PSİKOLOJİMİZ BOZUK!

Cengiz Akgün

Şu aralar milletçe psikolojimiz bozuk dedim biraz psikoloji üzerine kitaplar okumaya karar verdim.

Tabi ki ilk sırada Sigmund Freud var.

Sigmund Freud, Psikanaliz öğretisini geliştirmiş olan Avusturyalı nörolog. Kişiliğin 5 farklı dönemden geçerek geliştiğini öne süren Psikoanalitik Kuram'ın kurucusu.

Psikoloji üzerine gerçekten müthiş teorileri olan, derin izler bırakan bir düşünür.

Bazen kaç kişi acaba (bende dahil) Sigmund Freud’un kitaplarını tam anlamıyla okumuştur diye düşünüyorum.

Freud’un kişilik teorisinin insan bilinci üzerine okuduğum bir özet gerçekten ilgimi çekti.

Sigmund Freud’un kişilik teorisi fikirleri ilerledikçe değişmiş. Freud, insan kişiliğinin yıkıcı dürtüleri ve haz arayışımız arasındaki savaşın bir ürünü olduğunu düşünmüş. Ancak bu savaşı yönetebilecek toplumsal faktörleri de bu konunun dışında bırakmamış.

Kişiliğimizi yaratışımız sadece bir üründür. Kişilerin iç çatışmalarıyla mücadele ediş şekillerinin bir sonucudur. Dolayısıyla bir insanın kişiliğinin toplumsal ortamdaki gelişmeleri ve iş veya dış çatışmalarıyla yüzleşme şekillerinin yolunu yapar.

Freud insan bilincinin 3 bölümünü daha anlaşılır kılmak adına buzdağı metaforunu kullanmış.

Buzdağının tepesi, görebildiğiniz kısım bilinçli zihindir. Bu bölüm herhangi bir zaman diliminde deneyimleyebileceğiniz her şey ile ilgilidir: algılar, anılar, fanteziler ve duygular.

Buzdağının su içine gömülmüş olan fakat hala görülebilen kısmı ise zihninizin bilinç öncesi bölümü gibidir. Hatırlayabildiğiniz her şeyle ilgilidir. Bunlar, şimdiki zamanda artık deneyimleyemeyeceğiniz fakat bilinçli zihninizde ortaya çıkarabileceğiniz zamanlardır.

Buzdağının suyun altında gizlenen ana kısmı bilinçdışı gibidir. Burası, bilinçli zihninizin ulaşamadığı tüm anıların, duyguların ve düşüncelerin depolandığı yerdir. Kabul etmesi zor veya hoş olmayan, acı verici, rahatsız edici ve her şeyden önce acıklı şeyleri depolar.

Freud’un ‘Ekonomik Model’ olarak tanımladığı bilinçaltı model ‘dürtü’ ile ilgili. Bunu belirli bir amaç elde etmek için sizi iten güç olarak düşünebilirsiniz. Dürtü sizi hareketlendiren motor ve enerjidir. Bu anlamda Freud tüm davranışlarımızın dürtülerle güdüldüğünü düşünmüştür. Bunları, yaşam dürtüsü (Eros) ve ölüm dürtüsü (Thatanos) olarak ayırt etmiş.

Sigmund Freud’u okumak belki kimilerine (bana da tabi ki) biraz sıkıcı gelebilir okudukça fakat bilinçaltımızla ilgili bilmediğimiz o kadar çok şey olduğunu fark ediyoruz.

Okuyalım, okutalım.