Küresel piyasaların güzü ticaret savaşında. Eski deneyimler ABD’nin her ticaret savaşının iflasları arttırdığını ortaya koyuyor. Küresel İflas Endeksi, bu yıl 50 milyon Euro üzeri cirolu büyük şirketlerin riskte olduğunu gösteriyor.
DÜNYANIN gözü, ABD Başkanı Donald Trump’ın alüminyum ve çelik ihracatına ek gümrük vergisi getirmesiyle kızışan ticaret savaşlarında. Bu durum hem ticareti hem de şirketlerin durumunu etkileyecek. Analistler, ABD’nin en son büyük ticaret savaşına yani 1930 yılında, ithalat vergilerinin yükseltilmesini öngören Smoot- Hawley Yasası çerçevesinde tarifeleri yükselterek girdiğini hatırlatarak bu hamleyle ülkenin hem ithalatı hem ihracatı büyük bir darbe aldığını, bazı bankalar ve işletmelerin iflasa sürüklendiğine dikkat çekiyor. Çoğu uzman Smoot-Hawley Yasası’nın Büyük Buhran’ın etkilerini ağırlaştırdığını da düşünüyor. İşte tam bu dönemde alacak sigortasında dünyanın önde gelen şirketleri arasında yer alan Euler Hermes aynı zamanda Küresel İflas Endeksi açıklıyor. Buna göre geçen yıl iflaslarda sadece yüzde 1 artış olurken bu yıl yüzde 1 düşüş bekleniyor. Ancak iyileşme her yerde aynı seviyede hissedilmeyecek. Endekse göre 2017 yılında büyük çaplı iflaslarda yani 50 milyon Euro üzeri cirosu olan şirketlerin iflası her çeyrekte önemli artış gösterdi. Tüm sene için bu tip iflas sayısı 321 oldu. Söz konusu şirketlerin toplam cirosu 104 milyar Euro’ydu. 2018’de de dev şirketlerde artış olması öngörülüyor. Bu durum dev şirketlerin tedarikçileri için de domino etkisi yaratabilir.
Endekse göre, geçen yıl büyük şirketlerin yani 50 milyon Euro üzeri cirosu olan şirketlerin iflas sayısı 2016’ya göre 57 tane arttı ve 321 şirket kepenk indirdi. Batı Avrupa 42 artış ve 138 şirket ile başı çekiyor. İkincilik 2016’ya göre 17 şirket artış ve 63 şirketle Asya’da. Sektörlerde ise Orta ve Doğu Avrupa’da hizmetler, Kuzey Amerika’da perakende, Batı Avrupa’da ise inşaat ve tarımsal gıda 20’den fazla büyük çaplı iflasın gerçekleştiği alanlar oldu. Küresel büyüme devam etse de riskler de tırmanıyor. Euler Hermes ekonomistleri rekabetin hizmet sektörünü, dijitalleşmenin perakendeyi, emtia fiyatları tarımsal gıdayı, borçluluk oranları inşaatı ve fazla kapasite metal sektörünü tehdit ediyor ve iflasları hızlandırıyor. Endekse göre Kuzey Amerika ve Avrupa’daki birkaç şirket dışında enerji sektörü büyük çaplı iflasların azaldığı tek sektördü.
LİDERLİK ÇİN’DE
Çin, ek vergi sonrası ABD ile küresel ticaret savaşına girmek istemediğini açıklasa da soya fasulyesi ve sorgum ihracatına önlem planladığını da söyledi. Dünyada iflasların artışında da Çin lider. Geçen yıl 2016’ya göre iflaslar Çin’de yüzde 35 artarken bu yıl beklenti yüzde 10 artış. Ancak, ABD’nin etkisi bu oranı arttırabilir. Çin, ABD’nin en büyük ticaret ortaklarından. Çin’de iflasların artışının bir diğer nedeni ise Çin hükümetinin finansal riski, fazla kapasiteyi ve sermaye girişlerini azaltmak ile ekonomide iyileşmeyi teşvik için aldığı önlemlerin bazı şirket ve sektörlerde türbülans yaratması.
Çin’in yanı sıra geçen yıl Tayvan’da yüzde 17 artan iflasların bu yıl yüzde 5 artması bekleniyor. Brezilya’da iflaslar azalmaya başlarken tüm Latin Amerika için aynı durum geçerli değil.
TÜRKİYE’DE % 4 AZALACAK
ZOR bir 2017 sonrası Orta ve Doğu Avrupa’da iyileşme var. Endekse göre Türkiye’de geçen yıl yüzde 4 artan iflaslarda 2018’de yüzde 4’lük bir düşüş olacağı tahmin ediliyor. Euler Hermes Türkiye CEO’su Özlem Özüner, “Türkiye’de KGF ve piyasayı canlandırıcı teşvik mekanizmaları sayesinde 2017’de iflaslarda artış yüzde 4’te kaldı. Türkiye için 2018 yılında yüzde 4 düşüş bekliyoruz” dedi.
BREXIT’İN İLK ETKİLERİ
BREXIT yani İngiltere’nin AB’den ayrılmasıyla ilgili belirsizlikler nedeniyle ithalatçılar ve tüketiciler, artan girdi maliyetleri ve daha güçsüz yerel para biriminden etkileniyor. 2018 yılı için İngiltere’deki iflaslarda yüzde 8 artış tahmin ediliyor. İngiltere, ekonomik toparlanma ve para politikasıyla iflaslarda düşüş veya durgunluk yaşanan Batı Avrupa ülkelerinin dışında kalıyor.
Kaynak Hürriyet