Sert ve ağrılı şekilde haftada 3’ten az dışkılama durumunu ifade eden kabızlık, çocukluk yaş grubunda %28’lere varan bir görülme sıklığına sahip. Çocuklarda kabızlık vakalarının %5’inin altında başka bir hastalık yatarken, %95’inin nedeni ise non-organik (fonksiyonel) nedenler dediğimiz beslenme ve tuvalet alışkanlıklarındaki hatalar.
Kabızlık uzun süre devam eden bir sağlık sorunu olduğu için hem anne-baba hem de çocuk açısından kuşkusuz sıkıntılı ve sabır isteyen bir durum. Ancak düzelmesi bazen aylar (1-12) gerektirse de tedavi edilebilen bir sorun. Başta da belirttiğimiz gibi kabızlığın başka hastalıklarla ilişkili olma ihtimali epeyce düşük bir oranda. Böyle bir durum olduğunda, çocuğun muayenesinde mutlaka ek bulgular da görülüyor. Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Namık Kemal Akpınar’ın anne ve babalar için konuya dair önemli mesajları var…
BAĞIRSAKLARIMIZ ABUR CUBURU SEVMİYOR!
Kabızlığın temel nedenlerinden biri sağlıksız beslenme alışkanlıkları. Hatalarla dolu bu beslenme alışkanlıkları listesinde; abur-cubur olarak bilinen ve genellikle ev dışından tedarik edilen, içinde katkı maddelerinin çok olduğu konsantre-şekerli yiyeceklerin yenmesi, sebze ve meyveden fakir beslenme, aşırı pastörize-inek sütü tüketimi, yetersiz lifli gıda tüketimi ve yetersiz sıvı alımı gibi pek çok neden var. Dolayısıyla kabızlığın önlenmesi için bu gıdaların tüketimi engellenmeli, her türlü sebze ve meyve (mevsimine göre kuru veya yaş kayısı, erik, armut, şeftali gibi) tüketimi artırılmalı, 2 yaş altında süt tüketimi varsa günde 2 su bardağını aşmamalı, bol sıvı tüketilmeli, şekerli hamur ve hamur türevi yiyeceklerden uzak durulmalı. Lif oranı patlamış mısırda çok olduğundan aralıklı olarak alınabilir.
ERTELEMESİNE İZİN ERMEYİN!
Kabızlığın bir diğer nedeni ise istemli veya istemsiz tuvalete çıkma durumunun ertelenmesi oluyor. Dışkı çıkımda bekledikçe sıvı içeriği azalıp daha da katı hale gelirken, çıkımın son kısmında bekledikçe kişinin tuvalete çıkmaya karşı refleks isteği de giderek azalıyor. Yemek sırasında ve yemek sonrası ilk 30 dakika içinde bağırsak hareketlerimizin hızlandığını düşünürsek, ebeveynlerin her yemekten sonra, özellikle sabah kahvaltısının ardından çocuklarına tuvalete oturma alışkanlığı kazandırmalarının önemli olduğunu söyleyebiliriz. Çocuklarının en az 10 dakika tuvalette oturmalarını sağlamaları ve her tuvalet sonrası çocuğa yapacakları ödüllendirmeler de bu sürecin daha kolay aşılmasına destek olacaktır.
BİLİM DIŞI UYGULAMALARA DİKKAT!
Makatta yara veya basur gibi durumlar dışkılamada ağrıya neden olacağı için çocuklar tuvaletini erteleyerek kakasını tutmayı bir alışkanlığa dönüştürebilir. Böyle durumlarda ılık suya oturma banyoları makatta ağrıyı azaltıp rahatlamayı sağlar. Ancak bu gibi uygulamalar ve etkin tedaviler için doktorunuza başvurmadan hareket etmeyin. Örneğin sık fitil kullanımı, sabun ve benzeri ürünlerin uygulanması yanlış uygulamalardan birkaçı. Sadece doktorunuza kulak verin, kullanılacak ilaçları doktorunuzun önereceği doz ve sürelerde kullanın. İlaç tedavisi, rahat dışkılama sonrası hemen değil, aylar içinde azaltılarak kesilir ve tedavi tamamlanır. * Anadolu Sağlık Merkezi