İspanya’dan ithal edilen 2 bin 939 canlı besilik hayvanın sertifikası sahte çıkınca Bakanlık karantina altına alındığını, firma hayvanların dağıtıldığını duyurdu. Gıda Mühendisleri Odası sahte sertifikalı hayvanların ülkemize nasıl girdiğini sordu. Gıda Mühendisleri Odası Kocaeli Temsilciliği Başkanı Sema Kopal tarafından yapılan yazılı açıklamada sorulara yanıt istenip çözümün ithalat değil üretimde olduğuna dikkat çekildi:
ETKİN KONTROL YOK
“Yaşanan bu son olay, ülkemize ithal edilen hayvanlarda yapılması gereken hayvan sağlığı muayenelerinin etkin olarak yapılmadığını bir kez daha göstermektedir. Kamuoyunun bilgi edinme hakkı çerçevesinde, konunun muhatabı olan Tarım ve Orman Bakanlığı kamuoyunda oluşan kaygıları gidermek için konuyla ilgili belirsizliği ortadan kaldırmalı ve şu soruların cevabını kamuoyuyla paylaşmalıdır:
HASTALIKLI MI?
Bu hayvanlar özellikle çocuklar, yaşlılar ve hastalar için ciddi sağlık sorunlarına yol açabilecek bir hastalık taşıyor mu?
Hastalık taşıdığı için mi sahte sağlık sertifikası düzenlenmiştir?
Sahte sertifika ile hayvanlar ithal edilip gümrüğümüze kadar nasıl gelebildi ve ülke içine nasıl girebildi?
Sağlık sertifikalarının sahte olduğunun bakan tarafından dahi açıklanmasına rağmen, ithalatı yapan firma hayvanların üreticilere dağıtıldığını nasıl duyurabiliyor?
Kurbanlık olarak getirildiği söylenen bu hayvanların vatandaşlarımıza satışı yapılmış mıdır? Bu hayvanlar şu an nerede?
YERLİ ÜRETİM TEŞVİK EDİLMELİ
Canlı hayvan ithalatı ülkemizin kırmızı et ihtiyacını karşılamanın çözümü olarak düşünülmemelidir. Bunun için orta ve uzun vadeli programlarla yerli üretimin geliştirilmesi ve teşvik edilmesi gerekir.
Canlı hayvan ithalatında yürürlükte olan mevzuat yeniden revize edilerek ülkeye giren canlı hayvanların kontrolleri sıkılaştırılmalıdır. Yeterli alt yapısı bulunmayan şirketlere ithalat yetkisi verilmemelidir.
Hastalıklı hayvanların ithalatında sorumluluğu olan şirketlere caydırıcı yaptırımlar uygulanmalıdır. Sorumluluğu olan yetkililer derhal istifa
etmeli, sorumlular hakkında soruşturma açılmalı ve sonuçları kamuoyuyla paylaşılmalıdır.”
05 TEMMUZ’DA DAĞITILDI
Açıklamada ayrıca şu görüşlere yer verildi: “Kurban Bayramı öncesi İspanya’dan ithal edilen 2 bin 939 canlı besilik hayvanın veteriner sağlık sertifikalarının sahte olduğu basına yansıdı. Çeşitli basın yayın kuruluşlarında yer alan haberlere göre, MKA
Hayvancılık Şirketi tarafından İspanya’dan Pinsos Ursa Şirketi aracılığıyla ithal edilen 2 bin 939 canlı besilik hayvan, veteriner kontrolleri yapıldıktan sonra, 5 Temmuz’da, İskenderun Limanı’ndan dağıtıldı.
SAĞLIK SERTİFİKASI SAHTE ÇIKTI
Söz konusu hayvanların, hayvan giriş ve çıkışının salgın hastalık nedeniyle yasak olduğu bölgeden ithal edildiği iddia edildi. İddia üzerine, Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nün gerçekleştirdiği kontrol sırasında Türkiye’ye getirilen 2 bin 939 hayvan
için sunulan veteriner sağlık sertifikalarının ‘sahte’ olduğu ortaya çıktı.
LÜBNAN İÇİN YOLA ÇIKMIŞ
Olayın gündeme gelmesiyle birlikte Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, ‘Hayvanlara el koyduk, her türlü kan alındı, 21 günlük karantina süresi devam ediyor. Sağlıklıysa hayvanları Türkiye'ye ithal
edip millileştiriyorsunuz, sağlıklı değilse de itlaf ediyorsunuz. Normal şartlarda İspanya’dan alınarak Lübnan için yola çıkmış ama evrakta bir sahtekârlık yapılarak Türkiye’ye sokulmak istenmiş’ açıklamasında
bulundu.
