Lanetlenmiş bir şekilde yaşadığımız ve kıyamet koparılmayan bu çocuk istismarları beni yıllar önceye götürdü. BM Raportörü olarak gönüllü çalıştığım Güney Afrika Cumhuriyeti, Durban kentinde Kwa Zulu kabilesinin kadınlarının durumlarını sessizce tuhaf kabullenişleri ve beni deliye döndüren sakin tavırlarını hatırlattı.. (kadınlardan birinin 7 aylık kız bebeğine amcası tarafından tecavüz edilmişti ve maalesef bu durum normalleştirilmiş bir ensest durumuydu, o coğrafyada inançsal değil kadersel bakılıyordu konuya...) Dehşete kapılmıştım, günlerce kendime gelemedim, hala gözümün önündedir. Aklıma geldiğinde, haftalarca nedensiz istifra ettim, erkeklerin suratına baktığımda bildiğiniz tiksindim, çocuklara dokunmaktan bile çekindim uzun bir süre... Rakamsal olarak ülkemizde tehlike sınırlarını çoktan aşmış durumda ama son yıllarda ayan beyan arttı bu korkunç, vahşet durum… Aklı başında kişilere soruyorum: Çocuklarınızı düşünün, kabul eder miydiniz? Ya kardeşleriniz? Yeğeniniz?
"münferit bir olay gibi gözüküyor"
"bir kereden bir şey olmaz” cümleleri ise depremler yarattı beynimizde hatırlayın...
Lütfen;
- Çocuklarınızın kimlerle vakit geçirdiğini takip edin. Çevrenize yeni taşınan bir komşu varsa ve çocuğunuzla çok ilgiliyse, o komşu hakkında biraz bilgi toplayın.
-Çocuğunuzun internete ulaşımını kontrol edin. Ev dışında internete ulaşımı var mı kontrol edin ve bilgi edinin. Tüm sapkınlıklara açık cinsel içerikli, pornografi içeren sitelere girmediğinden emin olun.
- Çocuğunuzun arkadaşlarıyla iletişim içinde olun ve son zamanlarda garip davranışları var mı arkadaşlarından öğrenin.
- Çocuğunuzun yakınındaki tüm kişilere karşı dikkatli olun. Akrabalarınız da dâhil.
- Çocuğunuzla iletişim içinde olun. Çocuğunuzla iletişiminiz bozuksa profesyonel destekle iletişiminizi geliştirin.
- Çocuklarınızın davranışlarını gözlemleyin. Bir şeyden şüphe ederseniz doğru şekilde konuşmaya çalışın.
- Çocuklarınıza sadece adıyla hitap edin; bebeğim, aşkım, balım, sevgilim, annem, babacım, prensesim vs. çocuğunuzun kimlik karmaşasına neden olur. Özgüven problemi için uygun bir saha yaratmış olursunuz.
- Çocuklarınızın fotoğraflarını sosyal medyada paylaşmayın.
- Çocuklarınızın sizden başkası ile yakın iletişim kurmasını engelleyin. Çocuğunuza kimsenin dokunmasına izin vermeyin.
Peki, nedir çocuk istismarını tetikleyen etkenler; çocuklara yönelik şiddetin temel nedenleri son derece karmaşıktır ve sosyal, ekonomik ve kültürel faktörleri içerebilir. Bu faktörlerden bazıları cinsiyet eşitsizliği, finansal istikrarsızlık, insani krizler ve eğitim eksikliği olabilir.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, bu kök nedenler genellikle birbiriyle bağlantılıdır ve biri diğerine yol açabilir. Örneğin, çocuk istismarı mağduru olmak, bir kişinin yaşamının ilerleyen dönemlerinde istismar faili olma riskini artırabilir. Çocuk istismarını etkili bir şekilde sona erdirmek için, bu şiddetin temel nedenlerine yanıt vermek önemlidir.
Tespit edilen tüm insan ticareti mağdurlarının dörtte birinden fazlasını (yüzde 28) çocuklar oluşturmaktadır. Dünya çapında yaklaşık 50 milyon çocuk sınır ötesi veya sınırları içinde göç etti veya zorla yerinden edildi. Bu sayının yarısından fazlası, yani 28 milyon, şiddetten ve güvensizlikten kaçan erkek ve kız çocukları.
