Eğitim ve Bilim İş Görenleri Sendikası’nın (EĞİTİM İŞ) yaptığı araştırma, okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselere başlayacak öğrencilerin okula başlangıç maliyetlerini objektif olarak ortaya çıkardı. Konu ile ilgili bir açıklama yapan Eğitim İş Sendikası Kocaeli Şube Başkanı Bilal Şener, Türkiye’de her geçen gün artan gelir dağılımındaki adaletsizlik en fazla eğitim harcamalarında hissedildiğini söyleyerek, Sendika tarafında yapılan okula başlangıç maliyetleri araştırması ile ilgin çarpıcı rakamları açıkladı.
ZENGİNLERLE YOKSULLAR ARASINDA 49,7 FARK VAR
Şener’in konu ile ilgili açıklaması şöyle; “Türkiye’deki en yoksul yüzde 10’luk gelir dilimi ile en zengin yüzde 10’luk gelir diliminin harcamaları arasında 7 kata yakın fark bulunmaktadır. Eğitim harcamalarında ise zenginlerle yoksullar arasında 49,7 katlık bir fark ortaya çıkmıştır. Resmi verilere göre Türkiye’nin gelir pastasından en az payı alan yüzde 10’luk kesim, Türkiye’de aileler tarafından gerçekleştirilen eğitim harcamalarının sadece yüzde 1’ini yapabiliyor. Ailelerin toplam eğitim harcamalarının yüzde 49,7’sini ise en zengin (10’uncu) yüzde 10’luk kesim yapıyor. Diğer bir ifadeyle, İkinci yüzde 10’luk kesim toplam eğitim harcamalarının yüzde 1,2’sini, üçüncü yüzde 10’luk kesim yüzde 2,4’ünü, dördüncü yüzde 10’lik kesim yüzde 3,2’sini, beşinci yüzde 10’luk kesim ise yüzde 4,9’unu gerçekleştirmektedir.
TÜİK’in hesaplamalarına göre, Türkiye’deki ailelerin 2014 yılındaki toplam harcamaları 730,4 milyar lira olarak gerçekleşmiştir. Bu harcamanın 17 milyar 530 milyon liralık kısmı eğitim için yapılmıştır. Eğitim harcamalarının 8 milyar 397 milyar liralık kısmını en zengin yüzde 10’luk kesim yaparken, en yoksul kesimin eğitim için harcadığı miktar ise 175 milyon lirada kalmıştır. Gelir dağılımında dokuzuncu yüzde 10’luk kesim eğitim harcamalarının yüzde 15’ini yapmaktadır. Buna göre, dokuzuncu ve 10’uncu yüzde 10’luk kesimler, yani en zengin yüzde 10’luk kesimin Türkiye’deki toplam eğitim harcamalarının yüzde 62,9’unu yaptığı görülmektedir. En zengin yüzde 20’lik kesimin eğitim için yaptığı harcama, geri kalan yüzde 80’lik kesimin harcamasının neredeyse iki katıdır.
OKULA BAŞLANGIÇ GİDERLERİ
2015-2016 eğitim öğretim yılında; Okulöncesi eğitime başlayan bir öğrencinin başlangıç gideri 707,71 TL’dir. İlkokul 1 inci sınıfa başlayan bir öğrencinin başlangıç gideri 1153,83 TL’dir. Ortaokula (5. Sınıfa) başlayan öğrencinin başlangıç gideri 1300,05 TL’dir.
Liseye başlayan öğrencinin ise 1426,02 TL’dir.
OKULA BAŞLANGIÇ GİDERLERİ YÜZDE 34,61 ARTTI
AKP iktidarı döneminde yaşanan hayat pahalılığı öğrencilerin kullandıkları malzemelere de yansımış, geçen yıla oranla % 34,61’lik bir artış gerçekleşmiştir. Asgari ücretle hayatını devam ettiren bir kişi, okula başlayan çocuğu için, bir aylık maaşından fazlasını, en düşük maaş alan memur ise maaşının %70’ini okul masrafı olarak harcamak zorunda kalacaktır.
Yaptığımız bu araştırma da, belirtilen rakamlar içerisinde, okula zorunlu alınan bağışlar, sınıfların dizaynı için toplanan paralar, velilerin çocuklarına verdikleri harçlıklar bulunmamaktadır. Yasa dışı yollardan bağış adında alınan bu ücretleri de eklediğimizde, özellikle orta gelir düzeyindeki ailelere, okul giderleri ciddi bir yük olacaktır. Sabit ve dar gelirli ailelerin bu yükün altından kalkması çok zordur.