Çoğu zaman araç yangını ile karıştırılan aracın ambeleye kalkması olayı, bir çok kişi tarafından merak edilerek araştırılıyor. Peki, Ambeleye Kalkma Nedir? Araç Neden Ambeleye Kalkar? Ambeleye Kalkan Araca Nasıl Müdahale Edilir? Ambeleye Kalkan Araç Nasıl Düzeltilir? İşte Ambeleye Kalkma ile ilgili tüm detaylar...
AMBELE NEDİR?
Ambeleye kalkmak (diesel runaway) motorun devirlenerek kendini yok etmesidir. Motorun yanma odasına yağ girmesi sonucu araç kendi kendine kontrolsüzce devirlenmeye başlar. Kontak kapatılsa dahi motor gürültü çalışmaya ve yoğun duman atmaya devam eder. Oldukça zararlı olan bu durum kısa sürede motorun yağsız kalarak yatak sarmasına neden olur.
BENZİNLİ ARAÇ AMBELEYE KALKAR MI?
Benzinli motorlar, sıkıştırılan hava/yakıt karışımını bujiler yardımıyla ateşler. Buji kıvılcım üretmezse herhangi bir yanma olmaz. Bu nedenle benzinli araçlarda ambeleye kalkma olmaz.
Dizel motorlar, önce hava yanma odasının içerisinde sıkıştırılır, sonra sıkıştırılan hava yakıtla beslenir. Hava sıkıştırıldığı zaman yüksek sıcaklıklara ulaşır ve yakıt patlamayı sağlar. Fazla yakıt gelmesi veya yağ yakması sonucu motor kendi kendini çevirmeye başlar. Bu da motorun ambeleye kalkmasına neden olur.
AMBELEYE KALKMA NEDENLERİ?
Ambeleye Kalkma nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz
Motora fazla yakıt gitmesi
Motor yağının yakıta karışması
Fazladan motor yağı konması
Enjektörlerde oluşan sorunlar
Motor bloğu sorunları
Yakıt pompası sorunları
Araçlarda turbo motor yağını kullanır, zaman içinde yağ kaçırmaya başlarsa turbo doğrudan emme manifolduna yağ gönderir ve yağın yakıt gibi yanmasına neden olur. Yanma odasına sızan yağı yakıt gibi kullanır. Emme manifolduna yağ veya yağ buharı girerse, motor emme zamanındayken yanma odasında yağ emilir ve sıkıştırıldığında mazot gibi yanmaya başlar. Yeteri kadar yağ sağlanıyorsa motor kendi kendine devir çevirip kendini beslemeye başlar çünkü yağ yakıldıkça daha fazla yağ buharı üretilir ve daha fazla yağ buharı motorun daha fazla beslenmesine sebep olur. Bu olurken yağ yakıt olarak kullanılır ve bitene kadar bu durum devam eder.
AMBELEYE KALKAN MOTOR NASIL DURDURULUR?
Kontak kapatmak işe yaramaz, motor kendi kendine döngüye girmiştir. Aracınız manuel ise en yüksek vitese alıp frene basın ve ayağınızı debriyajdan çekin bu motoru durdurur ancak bu işlem sırasında kavrama zarar görebilir.En etkili yöntem havayı kesmektir hava gitmezse yanma işlemi olmaz ve motor durur. Bunun için yangın tüpü motorun hava girişine sıkabilir veya bir bezle tıkamak gerekir.
AMBELEYE KALKMIŞ ARABAYA NE YAPILIR?
Bu durumda birçok kişinin aklına aracı stop etmek geliyor. Ancak motor, gelen yağı yakıt olarak göreceği için stop etmek fayda etmeyecektir. Bu durumda yapılması gereken, Soğuk kanlılığınızı koruyarak motorun kaputunu açarak hava emmesini bir havlu veya bezle tıkamaktır.
MOTOR AMBELEYE NASIL KALKAR?
Manuel araçlarda yüksek vitese alınıp, frene basarak ayağın debriyajdan yavaşça çekilmesi gerekmektedir.
AMBELEYE KALKAN ARAÇ NASIL DÜZELTİLİR?
Bu nedenle benzinli aracın ambeleye kalkması durumunda kontağı kapatmak yeterli olur. Fakat dizel araçlarda daha farklıdır. Bu yöntemlerden biri araç en yüksek vitese takılarak sağ ayak frende basılı iken sol ayak debriyajdan çekilir. Böylelikle araç stop ettirilir.
AMBELEYE KALKAN ARACIN MOTORU NE OLUR?
Ambeleye kalkmak (diesel runaway) motorun devirlenerek kendini yok etmesidir. Motorun yanma odasına yağ girmesi sonucu araç kendi kendine kontrolsüzce devirlenmeye başlar. Kontak kapatılsa dahi motor gürültü çalışmaya ve yoğun duman atmaya devam eder.