Ne yazık ki tüm yetişkinlerin dörtte biri çocukken fiziksel istismara uğradığını bildiriyor kayıtlara göre. Uluslararası araştırmalar, beş kadından birinin ve 13 erkekten birinin çocukken cinsel istismara uğradığını kaydetmiş verilerine.
Her yıl, 15 yaşın altında tahminen 41 bin çocuk cinayetten ölüyor. Çocuk istismarına bağlı ölümlerin büyük bir kısmı yanlışlıkla düşme, yanma, boğulma ve diğer nedenlere atfedildiğinden, bu sayı tüm sorunu temsil etmeyebilir tabii.
Çocuk istismarının uzun vadeli sonuçları olabilir ve genellikle erken beyin gelişiminde bozulma ile ilişkili strese neden olur. Aşırı stres, sinir ve bağışıklık sistemlerinin gelişimini bozabilir.
Çocukken istismara uğramış yetişkinler davranışsal, fiziksel ve zihinsel sağlık sorunları açısından yüksek risk altındadır.
Çocuk istismarının belirtileri şunları içerebilir:
Depresyon
Sigara içmek
Şiddet uygulamak veya şiddet mağduru olmak
Şişmanlık
Yüksek riskli cinsel davranışlar
İstenmeyen gebelik
Alkol ve uyuşturucu kötüye kullanımı
Bu davranışlar ve özellikler kalp hastalığı, kanser, intihar ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara katkıda bulunabilir. Çocuk istismarının ayrıca hastanede kalış maliyetlerini, ruh sağlığı tedavisini, çocuk refahını ve daha uzun vadeli sağlık maliyetlerini içerebilecek ekonomik bir etkisi de vardır.
Eğer karar verirsek ve gerçekten istersek hep birlikte çocukları her türlü şiddetten koruma gücüne sahip olduğumuza yürekten inanıyorum. Savunmasız çocukların ekonomik, sosyal, kültürel, medeni ve siyasi haklarını yeniden kazanmalarına yardımcı olmak için bütüncül bir yaklaşım benimsemeliyiz.
Kız ve erkek çocukları her türlü şiddetten korumaya çalışmalıyız (Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’ de tanımlandığı şekliyle).
Üç süreçte bu sorunu ele almalıyız:
- Çocuk şiddeti sorunlarının olmasını önlemek;
- Sorunlara müdahale etmek ve ortaya çıktıklarında çocukları korumak,
- Bu tür sorunlardan etkilenen çocukları iyi olma durumuna geri döndürmeye yardımcı olmak.
Örneğin, aileler, devlet kurumlarını ve kuruluşlarını çocuk hakları konusunda eğitmek için topluluklarla birlikte çalışın. Daha da önemlisi, zorlukların üstesinden gelmek ve sürdürülebilir bir değişim yaratmak için doğru desteği sağlamaya çalışın. Savunmasız çocukların yaşadığı ortamları değiştirmek, geliştirmek ve onlara çocukluklarını geri vermek hayata bakışınızın bir parçası olabilir.
Bireysel olarak çocuklara yönelik şiddetle birkaç şekilde mücadele edebilirsiniz:
Çocukları eğitmek; kendi haklarını ve bir şeyler ters gittiğinde ne yapacaklarını öğrenmelerine yardımcı olmak için çocuklarla konuşun.
Ebeveynleri eğitmek; aileler şiddeti gerekli bir disiplin veya ceza biçimi olarak görebilirler. Eğitim ve öğretim yoluyla zararlı sosyal normlara meydan okumaya yardımcı olun.
Gruplarla çalışmak; yerel yöneticiler ve ilgili gruplara, çocuk hakları ve çocukları nasıl güvende tutabilecekleri konusunda haklarınızı sorun. Onlara sorumluluklarını hatırlatın.
Çocuk istismarını önleme çabaları, halkı ve politika yapıcıları ilgilendiren ve sosyal sorunlarla mücadele etmenin bir yolu olarak hizmet eder. Çocuk istismarının önlenmesi, çocukların refahına yüksek değer veren daha merhametli bir toplum yaratır. Gelecek neslin güvenli bir şekilde yetiştirilmesini sağlamak, tüm politika yapıcıların ve tüm vatandaşların çabalarını gerektirir. Herkesin çocuk istismarını önleme savaşına dâhil olduğu ölçüde etki artar. Bu konuda atacağımız her adım, insan potansiyelini geliştirme ihtiyacı konusunda daha fazla bilinç artıracaktır.
Lütfen çocuklara sahip çıkın ve sessiz kalmayın…