununun ilgili maddeleri ve Orman İşletme Müdürlüklerince ise 6831 Sayılı Orman Kanununun ilgili cezai müeyyideleri uygulanacaktır.
f) Kırsal alanda çalışan biçerdöverler dahil tüm araçlarda yangın söndürücü bulundurulması hususu İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri ve Muhtarlıklarca ilgililere duyurulacaktır.
g) İl Milli Eğitim Müdürlüğünce anız yangınları ile ilgili olarak tüm okullarda öğrencilere yönelik eğitim verilecektir. Okullarda öğrencilere yönelik yapılacak eğitimlerde, İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerince talep olması halinde, İl-İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerinde görev yapan ve konu ile ilgili eğitim almış teknik elemanlar görevlendirilecektir.
h) Müftülüklerce camilerde anız yangınlarının önlenmesi ile ilgili hutbeler okunacaktır.
i) 6831 sayılı Orman Kanunu gereğince, devlet ormanlarında belirlenen konaklama yerleri dışında gecelemek, ocak yerleri dışında her türlü ateşin yakılması ile anız veya benzeri bitki örtüsünün yakılması yasaklanmış olup, bu hususun takibi Mahalle Muhtarlığı, Orman İşletme Müdürlüğü, ilgili Belediye Başkanlığı, Jandarma Komutanlığı, Emniyet Müdürlüğünce yapılacaktır.
j) Kontrol görevlileri, halkın ve Mahalle Muhtarlıklarının uyarılması, anız yakma yasağı ve tarla temizlikleri, orman piknik-mesire yerleri dışında ateş yakma, konaklama ve gecelemeler ile orman alanlarında dikkatli davranılması için gerekli uyarıları yapacaklardır.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Anız Yakılmasının Önlenmesi Konusundaki Sorumlulukları
Madde 5- İl Tarım ve Orman Müdürlükleri ve Ziraat Odası Başkanlıkları:
-Çiftçi eğitimi programlarında geniş bir şekilde anız yangınlarına yer verilecek, zararları etraflıca anlatılacaktır.
-Yapılacak eğitim-yayım çalışmalarında yerel yönetim imkanları ve sivil toplum örgütlerinin katkıları sağlanarak çevreye duyarlılık yaygınlaştırılacaktır.
- Hazırlanacak afiş ve broşürlerle halkın bilinçlendirilmesi sağlanacaktır.
Madde 6- Karayolları Bölge Müdürlüğü:
-Havayı kirleten anız yangınları zaman zaman karayollarında görüşü azaltmakta bu durum trafik kazaları ile can ve mal kayıplarına neden olmaktadır. Karayolları Bölge Müdürlüğünce, yol şevlerindeki otlar temizlenerek yanıcı materyal kaldırılacak, yol kenarlarında anız yangınlarının zararlarına ilişkin uyarıcı levhalar asılacaktır.
Madde 7- İl Jandarma Komutanlığı ve İl Emniyet Müdürlüğü:
-Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında kontrol ve devriye görevi artırılacaktır. Yangın vukuunda ve istenildiği takdirde yangından etkilenen canlı ve cansız varlıkların taşınması için araç ve personel yardımında bulunacaktır.
-Alınan önlem ve duyurulara rağmen, anız yangınına sebep olanlar hakkında, yasal işlem yapılmak üzere, tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü'ne gönderilecektir.
Madde 8- Milli Eğitim Müdürlüğü:
-Anız yangınlarının zararlı etkilerinin, çocuklarımız ve gençlerimiz tarafından daha iyi kavranabilmesi için, eğitim müfredatında anız yangınları ve zararları konularında eğitime yer ayıracaklardır.
Madde 9- Orman Bölge Müdürlüğü/Orman İşletme Müdürlükleri ve Şeflikleri:
-Orman Kanunu'nun ilgili maddeleri doğrultusunda anız yakılmasının yasak olduğu yerleşim birimindeki çiftçiler, anız yakılması sonucu meydana gelebilecek orman yangınları konusunda bilgilendirilecektir. Mahalle toplantıları şeklinde yapılacak bu bilgilendirmeye İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri teknik elemanları da katılacaktır. Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak denetimler artırılacak, yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.
-İhbarlara, acil müdahale ekipleri oluşturularak bu konuda yerel yönetim imkanları ve sivil toplum örgütlerinin katkıları sağlanacak ve çevreye duyarlılık yaygınlaştırılacaktır. Yangına hassas bölgelerdeki tarım alanları ile orman alanları arasında, yangını önleyecek şekilde greyderle şeritler açılacaktır.
-Alınan önlem ve duyurulara rağmen, anız yangınına sebep olanlar hakkında, anız yangınının orman alanına 4 km. mesafede olması halinde 6831 Sayılı Orman Kanununun ilgili hükümleri doğrultusunda cezai işlem uygulanacaktır. Bu durumda yasal işlem yapılmak üzere tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü'ne gönderilecektir.
Madde 10- Belediye Başkanlıkları:
-Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak, İl Valiliğimizce yayınlanan bu tebliği kamuoyu ve ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan edecekler, Belediye mücavir alan sınırları içerisindeki anız yangınlarının söndürülmesi için İtfaiye birimlerinin müdahalesini sağlayacaklardır. Yasal işlem yapılmak üzere tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü'ne gönderilecektir.
Madde 11- Mahalle Muhtarlıkları:
-Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak, İl Valiliğimizce yayınlanan bu tebliği kamuoyu ve ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan edeceklerdir. Anız yangınlarına sebebiyet verenleri en kısa sürede belirleyerek, ivedilikle ilgili makamların bilgilendirilmesi sağlanacaktır.
Madde 12- İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü:
-Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak denetimler artırılacak, yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır. Anız yangınlarının önlenmesine ilişkin ilgili Kurumlarla koordinasyon içinde çalışmalar yapılacaktır.
- Anız yakanlar hakkında 2872 sayılı Çevre Kanunu hükümleri çerçevesinde cezai işlem uygulanacaktır. Yukarıdaki belirtilen hususlar, ilgili Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca yakından takip edilerek uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmeyecektir. Abbas Çakar