Çözüm yerli enerjide

Makine Mühendisleri Odası Genel Başkanı Yunus Yener, 5. Enerji Verimliliği Kongresi’nde yaptığı konuşmada sözlerine enerjiye ve odanın enerjiye yönelik çalışmalarına dair bilgilendirmede bulunarak başladı. Dünyada enerji kaynaklarına üzerine değerlendirmede bulunup yenilenebilir enerji kaynaklarına, temiz enerjilere daha çok yönelmenin zorunluluk haline geldiğini kaydeden Yener ülke geneli değerlendirmesinde ise özetle şunları kaydetti:
İHTİYACIN ÜZERİNDE STOK 
“Türkiye bugün doğalgaz, petrol, petrol, kömür, petrol koku ithalatında ve dünya ‘net enerji ithalatında’ ön sıralarda yer almaktadır. Ayrıca proje stoku gerçek ihtiyacın üzerindedir. Toplum yararını gözetmeyen serbestleştirme, özelleştirme politikaları kapsamında plansızca ve ihtiyacın çok üzerinde elektrik amaçlı tesisin yapımı için lisans verilmekte ve teşvik edilmektedir. Diğer yandan iletim ve dağıtımdaki kayıplar ve nihai sektörlerde yüzde 50’nin üzerine çıkabilen enerji tasarrufu imkânları değerlendirilmemiştir.
TAKİP ORANINDA DEVASA ARTIŞ
Türkiye’nin birincil enerji arzında ithalatın payı yüzde 75, yerli üretimin payı yüzde 25 civarındadır. Elektrik üretiminde kamunun payı yüzde 59.8’den yüzde 15’e gerilemiş, özel sektörün payı yüzde 40’tan yüzde 84.8’e yükselmiştir. Finansal boyutta ise 2017 sonunda enerji sektörünün takipteki kredi artış oranı yüzde 892 olmuştur.
KAMUSAL PLANLAMA 
Ne yazık ki ciddi bir kamusal planlama eksiği bulunmaktadır. Plansız ve abartılı talep tahminleri sonucu yapılan santrallerle üretim altyapısında arz fazlası oluşmaktadır. Diğer yandan yatırım dönemi harcamaları ve krediler, ağırlıklı olarak döviz bazındadır.
HALK DARBOĞAZDA!
Halkımız da başka bir darboğaz içindedir. Yalnızca aylık elektrik, doğalgaz, su ödemelerinin asgari ücret içindeki payı dörtte bir oranına yaklaşmıştır. Son iki yılda 14 milyon kişinin elektriği, 5 milyon kişinin doğal gazı borçlarından dolayı kesilmiştir. 
SADECE ARZA ÖNEM VERİLİYOR
Sadece arz tarafına önem veren enerji politikası terk edilmediği; enerji arzı ve tüketiminin toplum çıkarları doğrultusunda, gerçekçi hedefler ile verimlilik kazançlarına dayalı olarak planlanmadığı sürece, yüzde 25 olarak hesaplanan enerji verimliliği potansiyelini geri kazanmak mümkün olamayacaktır.
TOPLUM ÇIKARI GÖZETİLMELİ 
Sorunların çözümü yerli ve yenilenebilir enerji kaynak kullanımını esas alan, toplum çıkarlarını gözeten kamusal planlama ve enerji politikalarının en geniş katılımla oluşturulup uygulanmasından geçmektedir. Bu politikalarda enerji verimliliği özel bir yer tutmalıdır. 
ENERJİ AYDINLANMASI 
Türkiye mutlaka etkin enerji verimliliği politikaları ve enerjide kaynak çeşitlemesine yönelmek, bir tür bir ‘enerji aydınlanması’ gerçekleştirmek zorundadır. Enerjinin verimli ve etkin kullanımı ulusal, toplumsal bir politika haline getirilmelidir.
MEVZUAT DÜZELTİLMELİ 
Bu çerçevede ülkelerin sahip olduğu en önemli öz kaynak olan enerji verimliliği daha da etkinleştirilmeli, kurumlardaki kadrolar güçlendirilmeli, genel ve sektörel hedefler ve eylemler belirlenmeli, halk ve sanayici enerji verimliliği önlemlerini uygulamak üzere teşvik edilmeli, bunlar için mevzuat gözden geçirilerek düzeltilmeli ve tüm bu çalışmalar ülke mühendis ve mimarları tarafından yürütülmelidir.”