İktidarın TL’nin DEĞERİNİ koruyamaması halka enflasyon olarak dönüyor.
-Yoksulların gelirinin en az üçte birini ayırmak zorunda kaldığı gıda harcamaları ekimde bir önceki aya göre yüzde 1,7 oranında artarken, ocak-ekim dönemindeki artış ise yüzde 21,5’i buldu.
-Birleşik Kamu-İş’in, en çok tüketilen 77 gıda maddesini esas alarak yaptığı çalışmaya göre gıda harcamalarında son bir yıllık artış da yüzde 29,2’yi buldu.
İktidarın, Türk lirasının istikrarını koruyamaması, diğer bir ifadeyle döviz kurunun alıp başını gitmesi halka enflasyon olarak dönüyor. Türkiye’nin en yoksul kesimin aile bütçesinin en az üçte birini ayırmak zorunda bulunduğu gıda fiyatları eylülde bir önceki aya göre yüzde 1,7 oranında artarken açlık ve yoksulluğu da büyüttü. Gıda harcamalarında, yılın ilk dokuz aylık döneminde fiyat artışı da yüzde 21,5’i buldu.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonun Ar-Ge birimi KAMUAR’ın, fiyatlarını Ankara’daki pazar ve marketlerden her ay düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 77 gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak yaptığı “halkın enflasyonu” araştırmasının ekim ayı sonuçları açıklandı. Araştırmaya göre söz konusu sepet için harcanan para son bir yılda (Ekmi 2019’a göre) ise yüzde 32 oranında arttı. 12 aylık ortalama fiyatlara göre artış ise yüzde 31,2 olarak gerçekleşti.
Araştırmayla, gelirinin büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan ve enflasyona karşı herhangi bir koruması bulunmayan ücretlilerin ve yoksulların yaşadığı gerçek enflasyonun boyutunun ortaya konulması amaçlanıyor.
AYLIK FİYAT ARTIŞI
Ekimde, ekmek, un, bulgur, pirinç, makarna fiyatları bir önceki aya göre, yüzde 1,6 oranında artarken, et-balık harcamalarında ise yüzde 0,8 oranında yükseliş gözlendi.
Süt ve süt ürünleri ile yumurta harcamalarında yüzde 1,1 oranında artış kaydedilen ekim ayında katı ve sıvı yağ fiyatlarında ise yüzde 12,4 oranında artış oldu. Yağ fiyatlarındaki artış ayçiçek ve zeytin yağı fiyatlarından kaynaklandı.
Meyve harcamalarının yüzde 8,8 oranında azaldığı ekim ayında sebze harcamalarında ise bir önceki aya göre yüzde 6,8 gibi oldukça yüksek oranda bir yükseliş yaşandı.
Bakliyat fiyatlarının yüzde 1,1 oranında arttığı ekimde, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer işlenmiş gıda fiyatlarında yüzde 1,2 oranında yükseliş oldu.
(Ekim 2020; %) | |||||
| Bir Önceki Aya Göre | Önceki Yıl Sonuna Göre | Yıllık | 12 Aylık Ortalama |
|
Ekmek, un, bulgur, makarna | 1,6 | 9,2 | 7,6 | 10,0 |
|
Et-Balık | 0,8 | 20,2 | 22,7 | 17,9 |
|
Süt, süt ürünleri, yumurta | 1,1 | 9,6 | 23,3 | 27,6 |
|
Yağ | 12,4 | 36,3 | 35,6 | 21,0 |
|
Meyve | -8,8 | 27,1 | 44,7 | 67,4 |
|
Sebze | 6,8 | 49,8 | 103,7 | 49,2 |
|
Bakliyat | 1,1 | 11,1 | 29,0 | 24,8 |
|
Diğer | 1,2 | 4,6 | 4,1 | 21,7 |
|
Ortalama | 1,7 | 21,5 | 32,0 | 31,2 |
|
Böylece gıda fiyatlarında ekimde eylül ayına göre yüzde 1,7 oranında yükseliş yaşanmış oldu.
ARALIK 2019’A GÖRE DEĞİŞİM
Ocak-ekim döneminde gıda harcamalarındaki artış ise yüzde 21,5 olarak hesaplandı.
Bu dönemde ekmek, un, bulgur grubunda yüzde 9,2, et-balık harcamalarında yüzde 20,2 oranında, süt ve süt ürünleri ile yumurta harcamalarında yüzde 9,6 oranında artış oldu. Yağ fiyatları yüzde 36,3 meyve fiyatları yüzde 27,1 artarken, sebze fiyatlarında yüzde 49,8 oranında yükseliş oldu. Bakliyat fiyatlarında yüzde 11,1 oranında artış yaşanırken diğer gıda maddelerine ilişkin harcamalar ise yüzde 4,6 oranında zamlandı.
SON BİR YIL
Gıda harcamalarında yıllık olarak ise (Ekim 2019’a göre) yüzde 32 oranında artış kaydedildi.
Son bir yılda ekmek, un, bulgur, makarna fiyatlarında yüzde 7,6, et-balık fiyatlarında 22,7, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 23,3 oranında artış yaşandı. Bir yıl öncesine göre katı ve sıvı yağ fiyatları yüzde 35,6 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 44,7 oranında, sebze fiyatları ise yüzde 103,7 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 29, diğer gıda fiyatları ise yüzde 4,1 oranında zamlandı.
YILLIK ORTALAMA
Sepete dâhil edilen ürünlerin son 12 aylık ortalama fiyatlarının bir önceki 12 aylık dönemdeki ortalama fiyatlarıyla karşılaştırılmasıyla hesaplanan 12 aylık ortalamalara göre de gıda fiyatlarında yüzde 31,2 oranında artış yaşandı.
Yıllık ortalamalara göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatları yüzde 10, et ve balık fiyatları yüzde 17,9 süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatları yüzde 27,6, yağ fiyatları yüzde 21, meyve fiyatları yüzde 67,4, sebze fiyatları yüzde 49,2, bakliyat fiyatları yüzde 24,8, diğer gıda maddelerinin fiyatları da yüzde 21,7 oranında artış kaydetti. (Kaynak: birlesikkamuis.org.tr)