Çalışma hayatının uzun yıllardır kangren haline dönüşmüş bir yarasıdır taşeron sistemi.
İş güvencesinden yoksunluğun yaygınlaşmasının temel nedeni taşeron sistemidir. İşçi sağlığı da, bu sistemde pek düşünülmez.
Taşeron, ‘’alt işveren’’ anlamına geliyor. Asıl işverenin elini kirletmeden yapmak istediği işleri taşeronlar üstlenir. Ama, daha az maliyet ve daha fazla işgücüyle. İşte, bu yüzden de, sermaye gruplarının sendika, işçi sağlığı ve iş güvenliği gibi konularla uğraşmak yerine tercih ettikleri bir çalışma modeli haline gelmiştir.
Ama, aynı zamanda da, son 30 yılın sosyal yarası haline dönüşmüş bir sistemdir. Ve sosyal yaraların ilk sırasına oturmuştur.
Geçtiğimiz günlerde, bu sistemden çıkan sonuçlar açısından iki çarpıcı olay hakkında daha bilgi sahibi oldum. Sonrasında da düşünmeden edemedim.
Bir taraftan, işsizliğin getirdiği çaresizlik,
Diğer taraftan, işverenin iki dudağı arasındaki iş garantisi…
Ama, buna rağmen, tüm işkollarında yaygınlaştırılmaya çalışılan taşeron (kölelik) sistemi.
Sistem, birkaç gün önce Çayırova Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü bünyesinde çalışan 25 kişiyi daha öğüttü.
Mavigöl Temizlik Nakliyat Limited Şirketi–Sercem Temizlik İnşaat Limited Şirketi ortaklığı olan taşeron firmanın 25 çalışanı, önceden haber verilmeksizin işten çıkartıldı. Firmanın bildirimde bulundu savunmadaki gerekçe ise çok ilginç. Diyorlar ki, ‘’Belediye yönetimi, çalıştığınız lise mezunu büro elemanı pozisyonuna personel alımı yapılmadığını, mevcut personelin bir kısmının da çalıştırılmasına gerek olmadığı tarafımıza bildirmiştir."
Ne güzel, ne anlamlı gerekçe değil mi ?
Taşeron sistemi, bu kadar ahlaksız bir sistemdir işte…
Bir de, kültür-sanat etkinlikleri alanındaki taşeronlaşma var ki, sormayın gitsin.
Bu alandaki taşeronlaşmayı ilk hayata geçiren kurumlardan birisi ne yazık ki Kocaeli Büyükşehir Belediyesi olmuştur.
Şimdilerde ise aynı yöntemle tiyatro oyunlarını sahneleme hizmeti ile Tarihi Türk Müziği Topluluğu ve bando gösterilerini düzenleyecek taşeron elemanı alacak. Büyükşehir Belediyesi, 1 yıl geçerli olacak olan ihalelerden ilkini 12 Ekim Pazartesi günü saat 15.30’da gerçekleştirecek. Tarihi Türk Müziği Topluluğu ve bando gösterileriyle ilgili olan bu ihalede 46 sanatçı “taşeron” olarak istihdam edilecek. 17 oyuncu ve 4 teknik eleman istihdamını ilgilendiren tiyatro oyunlarını sahneleme hizmet alım ihalesi de, 13 Ekim Salı günü saat 14.30’da yapılacak.
Kadrosunda yüzlerce taşeron işçi çalıştıran Büyükşehir Belediyesi, tiyatro oyunlarını sahneleme hizmeti ile Tarihi Türk Müziği Topluluğu ve bando gösterilerinin hizmet alımı için açtığı ihalelerle, sanata ve sanatçıya verdiği önemi bir kez daha göstermiştir.
İyi de, neden taşeron ?
Bu soruya verilecek yanıt, çok basit. Büyükşehir Belediyesi, başta temizlik işleri olmak üzere birçok işini taşeron firmalardan temin ettiği personelle yaptırıp, hem kıdem tazminatından kurtuluyor, hem de SGK paylarını sözleşmeler gereği yüklenici firmalara ödetiyor.
Her yıl milyonlarca liralık araç kiralama ve taşeron ihaleleri ile gündeme gelen belediyenin sanat işlerini de taşeronlaştırması sanat camiasından haklı olarak tepki görüyor.
Bir dönemin önemli eğitim kurumlarından olan Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları bünyesinde kadrolu sanatçı sayısının neden artırmadığı, tiyatro gibi önemli bir sanat dalında dahi neden taşeron yöntemini tercih ettiği ortada değil mi ?-