Farklı türleriyle tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kanser vaka sayılarının giderek arttığını ancak bir yandan da tanı ve tedavideki gelişmelerin güçlü bir ivme kazandığını paylaşan Anadolu Sağlık Merkezi Patoloji Uzmanı Prof. Dr. Zafer Küçükodacı, “Özellikle moleküler patoloji alanındaki gelişmeler kanser tanısı yanında, aynı zamanda hangi ilacın, hangi tedavinin hastada etkili olacağı konusunda da önemli bilgiler veriyor. Patolojide, kanser hastalarının tedavi yönetimlerine önemli katkılar sunan bir yöntem de ameliyat esnasında yapılan ‘Frozen Section’. Bu sayede kanser hastalarının cerrahi tedavileri daha etkin bir şekilde yönetilebiliyor” dedi.
PATOLOJİNİN TEDAVİDE DE ROLÜ BÜYÜK
Patolojinin sadece kanser tanısı konmasının yanı sıra, hastalığın tedavisine ve nasıl seyredeceğine yönelik pek çok testin yapıldığı bir branş olduğunu da belirten Patoloji Uzmanı Prof. Dr. Zafer Küçükodacı, “Bugün kanser tedavilerinde kullanılan, ‘akıllı ilaçlar’ olarak bilinen hedefe yönelik tedavi yöntemlerinin her geçen gün gelişmesi, patolojinin kanser tedavisindeki yerini ve önemini daha da güçlendirdi. Akıllı ilaçların, sadece bu ilaçlardan fayda görecek kanser hastalarında kullanılması gerektiği için, fayda görecek bu hastaların belirlenmesi de patolojide yapılan birtakım moleküler testlerle mümkün oluyor” diye konuştu.
Frozen Section olarak adlandırılan yöntemin patoloji pratiğinde yer alan en zor işlemlerden biri olduğunu söyleyen Prof. Dr. Zafer Küçükodacı, “Kısaca ‘Frozen’ olarak adlandırılan yöntem, ameliyat sırasında uygulanan bir işlem. Daha açık bir şekilde ifade edersek; kanser tanısı almış veya kanser şüphesi taşıyan hastalarda yapılacak ameliyatın şeklini, büyüklüğünü, sınırlarını doğru bir şekilde belirlemek için cerrah ile patoloji uzmanı arasında yürütülen bir fikir alışverişi” şeklinde konuştu.
12 SAATLİK SÜRE 15 DAKİKAYA İNİYOR
Normalde bir dokunun mikroskop altında incelenebilecek hale gelmesi için, hastadan alınan dokuların ‘doku takibi’ denilen bir işlemden geçmesi gerektiğini, bunun da yaklaşık olarak 12-16 saatlik bir süreç olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Zafer Küçükodacı, “Normalde hastadan doku alındıktan 12-16 saatlik bir süre sonra ilk mikroskobik inceleme yapılabilirken, frozen ile çok daha kısa sürelerde sonuç alınması mümkün. Patoloji uzmanı tarafından ameliyathanede gerçekleştirilen frozen yönteminde tümör dokusundan alınan örnek önce hızlı bir şekilde donduruluyor, ardından kesit alınarak boyama işlemlerine geçiliyor. Ameliyathane içinde yer alan patoloji frozen odasında alınan örnek patoloji uzmanı tarafından mikroskop altında değerlendirilerek sadece 15 dakika sonra sonuç, ameliyatı yapan cerraha bildiriliyor. Nadir durumlarda bu süre bir miktar uzasa da genellikle 15 dakika içinde işlem tamamlanmış, tanı konmuş ve cerraha ameliyatın nasıl devam edeceğiyle ilgili bilgi aktarılmış oluyor” açıklamasında bulundu.
3 adımda frozen yöntemi
1. Hastadan alınan doku özel bir cihazda donduruluyor.
2. Doku dondurulup kesit alındıktan sonra boyama işleminden geçiriliyor.
3. Son olarak doku patoloji uzmanı tarafından incelenerek tanı konuyor.