Öykü Sahneyi Kapattı. Mavruk Hala Tutuklu

Sanat Meclisi’nin “Sanatta Hak İhlalleri/Kasım 2020 raporu açıklandı; “Yeni sanat sezonu Ekim aydında salgın hastalık büyük bir patlama yapınca adeta durma noktasına geldi. Özellikle müzik, tiyatro, dans, opera alanında sanatçılar birbirinden farklı mağduriyetler yaşamaya başladılar.”

ÖYKÜ SAHNE’DE ÖYKÜ’NÜN SONU!

• Bu tespitin bir yansıması olarak… “Pandemi sürecinde oyun sergileyemeyen tiyatro sahneleri tek tek kapanıyor. 2010 yılının Mayıs ayında Tiyatro Açıkça tarafından İstanbul Kadıköy’de açılan tiyatro sahnesi Öykü Sahne, sosyal medya hesapları üzerinden yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
• 
•  
• “Öykü Sahne; bu süre içinde programında pek çok konuk tiyatroya yer vermiş, atölyelerinde yüzlerce kişiye tiyatro sevgisi aşılamış, oyunculuk alanında düzenli atölyeler yapmış, ustaları sahnesinde ağırlamış, özellikle gençlere kapılarını ardına kadar açmıştı. Tiyatromuzun birikmiş sorunları için çeşitli çatılar altındaki mücadelemizle, kalıcı çözümler üretmeye çalışırken ülkemizde sanat üreten yurttaşlar olarak hakkımız olan, ‘acil’ ‘destek’ ihtiyacımız karşılanmadı! Zaten ‘vergi ve SGK borcumuz olduğu için’ proje desteğine de başvuramamıştık! Başta KOVID salgını olmak üzere; altyapı sorunlarımız, birikmiş kira borçlarımız, şimdiki ilçe yerel yönetimi ve Büyükşehir Belediyesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenmediğimiz için... Sahnemizi kapatıyoruz!”

ŞİMDİ FELAKET HERKESİN ÜZERİNE ÇÖKTÜ

Raporun sonunda; “Kış tüm insanların olduğu gibi sanatçının da kapısına dayanıverdi. Geçtiğimiz Mart ayından bu yana salgın hastalıkla “çok başarılı” bir mücadele verdiğini iddia eden iktidar ve sağlık yöneticilerinin başarısızlığı Kasım ayında doruklara vardı. İktidar sağlık alanındaki her başarısızlığının acısını sanat alanından çıkarmaya çalışıyor. Sanatçının küçük ekmeğini kazandığı lokaller kapatılarak, tiyatro oyunları engellenerek, konserlere salon verilmeyerek, bu alandaki insanların yaşama hakları ellerinden alınmış bulunuyor. Birkaç ay önce sanat alanının özgürlüğü için hayatını ortaya koyarak direnen Grup Yorum müzisyenlerine burun kıvırarak bakanlar vardı… Şimdi felaket herkesin üstüne çöktü, sokaklarda sessiz direnişler var. Yüz müzisyenin hayatına son verdiği, yüzlerce müzisyenin müzik aletlerini satarak evine ekmek götürmeye çalıştığı bir ortamda birileri de müzisyenlerden kimlik bilgileri toplamaya çalışıyor. Karşımızda ise karanlık bir kış soğuğu parasız, pulsuz kalmış bizleri yok etmek üzere bekliyor” denildi.

RUHAN MAVRUK… HALA TUTUKLU!

Yazarlar Sendikası, Ruhan Mavruk’a sahip çıktı: “Türkiye Yazarlar Sendikası üyesi de olan Ruhan Mavruk; ince duyarlıkların şairidir, öykücüdür, çevirmendir. Tüm yaşamı edebiyat, sanat, insan hakları ve demokrasi mücadelesiyle geçmiş arkadaşımızdır.  Terör örgütü üyesi iddiası usdışıdır. Şair-yazarlar teröre karşıdır, özgürlük ve demokrasinin, insan haklarının savunucusudur. Ruhan Mavruk serbest bırakın!”

 İşte Kasım 2020’de sanat alanının başına diğer gelenler:

