Rahmetli Ziya Paşa güzel söylemiş vakti zamanında:
"Eşek alim olmaz su taşımakla tekkeye,
İnsan hacı olmaz gitmek ile Mekke’ye."
Ziya Paşa bilindiği gibi Tanzimat dönemi edebiyatının önemli isimlerinden ve Namık Kemal ile birlikte ‘Batılılaşma’ fikrini ilk kez ortaya fikir ve devlet adamlarındandı.
Ziya Paşa, aynı zaman gazeteci yani meslektaşımdı. Bazı gazetelerde o zaman ki hükümeti eleştirmesi üzerine Kıbrıs’a gönderildi, ardından Avrupa’ya geçti. Orada da bir grup Türk aydın ile gazete çıkarmayı sürdürdü. Bir yazı nedeniyle İngiliz hükümeti tarafından tutuklandı sonra kefaletle serbest bırakıldı ardından 1871’de İstanbul’a döndü.
2 Yıla yakın Valilik yaptığı Adana’da henüz 55 yaşında iken 17 Mayıs 1880’de yaşamını yitirdi.
Ziya Paşa’nın “Eşek alim olmaz su taşımakla tekkeye” sözlerini oldukça önemsiyorum.
Bugün bu sözler çok anlam ve önem ifade ediyor.
Sevdiğim sözdür:
“Cahile bir şey anlatamazsın o zaten biliyordur!”
Ülkemiz de durum aynen böyle.
Kulaktan dolma şeylerle kendilerine göre sözüm ona bilgi sahibi olmuş bir kesim var.
Bunlar her konuda ahkâm kesip, her şeyi fakat her şeyi çok iyi biliyorlar.
Uzaydan, bilime, modadan, futbola, siyasette, teknolojiye ne varsa hepsiyle ilgili mutlaka söyleyecekleri var.
Kulaktan dolma bilgi ile beyinlerinin bir kısmını doldurmuş cahile cühelaya laf anlatmanız mümkün değil.
Çünkü o her şeyi biliyor!
Hani bir söz var ya:
“Cahile laf anlatmak deveye hendek atlamaktan daha zordur!"
Durum aynen öyle..
Tabi birde eğitimli cahiller var.
Bunlar öteki yani eğitimsizlerden çok daha tehlikeli.
Prof. ünvanlı veya uzman titri olan cahiller malum medyada, tv kanallarında her gece konuk ediliyor.
Eğitimli cahiller bilinçli olarak gerçekleri söylemek yerine çıkar ve beklentilerine göre görüş ifade ediyor.
Tabi rezalet diz boyu.
Eğitimsiz cahillerin beslendiği kaynak ise işte bu eğitimli cahillerdir.
Eğitimsizler sözüm ona eğitimli cahillerin söylediklerine göre kafalarında bir fikir oluşturup onu savunuyorlar.
Araştırma, sorgulama falan zaten yok.
Ötekinin görüşüne, düşüncesine saygı hiç yok.
At gözlüğü ile bildiğim bildik, çaldığım düdük misali konuşup duruyorlar.
Sonuç olarak, sevgili Uğur Mumcu’nun da güzel bir sözü var:
“Bilgi sahibi olunmadan fikir sahibi olunmaz.”
Bence bu söz her şeyi anlatmaya yetiyor.