Paslanmaz çelikte ikinci kalite ürün tehlikesi!

Türkiye’de son dönemde paslanmaz çelik sektöründe hareketli günler yaşanıyor. Türkiye'nin en büyük paslanmaz yassı çelik üretim tesislerinden olan POSCO ASSAN TST’nin 10 yılı aşkın süredir sektör için attığı adımlar ve elde ettiği başarı, Uzakdoğu ülkelerinin haksız rekabetiyle tehlikeye düştü.

Çin, Endonezya ve Tayvan gibi ülkeler, üretim kapasitelerini kendi iç tüketimlerinin çok üzerinde tutarak, Türk pazarında dampingli fiyatlarla rekabet ediyor. Avrupa Birliği (AB), ABD hatta Asya ülkeleri bile bahsi geçen üreticilere karşı yerel pazarlarını korumak için yüzde 58'lere varan oranda anti-damping önlemi uygularken, Türkiye ithal paslanmaz çelikten sadece yüzde 12’lik gümrük vergisi alıyor, AB, STA ülkeleri ve DİR kapsamında ise ithalattan gümrük vergisi alınmıyor.

Şirketin ortaklarından Kibar Holding'in CEO'su Haluk Kayabaşı, mevcut durumun devam etmesi halinde Türkiye'de paslanmaz yassı çelik üretiminin biteceğini ve sektörün Asyalı üreticilerin insafına kalacağını vurguladı.
Kayabaşı, şirketin 10 yıldır zarar ettiğini belirterek, “Uzun süredir ortaklarımızı tesisin üretime devam etmesi için ikna ediyoruz. Fakat 10 yıldır zarar eden bir tesisin uzun süre devam edemeyeceğini de söylemem lazım” dedi.

"İKİNCİ KALİTE ÜRÜNÜ İŞLEYİP İÇ PAZARA SATIYORLAR"
Haluk Kayabaşı, şirketin faaliyete geçmesinden önce, çelik servis merkezlerinin Avrupa’dan ve Asya'dan aldıkları ikinci kalite malzemeyi işleyip iç pazara yüksek kar marjlarıyla sattıklarını, 2013'te yerli üretimin başlamasıyla kar marjları düştüğü için karşı cephe aldıklarını kaydetti. Kayabaşı, "Çelik servis merkezleri POSCO ASSAN TST’den aldıkları yüksek kalitedeki ürünleri özellikle son yıllarda yerli üreticilere tedarik etmek yerine ihraç etmeyi tercih etti. Çin ve Endonezya’dan aldıkları kalitesiz ve dampingli ürünleri, hatta POSCO ASSAN TST’nin üretiminde bulunmayan ürünleri dahi POSO ASSAN / Türk menşeili gibi göstererek Avrupa Birliği'ne ihraç ettiler. Avrupa Birliği, kendi üreticilerinden gelen şikayetler üzerine konuya ilişkin Ağustos 2023’te soruşturma başlattı. Bunun sonucunda Türkiye bir yıla yakın süre AB’ye ihracat yapamaz hale geldi" diye konuştu.

"ÖNLEM ALINIRSA PAZAR NORMALLEŞECEK"
Türkiye'de sanayi üretiminin desteklenmesi ve yerli üretimin korunmasının, ekonomik gelişim ve süreklilik açısından kritik öneme sahip olduğunu hatırlatan Kayabaşı, "Diğer tüm yerli üreticiler gibi şirket de bu bakış açısıyla adil rekabet koşullarının sağlanması ve yerli üreticilerin korunması için Türkiye’nin bu yönde adımlar atmasını istiyor" dedi.
Kayabaşı, yerli üreticiyi koruyacak önlemlerin alınması halinde sektörde yeni yatırımların önünün açılacağını, üretim maliyetlerinin normalleşeceğini, bu sayede daha rekabetçi ve uygun fiyatların ortaya çıkacağını ifade etti.

TÜRKİYE PASLANMAZ ÇELİK SEKTÖRÜNDE SON DURUM
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye’nin soğuk haddelenmiş paslanmaz yassı çelik ithalatı 2023’te 307 bin 219 ton olarak gerçekleşti. Aynı dönemde ihracat ise 89 bin 268 ton oldu.
Bugün Türkiye’nin soğuk haddelenmiş paslanmaz çelik ithalatında ilk sırada Uzakdoğu pazarı geliyor. 2023 rakamlarına göre toplam 307 bin 219 olan çelik ithalatının 220 bin tonu Uzakdoğu’dan 81 bin 369 tonu Avrupa Birliği ülkelerinden 5 bin 850 tonu ise diğer ülkelerden gerçekleşti.
TÜİK verilerine göre Türkiye’nin yıllık soğuk haddelenmiş paslanmaz yassı çelik tüketimi son 10 yılda yaklaşık 350-400 bin ton civarında oldu.
Şirket 2023’te yıllık 300 bin ton üretim kapasitesi ve yüzde 45’lik kapasite kullanım oranıyla 134 bin 552 ton üretim gerçekleştirdi. Bunun 97 bin 667 tonu (yüzde 75) yurt içi satışlara, 32 bin 372 tonu ise ihracata gitti.

KOCAELİ’DE TESİS
Yapılan açıklamaya göre, Türkiye demir-çelik sektörünün gelişmesi için faaliyete geçtiği dönemde ülkede üretimi bulunmayan bir ürünü üretmek amacıyla Güney Koreli POSCO ve Kibar Holding ortaklığıyla 2011’de kurulan POSCO ASSAN TST Çelik Sanayi A.Ş., Kocaeli Asım Kibar Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteriyor. 350 milyon dolar yatırımla hayata geçirilen ve 2013’te üretime başlayan firma, bugüne kadar iki milyon ton üzerinde yüksek kaliteli paslanmaz çelik üreterek, 1,5 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi, bu üretimle üç milyar dolarlık ithalatın yerini alarak ülke ekonomisine katkıda buluyor.