Sahte web siteleri aracılığıyla vatandaşın banka ve kimlik bilgilerinin ele geçirildiğini söyleyen bilişim uzmanları Erhan Turan ve Taha Mumcu; “Kurum ve kuruluşların, bankaların, zincir marketlerin, turizm ve seyahat acentelerinin logolarıyla gerçeğinden ayırt edilemeyecek kadar benzer olan sahte sitelerde her gün sayısız vatandaş dolandırılıyor. İnternette arama yaparken ilk çıkan linklere ve cazip fiyatlı kampanyalara dikkat edelim özellikle ödeme yaparken görüntüsü aynı olan farklı sayfalar aracılığıyla dolandırıyorlar.” dedi.
‘ŞİRKETLERE GELEN ÖDEME MAİLLERİNE DİKKAT’
Sektöre olan ilgilerinin çocuk yaşta başladığını söyleyen Turan; “Lise ve üniversitede bilişim teknolojileri eğitimi aldıktan sonra özel sektörde tecrübe edindim. 2007 yılından bugüne pandemi sonuna kadar var olan geleneksel bilgisayarcılığı yakın zamanda yazılım alanında uzman olan Taha Mumcu ile Kocaeli Dijital markasını kurduk. Amacımız dolandırıcılığın bu kadar yaygın olduğu bir ortamda kaliteli ve güvenli bir hizmet vermekti. Dolandırılanlar genelde bireyler ama bazı şirket sahipleri de yaptıkları yanlış hamlelerle dolandırıcıların kurbanı olabiliyor ve firmalarını büyük zarara uğratabiliyorlar. Mesela şirketlerde açılan yanlış bir mail tüm şirket dosyalarının kripto virüs ile açılama hale gelmesinden dolayı karşısında sadece iletişim kurabildiği bir mail adresiyle baş başa kalıp binlerce dolar karşılığı sanal para ödemek zorunda bırakılan müşterilerimiz de oldu.
‘HUKUK ÇÖZÜM BULAMIYOR’
Bu mağduriyetleri engellemenin en önemli yolu güvenilir yazılım firmalarıyla çalışmaktır. Ülkemizde fiziksel hırsızlığın izi sürülebilirken maalesef dijital hırsızlığın izi bulunamıyor. Çünkü bu dolandırıcılar sürekli yeni yöntemlerle insanları kandırmaya devam ediyor. Sanal paraların hayatımıza girmesiyle bu sahtekarlığa hukuk çözüm bulamıyor.” şeklinde konuştu.
‘ARTIK BİLİŞİM UZMANLARINDAN DESTEK ALMAK BİR İHTİYAÇ’
Turan sözlerinin devamında; “Güvenli ticaret yapmak isteyen şirket sahiplerinin mutlaka işin uzmanı olan sağlam referanslı bilişim hizmeti veren firmalardan danışmanlık almaları gerek. Bu firmalar, markaların ve şirketlerin dijital dünyada A’dan Z’ye tüm süreçlerini yönetiyor. Bu yaşanan dolandırıcılık yöntemleri nedeniyle bilişim firmalarıyla çalışmak günümüzde artık bir ihtiyaç fakat şu da bir gerçek ki bilişim şirketi ararken bile dolandırılanlar olabiliyor. Bu konuda da ofisi olan ve yüz yüze görüşebilecekleri güvenilir firmalarla çalışmak gerek.” dedi.
‘DENETİM YOK DİYE DOLANDIRICILIK ARTIYOR’
İnternet platformlarında gerçeğinden ayırt edilemeyecek kadar çoğalan sahte sitelerin olduğunu vurgulayan Turan ; “Pandemiyle hayatımızın olmazsa olmazı haline gelen internetin girmediği alan kalmadı. Günümüzde dolandırıcılığın türü ve çeşitleri çok artmış durumda. Web site konusunda ne yazıkki bir denetim mekanizması yok. Bu da sahte web sitelerinin çoğalmasına sebep oluyor.” dedi.
‘YAPAY ZEKAYI DA KÖTÜ NİYETLİ KULLANIYORLAR’
Son zamanlarda giderek yaygınlaşan yapay zekanın dolandırıcılık konusunda olumsuz yönlerinin olduğuna dikkat çeken Turan; “Bankaların giriş kısımlarına web sitelerini kuruyorlar. e-Devlet’in sahtesini kuruyorlar ayrıca borsada yer alan manipülatif hisselere yatırım için yapay zekayla videolar oluşturuyorlar. Ünlü kişilerin ses ve görüntülerini kullanarak yapay zeka aracılığıyla dolandırıcılık için kurulan sistemlere insanları çekmeye çalışıyorlar.” ifadelerine yer verdi.
