Yaşlanma sürecinde en çok etkilenen organlardan biri de gözler. Görmeyi sağlayan doğal göz merceğin saydamlık özelliğini kaybederek matlaşmasıyla ortaya çıkan kataraktın günümüzde yeni nesil lenslerle başarıyla tedavi edilebildiğini belirten Anadolu Sağlık Merkezi Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz, “Katarakt için en önemli risk faktörü ileri yaş. Ortaya çıkma ihtimali yaşla beraber artmasına rağmen katarakt her yaşta görülebilir. İlk belirtiler hafif bulanık görme, ışık hassasiyeti ve bulanıklığın artmasıdır. Bu belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden bir uzmana başvurulmalı” dedi. Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Yusuf Avni Yılmaz, katarakt ile ilgili en çok merak edilen 10 soruyu yanıtladı.
Katarakt nedir?
Katarakt, gözde bulunan lens dediğimiz şeffaf tabakanın matlaşarak ışığın gözün retina tabakasına ulaşmasının zorlaşmasıyla belirti veren bir göz sorunudur.
Hangi belirtilerle kendini gösterir?
İlk belirtiler hafif bulanık görme, ışık hassasiyeti ve bulanıklığın artması şeklindedir. Sonrasında ise tam görme kaybına neden olabilir. Şikâyetlerin çeşitliliği kataraktın yoğunluğuna bağlıdır.
Kimler katarakt olur?
Katarakt için en önemli risk faktörü ileri yaştır. Ortaya çıkma ihtimali yaşla beraber artmasına rağmen katarakt her yaşta görülebilir. Diyabet, kortizon kullanımı, güneşe aşırı maruz kalma ve bazı metabolik hastalıklar katarakt olma ihtimalini artırıyor.
Nasıl tedavi edilir?
Tedavisi için cerrahiyle, saydamlığını kaybetmiş lens alınarak yerine saydam bir lens yerleştirilir. Geçmişte bu ameliyat için büyük kesiler yapıldığı için dikiş gerektiriyordu ve görme rehabilitasyonu uzun zaman sonra sağlanabiliyordu. Ne mutlu ki, bugün artık katarakt ameliyatları daha küçük kesiler ile gerçekleştirildiği için dikiş gerekmiyor. Üstelik iş ve sosyal hayata daha erken dönmek de mümkün hale geliyor.
Ameliyatı kısa mıdır?
Ameliyat süresi kısadır ancak her katarakt aynı olmadığı için bu süre ve ameliyatın genel seyri farklı olabilir. Genellikle genel anestezi gerekmeden yapılır; hasta uyanıktır ve ameliyatı yapan ekiple sözel olarak iletişim halindedir. Elbette bebek ve çocuklar, iletişimi zayıf ya da aşırı kaygılı hastalar için genel anestezi gerekir.
Kataraktın tek tedavisi ameliyat mı?
Katarakt sadece ameliyatla tedavi edilir ve ameliyat için bir yaş sınırlaması yok. Görmeyi bozan her yaştaki katarakt ameliyat edilebilir. Hatta doğduğunda katarakt olan bebekler vardır ve bunların erken teşhis edilip mümkün olan en erken zamanda ameliyat edilmesi, kalıcı görme azlığını önleme açısından son derece önemlidir.
Ameliyat sonrası hastaların nelere dikkat etmesi gerekir?
İlk birkaç gün hijyen açısından dikkat edilmesi ve önerilen damlaların kullanılması gerekiyor.
Katarakt tekrarlar mı?
Katarakt tekrarlamaz ancak bazı hastalarda mercek arkasında bulanıklaşma olabilir. Bu durum tekrar bir ameliyat gerektirmez. Bu bulanıklık lazerle poliklinik koşullarında kısa bir işlem ile giderilebilir.
Katarakt oluşumu engellenebilir mi?
Kataraktı engellemek belki mümkün değil ancak güneş gözlüğü kullanımı, diyabet kontrolü, varsa metabolik hastalıkların kontrolü ve dengeli beslenme katarakt oluşma ihtimalini azaltabilir.
Yeni lenslerle ilgili son gelişmeler neler?
Eskiden sadece tek odaklı lensler kullanılırken bugün artık uygun hastalar için uzağı ve yakını görmeyi sağlayan çok odaklı mercekler tercih edilebiliyor.