Eserde; Türkiye’nin Millî Mücadele ile ilgili hafızası 7 bölge 81 il çerçevesinde ele alındı, Millî Mücadelenin tarih yazımına dair araştırma ve incelemeler yapıldı. Yerel deneyimlere karşılaştırmalı olarak bakılması, zaman ve mekân şartlarının çok boyutlu olarak ele alınması prensibi benimsendi. Yerel öznelerin, olayların ve mekanların ön plana çıkarılmasının, insanların kendilerini parçası ve sahibi hissedecekleri bir tarihin yazılması için şart olduğu ve Millî Mücadele’ye yerelden bakmanın onu yerinden ve yaygın olarak görmeye imkân vereceği ön kabulünden hareket edildi. Millî Mücadelenin resmi ya da geleneksel tarih yazımındaki homojenleştirici anlatımına karşılık yerel farklılıkların üstündeki örtüyü kaldıran bir seri ve Millî Mücadele’nin bütün toplumsal unsur ve katmanların birlikte yaşadığı ve hatırladığı bir tarih olduğu gerçeği ortaya konuldu.
TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi (FSMVÜ) Rektörü Prof. Dr. Nevzat Şimşek toplantının açılış konuşmalarını yaptı. Eserin editörlerinden Doç. Dr. Mustafa Göleç ise çalışmanın yaratım sürecini aşamalarıyla birlikte anlattı. Proje Bilim Kurulu Üyeleri, proje editörleri ve cilt koordinatörlerine sertifika takdimi yapıldı.
100. yıla armağan edilen en başarılı ve sistemik eser
3 yıllık bir çalışmayla ortaya konan eserin Cumhuriyetin 100. yılına armağan edildiğini ifade eden Başkan Şeker çalışmanın emek yoğun bir ürün olduğunun altını çizdi ve ilk olarak hakemlerinden, makale yazarlarına, editörlerine, proje için oluşturulan bilim kurullarında değerli katkılarını sunan bilim insanlarına ve TÜBA Konsey üyelerine teşekkür etti.
Başkan Şeker “Objektif bilimsel kaynaklara bağlı kalarak yakın tarih çalışması yapmak oldukça zor, bir de zamanla yarışılıyorsa çok özenli, titiz ve dikkatli olmak gerekir. TÜBA olarak 100. yıl çalışmalarına yönelik bir dizi faaliyeti programımıza aldık; bunlardan biri olan Milli Mücadele’nin Yerel Tarihleri Projesi Akademi’ye önerildiğinde TÜBA Konseyi tarafından desteklendi. Ve nihayetinde proje için emek veren bilim insanlarımızın Cumhuriyetin 100. yılındaki en başarılı ve sistemik eseri ortaya çıkardıklarını düşünüyorum. Alanın uzmanları elbette bunu değerlendireceklerdir. Literatüre katkı olarak sunulan eserlerin kıymeti zamanla anlaşılır. Elbette eleştiriler olacaktı, doğaldır. Yapıcı ve sağlıklı eleştirilere her zaman açık olduğumuzu belirtmek isterim.” dedi.
Esere 150 tarihçi ve akademisyen katkı sundu.
Milli Mücadele’nin insanlık tarihinde ender görülen bir uyanış, direniş ve milli bir kıyam olduğuna dair sözleriyle konuşmasına başlayan Rektör Şimşek, 100 yıldönümlerinin aynı zamanda geçmişin muhasebesini yapma, karşı karşıya kalınan riskleri ve fırsatları ele alma imkanı fırsatı sunduğunu dile getirdi.
Prof. Dr. Nevzat Şimşek şöyle devam etti: “Milli Mücadele’nin Yerel Tarihleri Projesi kapsamında 150 tarihçi ve akademisyenin katkıları ile 13 ciltlik çok kıymetli bir eser ortaya çıktı. Bu eser bizler için milletimize ve ecdadımıza borcumuzun ifası çabasıdır. Literatürde ağırlıklı olarak Milli Mücadele’nin siyasi, askeri ve diplomatik boyutları çalışılmıştı. 13 ciltlik bu eser Milli Mücadele’nin yerelde, Türkiye’nin 81 vilayetinde nasıl yaşandığını ilk kez bu kadar detaylı ve kapsamlı olarak ortaya koyması açısından oldukça kıymetli. Milli Mücadele’nin bu kapsamlı tarihini halkımızın ve ilgililerin istifadesine sunmaktan mutluluk duyuyor, bu çalışmanın bir hafıza oluşturmasını, aynı zamanda gelecekteki araştırmalara yön vermesini rabbimden niyaz ediyorum. Eserin ortaya çıkmasındaki emekleri ve gayretleri için TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker’e şükranlarımı arz ediyorum.” dedi.
Pek çok ilk “Millî Mücadele'nin Yerel Tarihi 1918-1923”te toplandı.
Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yıl dönümünde önemli bir görevi yerine getirmenin onur verici olduğunu söyleyen Dr. Göleç şunları kaydetti: “Biz Milli Mücadeleyi geçmiş olarak görmüyoruz. Onu geçmemiş, etkileri sürüp devam eden tarih olarak anımsıyoruz. Milli Mücadele ortak milli hafızamız. Modern Türkiye’nin doğuşunda başka hiçbir olay ile karşılaştırılamayacak önemde bir olay. O yüzden yüzüncü yıldönümünde Milli Mücadele’ye dair ne yapılsa azdı. Ülkemizin neredeyse her kurumunda Milli Mücadele’nin 100. yılıyla çalışmalar yürütüldü. TÜBA himayesinde yürütülen Milli Mücadele’ye Yerel Bakışlar Projesi bu çalışmaların en kapsamlılarından biri oldu. Bu çapta ve kapsamda bir proje ancak uzun zaman ve yoğun emekle vücut bulabilirdi öyle de oldu.” dedi. Eserde kronolojik monografi yazımı, editoryal süreç, terminoloji kullanımı ve tasarım süreci hakkında detaylı bilgi verdi.
Türkiye 1918-1923: Milli Mücadelenin Yerel Tarihi başlıklı 13 ciltlik eserle birçok ilkin gerçekleştiğini ifade eden Göleç, Milli Mücadele ile ilgili en kapsamlı başvuru eserlerinden biri ortaya çıktığına işaret etti. Alanın mevcut birikiminin ilk kez bu ölçekte bir araya getirildiğini, Milli Mücadele ile ilgili daha önce hiç kullanılmamış bazı orijinal kaynakların ilk kez bu çalışmada kullanıldığını ve literatüre özgün bilgiler kazandırıldığını söyledi. Milli Mücadele’nin zamanı genişletilmiş, mekanı yayılmış ve bilinmeyen veya az bilinen öznelerinin tanıtıldığını belirtti. Toplantı fotoğraf çekimin ardından sona erdi.