‘DAHA ÇOK PARA KAZANDIRMAK VAADİYLE’
Sahte sitelerin en belirgin özelliğinin cazip fiyatlarla müşteriyi aldatmak olduğunun altını çizen Mumcu; “Daha çok para kazanmak veya bir hizmeti veya ürünü daha ucuza almak için insanları kandırıyorlar. Bankaların isimlerini kullanarak sosyal medya aracılığıyla ücretsiz hediye ve kupon gibi kampanyalar oluşturarak insanların kredi kart bilgilerine bu şekilde ulaşıyorlar. O kadar gerçek gibi davranıyorlarki insanların bunların sahte olup olmadığını anlamaması gerçekten çok zor çünkü gelen mesajlar direk bankaların gönderdiği şekilde geliyor.” dedi.
‘GERÇEKMİŞ GİBİ KENDİ LİNKLERİNİ EKLİYORLAR’
Kötü niyetli vatandaşların kurumların ve işletmelerin sitelerini birebir kurarak insanları tuzağa düşürdüğünü söyleyen Turan; “Örneğin internette herhangi bir zincir market, kurum, turizm firması, telekomünikasyon firmalarının birebir logosunu da kullanarak onların yaptığı tasarımlarla ilanı ya da reklamı girerek kendi linklerini de ekliyorlar. Vatandaş tıklayınca o siteye girmiş oluyor ve istenilen bilgileri de girince ya hesabı, kimlik ve kredi kartı bilgileri çalınıyor.” şeklinde konuştu.
‘BANKA HESAPLARI, KİMLİK VE KART BİLGİLERİ ÇALINIYOR’
Site sahiplerinin yurtdışı bağlantılı olması nedeniyle genelde bulanamadığını söyleyen Turan; “Bu sahtekarlığın yapıldığı platformlara da bir şey yapılmıyor. Reklam sirkülasyonun en fazla olduğu sosyal medya platformlarının bu konu hakkında herhangi bir kısıtlaması ya da yaptırımı ne yazıkki olmuyor. Vatandaş dolandırıldığıyla kalıyor çünkü bu ağı yönetenler yurtdışı bağlantıları olduğu için yurtiçinde bulunmaları mümkün olmuyor.” dedi.
‘İLK ÇIKAN ARAMALARDA GENELDE DOLANDIRICILARIN LİNKİ VAR’
Ürün aramalarında ilk çıkan sitelerin sahte siteler olma ihtimalinin çok yüksek olduğunu vurgulayan Mumcu; “Arama motorlarında ilk sıraları genellikle sahtekarların siteleri yer alıyor. Mesela kombi bakım, beyaz eşya firmalarının yetkili servisi adı altında hizmet numaraları, genellikle sahtekarların siteleriyle dolu. Turizm alanında da kapora avcılığı meşhur. Bir ara bungalovlar meşhurdu halen de insanların ihtiyaç duyduğu ne varsa o sektörde yanıltıcı kampanyaların reklamları ön planda.” diyerek vatandaşı uyardı.
‘‘ŞİKAYET VAR’ GİBİ SİTELERDE YORUMLARA BAKALIM’
Vatandaşın dikkat etmesi gereken kısımları da açıklayan Mumcu; “İnsanların kişisel bilgilerini her bilgisayarda ve her sitede kullanmaması gerekiyor. İşlem yapacakları firmaların ya da bankaların her neresi ise önce müşteri hizmetlerine ulaşmaları gerek ve internet üzerinden kurumun ve web sitesinin adını detaylı bir şekilde araştırmaları. Bu araştırmalarda ‘Şikayetvar’ gibi platformlarda ilgili kurum hakkında insanların yaşadığı kötü tecrübeler varsa işlem yapmadan önce öğrenmiş ve iki kez düşünmüş oluyorlar.” dedi.
‘MARKET PALACE ALANI DOLANDIRICIDAN GEÇİLMİYOR’
Güvenli arama için önerilerini paylaşan Turan; “Arama motorlarında cazip gelen ilk seçenek her zaman doğru değil bunu bilmelerinde yarar var. Yani ilk çıkan öneriyi lütfen iyice araştırsınlar. Alternatiflere de bakarak karşılaştırma yapmalar gerek. Daha sona herhangi bir linke tıklarken linkin üzerine gelindiğinde ekranın sol alt kısmında gözüken adresin gerçekten o markanın adresi olup olmadığına dikkat edilsin. Hiçbir ünlü kişi ya da kurum hisse senedi gibi fazla para vaat eden yatırım önerilerinde asla bulunmaz. Sonra Facebook’ta Market Palace alanı yüzde 90’a varan dolandırıcılık sitelerini barındırıyor. Buradan mümkünse alışveriş yapılmamasını öneriyoruz.” diyerek açıklamasını tamamladı.