Prof. Dr. Robert Dankoff, TÜBA Şeref Üyesi Seçildi

Prof. Dr. Robert Dankoff kimdir?
24 Eylül 1943’te New York eyaletinin Rochester şehrinde doğdu. Evde İngilizce, okul öncesinde İbranca öğrendi. Lisede matematik dalında okudu ve Latince öğrendi. 1960-1964 arasında, Columbia Üniversitesinde (New York City) kolejde felsefe, Almanca ve Eski Yunanca okudu. Zamanla ilgisi felsefeden dillere, kültür tarihine kaydı. Yaşamı boyunca dil, edebiyat ve sanat üzerinden kültür tarihine nüfuz edebilmek, araştırma ve irdeleme yapabilmek en büyük merakı oldu.

1964’te barış gönüllülerine (Peace Corps) katılıp bir barış gönüllüsü olarak Türkiye’ye bulundu. Türkiye’ye gelmeden önce Amerika’da hızlandırılmış Türkçe kurslarına katıldı. Türkiye’de önce kısa bir süre İstanbul’da, Robert Kolej’de kaldı, orada Türk hocalardan Türkçe dersi aldıktan sonra asıl görev yapacağı yer olan Sinop’a gitti. 1964-1966 arasında iki yıl bir ortaokulda İngilizce öğretmenliği yaptı. Sinop’ta Türk toplumunu ve kültürünü yakından gözlemleme, tanıma imkanını buldu, Türkçesini ilerletti, bir yandan da özel ders alarak Arapça öğrendi.

Türkiye ile olan bu tanışması onun akademik yolunu çizdi. Amerika’ya dönüşünden sonra Harvard Üniversitesi’nde, Yakın Doğu Dilleri ve Edebiyatları bölümünde Türkoloji okudu. Harvard Üniversitesi’ndeki ünlü Türkoloji hocaları Omeljan Pritsak ve Şinasi Tekin’den eski ve yeni Türk dillerini ve edebiyatlarını öğrendi.

Türkçenin yanı sıra Arapça ve Farsçasını da ilerletti. Ayrıca Fransızca öğrendi. Avrupa dillerine hakim olan Dankoff, aynı yetkinlikle Doğu dillerine de hakim oldu. Türkçe ve Türkoloji tutkusu, onu İslâmi Türk edebiyatının başlangıcına kadar götürdü. Hocası Omeljan Pritsak onun klasik Türkoloji öğreniminin odak noktalarından biri olup henüz yeterince incelenmemiş olan DîvânüLugati’t-türk üzerinde çalışmaya yönlendirdi. Doktora çalışmasını Harvard Üniversitesinde bu eser üzerine yaptı, 1971’de bitirdi. Daha sonra arkadaşı James Kelly’nin de katıldığı bir proje çerçevesinde Dîvânü Lugati’t-türk’ün mükemmel bir İngilizce çevirisini yaptı.

1969-1975 arasında Brandeis Üniversitesi’nde (Massachusetts) asistan profesör olarak Arapça dersleri, 1976-77’de California Üniversitesi’nde, 1977-1979’da Arizona Üniversitesi’nde Türkçe dersleri verdi. 1979’da Chicago Üniversitesi’nin Yakın Doğu Dilleri ve Uygarlıkları Bölümü’nde asistan profesör olarak ders vermeye başladı. 1982’de aynı bölümde assosiye profesör oldu, 1987’de kendisine tam profesörlük kadrosu tahsis edildi. 2006 yılında emekli oluncaya değin orada Türkçe, Eski Türkçe, Osmanlıca, Azerbaycan Türkçesi ve Özbekçe okuttu. Ayrıca “İslâm medeniyetine giriş” dersi ile, “İslâm edebiyat ve sanatında söz ve resim” üzerine dersler verdi.

Robert Dankoff’un, canlı ve hareketli bir akademik yaşamı oldu. Öğretim görevleri yanında pek çok araştırma ve yayın yaptı. Bir çok üniversite ve bilim kuruluşu tarafından davet edildi, konferanslar, seminerler verdi, uluslararası kongrelerde bildiriler sundu. 1999’da Almanya’da, Otto-Friedrich Üniversitesi Türkoloji Kürsüsü’nde (Bamberg), 2000’de Fransa’da, Ecol des Hautes Etudes en Science Sociales’de (Paris), 2008’de Türkiye’de, Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü’nde (Ankara) konuk profesör olarak dersler verdi.

HABER MERKEZİ