Orhan Gazi (1288-1362) 1329 Palekanon savaşından sonra Gebze’yi Kocaeli’nin merkez şehri haline getirmiş ve bir külliye kurmuştur. Orhan Gazi’nin adını taşıyan cami ile hamam da günümüze ulaşmıştır.
Tarihi kayıtlara göre, Orhan Gazi, Dânişmenddivanı, Kartal köyü, Hatunsuyu köylerini Gebze’de ki Camii’ne vakıf yapmış; Gedikli, Dereköy, Dânişmendli, Çepni köylerini imaretine tahsis etmiş.
691 yıl önce Orhan Gazi Gebze’nin stratejik önemini anlamış ve gerekli özeni, hassasiyeti göstermiş.
Çok öncesinde ise MÖ 12. Yüzyılın başlarında boğaz yoluyla İzmit Körfezine gele Frigler Gebze’nin içinde yer aldığı bölge üzerinden Anadolu’ya dağılmışlar.
Zama savaşındaki (MÖ 19 Ekim 202 ) yenilginin ardından Kartacalı ünlü komutan Hanibbal (MÖ 247 – MÖ 183/181) Gebze’nin içinde olduğu Bitinya Krallığına sığındı. Romalılara teslim edileceğini anlayan Hanibbal Eskihisar yakınlarında kendisini zehirleyerek yaşamına son verdi.
İtalya üzerine yeni bir sefere çıkan Osmanlı’nın 7. Padişahı Fatih Sultan Mehmet (1432-1481) 3 Mayıs 1481 Perşembe günü 49 yaşında öldü.
Fatih’in yaşamını yitirdiği yer Gebze sınırları içinde yer alan Hünkar Çayırı olarak anılmakta.
17 Ocak 1923’te Mustafa Kemal Paşa , Halide Edip Adıvar, Naşit Uluğ, 1. Tümen Komutanı Albay Hüseyin Hüsnü Erkilet, Mecdi Sadrettin Bey, General Galip Bey ve Cevat Abbas Gürer'le birlikte Gebze tren istasyonunda kısa bir mola verdiler. Atatürk’ün 1930’lu yıllarda Eskihisar’da ki Osman Hamdi Bey’in evini ziyaret ettiği de bilinmektedir.
9 Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim’in (1470-1520) kızı ve I. Süleyman'ın kardeşi Hafsa Sultan'la evli olan Çoban Mustafa Paşa (D?-1529) tarafından Gebze’de kendi adını taşıyan Cami ve Külliye (1523) yaptırdı. Cami, türbe, medrese, tekke, kütüphane, imaret, darüşşifa, paşa odaları, kervansaray ile çarşı içerisindeki hamamdan oluşan külliye döneminin en önemli yapılarındandır.
Özetle Gebze bu denli önemli bir tarihi geçmişe sahip izler taşıyan kenttir.
Peki Gebze bugünkü durumunu hak ediyor mu...?
Gebze tarihi, kültürü ile anılmak yerine beceriksiz yöneticiler eliyle üretilen devasa sorunlar içinde yok olmaya devam ediyor.
Sahip çıkmak ve Gebze’ye tarihi, kültürel kimliğini yeniden kazandırmak adına daha ne olması gerekiyor...?
Gebze’de yaşayan ve sorumluluk sahibi taşıyanlar olarak neyi bekliyoruz...?