ŞİRKET, “TESLİM EDİLDİ” DEDİ
Bakan Paldemirli sahte sağlık sertifikalı hayvanların karantinaya alındığını açıklarken, ithalatı gerçekleştiren MKA Hayvancılık Şirketi’nin internet sayfasında şu açıklamaya yer veriliyor: ‘04 Temmuz’da İskenderun’a yanaşan Spiridon II ile İspanya’dan ithal
ettiğimiz 3000 baş şarole ve limuzin besi danası üreticilerimize teslim edildi. Üreticilerimize hayırlı ve bereketli olsun.’
FİRMAYA HİBE KREDİ
Bakanlığın ve şirketin yapmış oldukları açıklamalar kafaları karıştırıyor. 2 bin 939 büyükbaş canlı besi hayvanının şu anki akıbeti hala belli değil. Sahte sağlık sertifikası ile ülkeye sokulan ve akıbeti hala belli
olmayan canlı besi hayvanlarının insan tüketimine sunulup sunulmadığı ile ilgili ciddi kaygılarımız var.
Tarım Dünyası’ndan Ali Ekber Yıldırım’ın haberine göre, sahte sağlık sertifikası ile ithalat yapan MKA Hayvancılık Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin sahibi M.Kazım Aşuk, Ankara Sincan’da 2.3 milyon liralık yatırımla kurduğu besilik hayvancılık işletmesi yatırımının 1.3 milyon lirasını
hibe olarak devletten almış.
SORUŞTURMA, İSTİFA YOK
Geçtiğimiz yıl besilik hayvan ithalatında gümrük vergisinin sıfırlanması ile özel şirketlerin önü rahatlıkla
açılmış oldu. Hastalıklı ithal hayvanların ülkemize girişi ilk değil ne yazık ki. 2010 yılından bu yana ülkemize ithal hayvanlarla beraber hastalıkları da girdi. Hastalıklı etler halkımıza yedirildi. Sorumluluğu olan kişiler/şirketler hakkında hiçbir soruşturma açılmadı, hiçbir yetkili istifa etmedi.
KIRMIZI ET ÜRETİMİ AZALIYOR
2018 Tarım ve Hayvancılık Verileri’ne göre Sığır İthalatında Avrupa lideri, dünyada ise ikinciyiz. Türkiye yılın ilk 8 aylık döneminde 1.4 milyon baş canlı hayvan ve 46 bin ton et ithal etti. Sığır ithalatında Avrupa lideri, dünyada ikinciliğini sürdürdü. Et ve Süt Kurumu 2018
Sektör Değerlendirme Raporu’na göre: ‘Canlı hayvan ithalatlarının çoğunluğunu büyükbaş oluşturmaktadır. 2010 yılından itibaren besilik ve kasaplık hayvan ithalatı yapılmaya başlanmıştır.
İTHALATTA ARTIŞ VAR
2018 yılında bir önceki yıla göre; kilogram bazında toplam canlı hayvan ithalatı yüzde 54, büyükbaş hayvan ithalatı yüzde 53, küçükbaş hayvan ithalatı ise yüzde 68 artmıştır. Büyükbaş hayvan ithalatındaki artış
daha çok besilik ithalatından kaynaklı olup büyükbaş için yüzde 78 olarak gerçekleşmiştir. Kasaplık ithalatı büyükbaş için yüzde 31 artmıştır.’
Ülkemizde et ithalatı artarken ne yazık ki kırmızı et üretimi azalıyor.
Özellikle küçükbaş hayvan etindeki düşüş dikkat çekici. Rapora göre, 2018 yılı toplam et üretiminde kırmızı etin payı yüzde 33,4 oldu. 2018 yılında kırmızı et üretimi 1milyon 118 bin tonla bir önceki yıla göre yüzde 0.7 azaldı. Son 2 yıldır kırmızı et üretimindeki düşüş devam
ediyor. 2016 yılında 1 milyon 173 bin 42 ton olan kırmızı et üretimi, 2017’de 1 milyon 126 bin 404 tona ve 2018’de ise 1 milyon 118 bin 695 tona geriledi.
İTHALATA 1.7 MİLYAR DOLAR
Türkiye 2018 yılında, toplamda 1 milyon 460 bin 563 büyükbaş ve 426 bin 507 küçükbaş olmak üzere 1 milyon 886 bin 70 baş canlı hayvan ithal etti. Bu ithalat için ödenen toplam döviz 1 milyar 754 milyon 531 bin
892 dolar.”