Bozulan ekonomik göstergelerin üstüne bir de seçim belirsizliği eklenince liradaki değer kaybı durdurulamıyor. Dün dolar karşısında 10 kuruş birden gerileyen lirada kayıplar yüzde 2’yi geçti. Dolar 4 lira 60 kuruşu, avro 5 lira 40 kuruşu geçerek rekorlarına yenisini ekledi. Liradaki değer kaybında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) ‘piyasa beklentilerini karşılayacak adımlar atmaması’ etkili oldu.
Piyasa, Merkez’den faiz artışı bekliyor
Dolarda geçen hafta 4 lira 50 kuruş seviyesinin görülmesi üzerine açıklamada bulunan TCMB, piyasada sağlıksız fiyat oluşumlarının gözlendiğini ve gereken adımların atılacağını bildirmişti. Açıklamayla birlikte piyasada faiz artışı beklentisi güçlenmiş ve dolar 4 lira 40 kuruşa kadar düşmüştü. Buna karşın TCMB’nin kurdaki yükselişe karşı herhangi bir adım atmaması liradaki kayıpların daha da derinleşmesine neden oldu. Piyasalarda, Saray’ın faiz artışına sıcak bakmamasının da Merkez’in karar almasını engellediği görüşü güç kazanmış durumda.
Lira neden düşüyor?
Piyasalarda liraya duyulan güvenin zayıflamasında şu faktörler ön plana çıkıyor:
»Mart ayında cari açığın 4,8 milyar dolarla piyasa beklentilerinin de üzerine çıkması cari açığın finansmanına dair endişeleri güçlendirdi. Yıllık cari açık ise 55 milyar 380 milyon dolara ulaşmış durumda.
»Erken seçim kararının yarattığı politik belirsizlikle birlikte yatırımlar durma noktasına geldi. Belirsizlikten ürken yabancılar, paralarını yurtdışına taşımaya başladı.
»Sürekli uzatılan OHAL’le birlikte uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları, Türkiye’nin notunu yatırım yapılamaz (çöp) seviyesine indirdi. Not indirim kararlarında OHAL’in kurumlarda aşınma yarattığı tespiti de yapıldı.
»ABD’nin faiz artış sürecine girmesiyle birlikte Türkiye’nin de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülkelerden para çıkışları başladı. ABD 10 yıllık tahvil faizlerinin geçen hafta yüzde 3’ün de üzerine çıkması, Türkiye’den yabancı fon çıkışlarını hızlandırdı.
»İtalya’da 4 Mart’ta yapılan seçimlerden bu yana hükümet kurulamaması avronun değer kaybedip doların değer artışı yaşamasına yol açtı. Tüm dünyada değer kazanan dolar, Türkiye’ye özgü problemlerin de etkisiyle lira karşısında dünyaya oranla değerini katladı.
Kaynak Birgün