Türk Lirasının yabancı paralar karşısındaki değer kaybı toplumun geniş kesimlerini olumsuz etkiledi. Ancak paradaki aşırı değer kaybının ihracat yapan kesimlere kur avantajı sağladığı, bu durumun da ihracatı hareketlendirdiği gözlemlenmekte. Sınır kapılarındaki sorunlar ise bu olumlu tabloyu gölgeliyor. Konu hakkında açıklamalarda bulunan CHP Kocaeli Milletvekili ve Parti Meclisi Üyesi Tahsin Tarhan şunları söyledi: “Taşımacılıkta büyük bir kriz var. Hem karayollarında hem de deniz yollarında sorun yaşanıyor. Yurt dışına gönderilmeyi bekleyen mallar sınır kapıları ve gümrüklere yığıldı. Ticaret Bakanlığını vatandaşlarımızın sesine kulak vermeli, bir an önce tedbir almalıdır.”
GEÇİŞ BELGELERİ TÜKENDİ
Macaristan ve Yunanistan gibi ülkelere yönelik geçiş belgeleri tümüyle tükendi. Bu iki ülke önemli. Çünkü Macaristan Almanya gibi en önemli ihracat pazarlarımıza en önemli transit geçiş ülkesi konumunda. Yunanistan ise Avrupa’ya açılan iki sınır komşumuzdan biri. Tarhan’a göre, “Geçiş belgesi sorunu Türkiye ticaretinin kanayan yarası. Yıllardır çözülemedi bu mesele. Her gelen bakan sadece günü kurtaran önlemler alıyor. Geçiş belgeleri tükendiği için alternatif güzergahları kullanıyor taşımacılar. Bu da Türkiye’den hareket eden bir tırının Almanya’ya ulaşmasını yaklaşık 4 gün kadar geciktiriyor. Sadece süre değil, maliyet de artıyor. Türkiye’nin gecikmeler nedeniyle tır başına yüklendiği ek maliyet 600 Dolar civarında.”
LİMANLARDA BOŞ GEMİ VE KONTEYNER İÇİN SAVAŞ VERİLİYOR
Karayollarında yaşanan tıkanmayı aşma yolunda limanlar alternatif olarak düşünülebilir. Ama limanlardaki durum sınır kapılarından farklı değil. Avrupa aktarmalı gemilerde yığılma var. Aktarma yükleri alınamıyor. Bir konteyner için savaş veriyor ihracatçı. Tarhan’a göre, “İşletmeler malını gönderemiyor. Boş gemi bulan firmalar ise daha fazla maliyete katlanmak zorunda. Denizde, ortalama navlun (geminin yük taşıma ücreti) artışı % 30 civarında. Bu rakam kur artışının getirdiği avantajı ortadan kaldıracak kadar büyük.”