Akıllarıyla, mantıklarıyla hareket eden oturmasını ve kalkmasını bilen insanları severim ama yine de en çok bana benzeyen delişmen, kırık, heyecanlı yürekleri yaralı insanları daha çok severim bu insanların çektikleri acıları ve sıkıntıları iyi bilirim insanların başlarına gelmeden başkalarının dertlerini, acılarını anlamaya çalışmıyorlar. Acılar ve dertler insanların hislerini inceltip kuvvetlendirir. Dostoyevski Roma’da bir sanat evinin duvarında asılı olan ünlü ressam Holbein’in ünlü İsa tablosunun karşısında hiç kıpırdamadan bir saat durur. Kendi kendine şu sözleri mırıldanır bu toplu insana inancını yitirdi yazar bütün romanlarında kahramanlarına bu sözü söyletir.
Ben Dostoyevski’nin Budala isimli romanını okurken kitabın içinden birden İsa çıkacak diye çok düşünmüşümdür. Dostoyevski çok büyük acılar çekmiş bir yazardır şuan bile onu karşımdaymış gibi hissediyorum Arjantinli bir yönetmen Buenos Aires sokaklarında fahişelik yaparak hayatta kalmaya çalışan bir kadının filmini yapmış fahişelik yaparak yaşamaya çalışmak yeryüzündeki acıların en büyüğüdür böylesi acılar içinde yaşamaya çalışan on binlerce kadın Türkiye’de de var… kadınları bu insanlık dışılığa zorlayan onlarca da haydut var. Bunlar insan değil tabi devletin bu işe el atması gerekiyor.
Sevgili okurlarım sözünü ettiğim bu insanlar normal insanlar gibi yaşayamazlar. İnsanlarla sağlıklı ilişkiler kuramazlar. Polislerin sokaklarda suç işlemiş birini karakola götürüşünü gören bir arkadaşım oradan koşarak gider evine kapanır bir süre işine gidemez. Her an kendisinin de tutuklanacağını düşünür. Bir suç işlemediğini bilir ama buna kendini inandıramaz Türkiye’de böyle psikolojisi bozuk milyonlarca insan var bu yazıyı yazmamda ki amacım böyle travmaları olanların sıkıntılarının azaltmaları yönünde bir iki öneride bulunmaktadır bu dostlarımdan sanatla ve edebiyatla ilgilenmelerini öneririm.
Spor yapsınlar, resim yapsınlar, müzikle ilgilensin başarabilirlerse bir iki enstrüman çalmayı öğrensinler kurslara gitsinler sanat insanların ruhunu iyileştirir ben sosyolog falan değilim psikologda değilim. Toplumumuzu iyi analiz etmiş Attila İlhan’ın romanlarındaki roman kahramanlarının çoğu cinsel yönden sorunlu olan kimler Oğuz Atay’ın roman kahramanlarının çoğu da kendine öz güveni olmayan kafaları karışık tiplerdir bilirsiniz her romancı ülkesinin insanını anlatır edebiyat ifşa etmek ve aramaktır yazar yazmaya başlamadan önce kaşif yolculuğuna çıkar bende bu ülkede gördüklerimi duyduklarımı ve yaşadıklarımı yazmaya çalışıyorum sanatla edebiyatla ilgilenen kişi ilk önce kendisini tanır mesela resim yapmaya çalışan biri her yaptığı resimle içinde kendisini sıkıntıya sokan bir travması bilinç üstüne çıkarır kendisini özgürce ifade eder tedavi gördüğüm dönem doktorum benden endişelerimin ve korkularımın resmini yapmamı istemişti ceza evinde Nazım Hikmet ressam balabandan mutluluk gün resmini yapmasını istemişti.
Resmini yapabilir misin demesine benziyordu. Az buçuk karakalem çalışmamı biliyordu doktor. Endişelerimiz ve korkularımızın görebileceğimiz vücutları yok ama sembolleri ve renkleri vardır. Bu sembollerden ve renklerden yapabiliriz bu tür resimler yapmak kişiyi korkularından arındırıyor ben o hasta hanede keşif ettim ki gerçekten psikiyatrların ve psikanalizlerin iyileştirici çok önemli gizemli güçleri var. Beni tedavi eden doktorun en önemli taraf mizahçı biri olmasıydı doktorumun bu yönü hastalığımı yenmemde çok fayda sağladı zekanın yaratıcılığın ve yaşam kalitesinin en güçlü kanıtlarından biri de mizah sanatıdır. Mizah da ölüm kadar acı hayatın içindedir Yunan aydınlanmasının büyük ozanı Euripides köle ve kadın sorununu tartışırken troya savaşın başkomutanının içinde düştüğü ağır bunalımdan da söz eder bu komutanı mizah yeteneği çok fazla olan tanınmış bir köle kurtarır bunalımlarından o kölenin ismi hakebedir başkalarının anlamanın yolu kendimizi tanımamızdan ve keşif etmemizden geçiyor yoksa insanların içlerine giremeyiz.