Aktara giderken yolda iyileşenlerdenim. İyi geliyor bana... Topraktan gelen şifanın bu kadar renkli ve güzel sergilendiği bir yer aktarlarımız. Ayhan Ercan işini çok severek yapan bir aktar. Sosyal medyada reklamları yapılan zayıflama odaklı ve sağlığa zararlı, ciddiyetini kaybetmiş ürünler hakkında hep doğruları söylüyor. Ülkemizin altın değerindeki topraklarında yetişen onlarca sebze, meyve ve bitkileri bilinçli kullanmalıyız... Ayhan Ercan baba mesleğini ve bilgilerini bizimle paylaştı...
◊ Piyasada çok sayıda “şifacı” var. Bunlar için nasıl önlemler alınmalı?
- Geçmişte sayıları daha fazlaydı. Şu anda eskisi kadar çok değiller. Sağlık Bakanlığı’nın politikalarıyla özellikle internet üzerinden satış yapan yerlere erişimler durduruluyor.
Ama bu işi yapan insanlar kolay para kazanmaya alıştığı için bir şekilde yol buluyorlar. Sözde ünlülerin sosyal medya hesaplarından ücret karşılığı reklam yapıyorlar. Kendi sayfaları gizli ve herkes tarafından görülemiyor. Fakat maalesef eskisi kadar ünlü olmayan birtakım insanlar sayfaları resmen kiraya vermiş durumdalar. Bunlar için bir bütçe var.
Takipçi sayısına göre günde 3-4 kez paylaşım yapanlar var. İnternet sitelerinden ziyade Instagram ve WhatsApp üzerinden satışlar yapılıyor. Çünkü oraları kontrol etmek daha zor. Bir ünlünün hayranı olabilirsiniz ama böyle bir reklamı gördüğünüz an bilin ki o sizin sağlığınızı 3 bin liraya satmış demektir. Sağlık Bakanlığı bu işi yapan birçok ünlüye mektup gönderdi. Maliye Bakanlığı da mektup gönderdi. Çünkü bunlar vergisiz kazanç sağlıyor ve toplum sağlığını tehlikeye atıyor.
MISIR ÇARŞISI’NDA SATILAN AÇIK BAHARATLAR SAĞLIĞA ZARARLI
◊ İnsanlara her zaman mahallenizdeki manava, aktara gidin diyoruz. Bu kültürü yaşatmak istiyoruz. Sizin içiniz denetimler konusunda rahat mı?
- Bu işi merdiven altı yapan yerlerin bir kısmı temizlendi. Zaman zaman benim dükkanıma gelenler almak istedikleri baharatların taze olup olmadığını soruyor. Taze olduğunu söylediğimde “Bize ürünün etiketini okumamız gerektiğini siz söylediniz” diyorlar. Çantalarından büyütecini çıkaran teyzeler var.
◊ Açık satılan baharatların raf ömrünü tüketiciler nereden bilebilir?
- Çok zor. Bu büyük bir sıkıntı. Açık satılan baharatlar, cam kavanozda ve kapaklı olmalı. Üretim ve son tüketim tarihi gibi bütün bilgiler üzerinde yazmalı. Eğer bunlar yoksa insan sağlığı açısından ciddi tehlike oluşturur.
◊ İstanbul’un en turist mekanlarından biri olan Mısır Çarşısı’na gitsek orada çoğu baharatın açık satıldığını görürüz…
- Mısır Çarşısı’nda derneğimizin üyesi bir aktar var. 15 günde bir giderim oraya ve sık sık takip ederim. Orada açık baharat satmak yanlış. Dernek kurallarımız çok sert olduğu için üye olmak istemiyorlar. Biz, bakanlığın kurallarını esnetmiyoruz.
Bu kurallar yazılırken ben komisyondaydım. Bitkiler güneşle temas ettiklerinde zehirler ortaya çıkabilir. Her aktarın günlük nem ve ısı kontrolü yapması gerekir. Camı güneş alan aktarların güneş gelmesin diye perde kullanması lazım. Mısır Çarşısı bu konuda çok kötü. Çok sık görülen insanların bağırsaklarında yaşayan kandida adında bir mantar çeşidi var. Açıkta satılan tüm gıdalarda bu mantarın olma riski çok fazla.
TANSİYON HASTASI KEKİK SUYU İÇERSE FELÇ GEÇİREBİLİR
◊ Açık satılan ürünler dışında en karşı olduğunuz şeyler neler?
- İllegal ürünler. Zayıflama ile afrodizyak ürünlerin çok ciddi bir pazarı var. Bunların çoğu el altından satılıyor. Siz bir tansiyon hastasına kekik suyu içirirseniz felç geçirebilir. Çünkü kekik suyu, tansiyon yükseltir.
Mesela uru olan kadınlara hayıt tohumu öneriliyor. Kadın sağlığı için önemli bir bitki ama uru olanların kullanmaması gerekir. Çünkü hayıt tohumu uru büyütür. Mesela görüyorum, kanser hastaları için balla ve pekmezle yapılan macunlar var. Bugün tıp, şekerin hiçbir türlü tüketilmemesi gerektiğini söylüyor. Geçenlerde biri aradı “Babam akciğer kanseri, arı sütü iyi geliyormuş” dedi. Arı sütü bilinen en iyi hücre çoğaltıcılarından biri. Kanser de bir hücre. Kanserli hücreyi çoğaltır. Arı sütü, polen, bal gibi ürünler tüketmemeleri gerekir. Bunları iyi bilmek gerekir.
◊ İnternete bir şey aratıyorsunuz sayfalarca bilgi çıkıyor. Sağlık konusunda bilgi kirliliği olduğunu düşünüyorum…
- 2012 yılında bir internet taraması yaptık. 2012 yılında internetteki tıbbi bilgilerle ilgili bilgilerin yüzde 84’ü gerçek dışıydı. Birçoğunun pazarlama stratejisi olduğunu gördük. Şimdi bu taramayı yaptırmaya korkuyorum. Denetimler sıklaştığı zamanlar sahte bloglar açıp aramalarda kendilerini üst sıraya çıkartıyorlar.
◊ Geçenlerde iğdenin de artık ithal edildiğini öğrendim. Bizim bunca verimli toprağımızda neden her şeyi ithal olarak alıyoruz?
- Düşünün 2014 yılında saman ithal ettik. Kullandığımız buğdayın birçoğu Rus buğdayı.
En son ne zaman nohut yediniz bilmiyorum. Ama artık Meksika’dan nohut geliyor. Neden? Yanlış tarım politikaları yüzünden. En büyük sorunlardan biri de atalık tohumlarının korunmaması.
Mesela siyez ya da karakılçık buğdayı. Neden bunları yetiştiren çiftçileri desteklemiyoruz? Bizim topraklarımızda hâlâ atalık tohumlar var. Bunların desteklenmesi gerek.
Kaynak: HÜRRİYET