Günlük hayatımızda kullandığımız plastik şişeler, kaplar, su bidonları, plastik kutularda paketlenmiş gıdalar, biberonlar sağlığımızı tehdit ediyor. Özellikle çocuklar, hamileler ve yaşlılar bu tehdidin altındalar. İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ziya Mocan da plastik madde kullanımının sağlığa olumsuz etkileri ile ilgili önemli bilgiler paylaştı.
Sertleştirilmiş plastik su bidonları, PVC (Polikarbon) maddesi ihtiva eder. İlave olarak ftalat, BPA (Bisifenol-A) maddeleri vardır. Bu maddelerden en önemlisi sağlığa zararlı olan Bisifenol-A’dır. Çünkü özellikle tekrarlanan kullanımlarda Bisifenol-A gıdalara ve sıvılara hızla geçebilme özelliğine sahiptir. Prof. Dr. Ziya Mocan, Bisifenol-A’nın gözle görünmediği ve bulanıklık yapmadığı için farkında olmadan bizi enfekte ettiğini anlatarak, plastik madde kullanımı durumunda ortaya çıkabilecek hastalıklar ve zararları hakkında şunları söyledi:
BPA MADDESİ KISIRLIK SEBEBİ
BPA’ya maruz kalmış anne karnındaki ceninlerde, yeni doğmuş bebeklerde ve çocuklarda alerjik hastalıklar, büyüme ve davranış bozuklukları ortaya çıkmaktadır. Polikarbondan üretilmiş plastik şişe ve ambalajlardan tüketilen su ve gıda maddeleriyle birlikte vücudumuza giren BPA maddesi; prostat, beyin gelişimi, kalp hastalıklarına, karaciğerde enzim bozukluklarına ve diyabet rahatsızlıklarına sebep oluyor. Polikarbonat, biberonlarla beslenen çocukları, erken cinsel olgunlaşmaya maruz bırakıyor, sperm üretiminde ciddi bir düşüşe sebep oluyor. Çünkü BPA maddesi, vücutta östrojen hormonunu taklit ediyor ve kadınlık hormonuna dönüşüyor. Erişkinlerde ise özellikle göğüs kanseri riski oluşturuyor.
PLASTİK BİBERONDAN UZAK DURUN
Plastikten yapılmış biberonlar çocuklarda kullanılmaması gerekir. Hem BPA maddesinin çocuklara geçmesini engellemek hem de enfeksiyonlardan korunmak için bu gereklidir. Çünkü çocuk mamalarında bakteriler çok hızlı ürer ve bu plastikten yapılmış biberonların temizlenmesi zordur. Plastik biberonlarda da bakteriler hızla ürer her iki faktör nedeniyle bebeklerde oluşabilecek enfeksiyon nedeniyle plastik biberonların kullanımından kesinlikle uzak durulmalıdır. Ayrıca plastik biberonlar sıcak suyla yıkandığında da plastiğin içerisindeki PBA maddesi açığa çıkar ve ilave olarak koku oluşabilir. Plastik maddelerdeki kokunun sebebi PVC’den (polikarbon) yayılan digoksin maddesinin açığa çıkmasıdır. Bu maddeler kanserojen, kısırlık yapıcı, hipertansiyona yol açıcı etkileri mevcuttur. Obezitenin oluşumunda bahsettiğimiz toksik maddelerin etkisi ile ilgili çalışmalar vardır.
KRONİK YORGUNLUĞUN DA SEBEBİ PLASTİK KULLANIMI
Kronik yorgunluk sendromunda PVC ve BPA maddelerinin etkin olduğu gösterilmiştir. Plastik maddelerden bulaşan kimyasal maddelerin astım hastalığı ve meme kanserine yol açtığı ortaya konmuştur. Diş hekimliğinde kullanılan dolgu maddelerin de BPA maddesini içerdiği bilinmektedir. Plastik maddeler, plastik şişeler ve kaplar;
- Mikrodalga fırına sokulmamalı
- Bulaşık makinelerine konulmamalı
- Sert deterjanla yıkanmamalı
- Sıcakta ve güneşte tutulmamalı
- Kaynar suyla yıkanmamalıdır.
OZONLA YIKAMA DA ZARARLI
Bazı su doldurma tesislerinde ozonla yıkama yapılmaktadır. Damacanalar, ozon ile temizlenmektedir. Sularda brom miktarı yüksekse ozonla brom birleşerek bromat adında sağlığa zararlı bir madde oluşabilir. Son yıllarda polikarbon yerine Tiritan Ko-polyester yapısındaki kaplar üretilmeye başlanmıştır. Bu kaplar BPA ihtiva etmezler. Fakat ekonomik olmadıkları için su damacana firmaları polikarbon ihtiva eden plastik maddeleri tercih etmektedirler. Plastiğin her ne kadar çok geniş bir alana yayılan bir teknolojisi olsa da biz, mümkün olduğu kadar tercihlerimizi camdan porselene, ahşaptan çelik kaplara doğru yapmalıyız.”