İshal Nedir?
İshal (diyare), günde 3'ten fazla dışkılama veya kişiye özgü, olağan dışkılamasından daha fazla sayıda, daha sulu ya da daha fazla miktarda dışkılama olarak tanımlanır. Virüsler, bakteriler, gıda zehirlenmeleri, laktoz intoleransı, ülseratif kolit gibi bağırsakta mukozal hasar yaratan onlarca sayıda hastalık ishale sebep olabilir. Akut, dirençli veya kronik olabilir ve çoğunlukla ishal olan kişi, tıbbi tedaviye ihtiyaç duymadan kendiliğinden iyileşir.
İshalin dört haftadan uzun sürmesi kronik ishal olarak adlandırılır. İshal kronik hale gelmiş ise altta yatan ciddi bir hastalık olabileceği akılda tutulmalı ve mutlaka hekime müracaat edilerek tıbbi değerlendirme yapılmalıdır. İshal tedavisinde ishale neden olan hastalığı tespit edip ona göre yaklaşımda bulunmak önemlidir.
İshal Belirtileri Nelerdir
İshal, dışkılama artışı ile kendini belli etse de bunun yanında birçok farklı belirtisi de bulunur. Kişi bu belirtilerin yalnızca birine veya birkaçına sahip olabilir.
İshal belirtileri:
- Acil dışkılama isteği
- Dışkılama sıklığı / sayısında artış
- Sulu dışkılama
- Şişkinlik
- Gaz
- Karın ağrısı
- Dışkıda mukus
- Kanlı dışkılama
- Halsizlik
- Mide bulantısı ve kusma
- Sıvı kaybı (dehidratasyon) belirtileri ve bulguları
- Ateş
- Kilo kaybı
İshale sebep olan hastalığa göre kişide görülen belirtiler farklılık gösterir. Ağırlık kaybı, kanlı dışkılama ve dehidratasyon ishalin ciddi belirtileri arasında yer alır.
İshale Ne İyi Gelir?
İshal yaşam kalitesini oldukça düşüren ve yaşamı kısıtlayan bir sağlık problemi olduğu için ishal olan herkesin aklına "İshale ne iyi gelir?" sorusu gelir. Evde ishal tedavisinde besinler en büyük yardımcı olarak görülmektedir. Özellikle çözünür posa dediğimiz pektin, guar gum ve musilaj içeren besinler bağırsaktaki fazla suyu çekerek ishali durdurmaya yardımcı olurlar. Bunun yanında probiyotik içeren besinler de bağırsaktaki bakteri dengesini düzenleyerek ishale iyi gelir.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Yetişkinlerde:
- İshal çok dirençliyse ve uzun süredir geçmiyorsa,
- Dışkı köpüklü ve çok kötü kokuluysa,
- Dışkıda kan varsa veya dışkı rengi siyahsa,
- Bulantı ve kusma besin alımını engelleyecek kadar şiddetliyse,
- 24 saatten uzun süredir düşmeyen ateş varsa,
- İshal, yurtdışı seyahati sonrası gerçekleştiyse,
- Ciddi yorgunluk ve konfüzyon belirtileri varsa,
- İdrar rengi çok koyuysa,
Küçük çocuk ve bebeklerde:
- Bebek 2 aydan küçükse,
- Diyabet, böbrek yetmezliği gibi ek hastalık varsa,
- Sürekli kusma varsa,
- Dışkılama sayısı ve hacminde ciddi artış varsa (günde 8 defadan fazla dışkılama),
- Ciddi dehidratasyon bulgusu varsa,
- Besin ves sıvı alımında ciddi düşüş varsa,
Vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. İshal genellikle enfeksiyon kaynaklı oluşur ve kendiliğinden geçer.
Ancak yukarıdaki belirtilerin sizde veya hastanızda mevcutsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız uygun olur.