• Pandemi koşullarında devletin özellikle kültür ve sanatı desteklemek gibi bir amacının ve bir politikasının olmadığı çok belli. Süreçten etkilenen sanatçılara kulak verdiğimizde durumun ne kadar ciddi olduğu anlaşılıyor. Örneğin, Konser ve etkinliklerin iptal olduğunu, sahne aldıkları mekanlardan uzak kaldıklarını dile getiren Agora Minör Müzik Grubu şöyle düşünüyor: “Yaşamak, müzik yapabilmek, buna zaman ayırabilmek, gerekli araç gereç ve teknik ve müzikal enstrümanlara sahip olmak için para kazanıyor olmak gerekiyor. Pandemi bunların hepsini olumsuz etkiledi. Özellikle tek gelir kaynağı müzik olan insanlar için yıkıcı bir dönem. Yeni uygulamalar müzisyenleri ve müzik sayesinde yaşayan insanları da gözetmeli”.
•  
• “Pandemi tüm sanat disiplinlerinde kaos yarattığı gibi tiyatroyu da ‘Seyirciye ulaşmak’ babında çok olumsuz etkiledi” diyerek sözlerine başlayan Özgür Tiyatro Genel Sanat Yönetmeni Özgür Başkaya, “Oyuncular kendilerini seyircileriyle buluşarak ifade ederler. Ancak salonlar uzun süre kapalı kaldı. Sokak oyunlarına ve gösterilere izin verilmedi ve hâlâ verilmiyor. Seyircisine ulaşamayan tiyatronun eli ayağı kesilmiş oldu” dedi.
•  
• Tiyatroların örgütlenme ihtiyacı olduğunu söyleyen Başkaya, “Her ne kadar talepler sadece ekonomik olarak görünse de örgütlenme iyidir. İzmir Tiyatroları Derneği bu konuda önemli açılımlar sağladı. Pandemiden ve ceberut kapitalist sistemden kurtulacağımız umuduyla ve inadına tiyatro diyerek yaşamaya devam” ifadelerini kullandı.

• Devlet Tiyatroları Sanatçıları Derneği (DETİS) yönetim kurulu tarafından yapılan yazılı açıklamada “DT’nin en üst yetkili makamı bakanlık tarafından tabelada bir isim haline getirilmiştir” denildi. Bir süre önce DT’nin kritik önem taşıyan bazı makamlarına atamalar yapıldığı hatırlatılan açıklamada, “Yapılan yetkisizleştirme ve etkisizleştirme hamlesi ile DT ve DOB Genel Müdürlükleri fiilen ortadan kaldırılmıştır...” denildi.

• CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi’nin pandemi sürecinde çok iş yapamayan ve zor şartlardan geçen sanatçılar için özel kopyalama harcında bulunan 320 milyon liralık fonun kullanılması talebini bakanlık reddetti…

•  
• İzmir’de kültür-sanat emekçileri Kovid-19 pandemi önlemleri gerekçesiyle restoran-kafe-bar gibi yerlerin gece saat 22.00’de kapanmasını protesto etti. Enstrümanları ile yarım saatlik sessiz eylem yapan kültür-sanat emekçileri, “Sanatın Saati Olmaz” diye bir açıklama yayımlayarak, “Açlıkla sınamakta olduğumuz yetmez gibi, geleceğimiz de kısıtlamaları yapanların insafına terk edilmiş durumdadır. Üstelik kamuoyu yoklamasına gerek duymaksızın yapılan bu kısıtlamaların zamanı ve hudutları net olarak belirlenmediğinden, biz kültür işçileri bir belirsizlik girdabı içinde çırpınmaya terk edildik” denildi.

• Evrensel Basım Yayın, Evrensel Kültür ve Tîroj dergisi 29 Ekim 2016’da Kanun Hükmünde Kararname’yle kapatıldı. Üzerinden 4 yıl geçmesine rağmen birçok yayınevi ve kültür sanat dergisinin mağduriyeti devam ediyor. Evrensel Basım Yayın Genel Yayın Yönetmeni Cavit Nacitarhan: “Onlarca özel timin zırhlı araçlarla kapımıza dayanılıp ablukaya alındığımız, kapımıza mühür vurulup 30 yıllık birikimimize el konulup ve tüm yayınevi emekçileri olarak sokağa atılıp işsiz bırakıldığımız, haklarımızın gasp edildiği günler yaşadık. 675 sayılı KHK ile kapatıldığımız güne dek, telif ve çeviri eserler olmak üzere milyonlarca baskı yapmış 700 başlık kitap yayınlamış ve kültür sanat dergileri çıkartmış muhalif bir yayınevi olarak, hukuksuzluğun ve zorbalığın hüküm sürdüğü coğrafyada namuslu bir yayıncılık yapmanın karşılığı oldu kapatılmak. .. En az iki kuşaktan genci kültür ve sanatın bir mücadele alanı olduğuna ikna etti. Bugün ‘kendi’ kültürünü bir türlü ‘hâkim kılamamaktan’ yakınan reislerin yenilgiyi kabul ettikleri bir meydanda Evrensel Kültür, gururla binlerce yıllık insanlık kültürünün ışığını yükseltti”.

• Türk sinemasının duayen oyuncularından Nilüfer Aydan (80) hakkında 'cumhurbaşkanına hakaret' suçundan 4 yıl 8 aya kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı.. Sanatçının 1 yıl 2 aydan 4 yıl 8 aya kadar hapis cezası ile cezalandırılması talep edildi. Önümüzdeki günlerde İstanbul Anadolu Asliye Ceza Mahkemesi’nde hakim karşısına çıkacak. Aydan hakkında dava açılmasına neden olan bazı ifadeler şöyle:  İlüzyonlarla gerçekleri çarpıtmaya, imitasyonlarla halkı kandırmaya çalışıyorlar… Diktatör kaybedeceğini biliyor… Darbe değil piyes… Eğer beton yığını binalarsa eserin her birini ne kadar pahalıya yaptırdığını bilmiyor muyuz sanıyorsun?”

• Kamu Emekçileri Sendikası Konfederasyonu’na (KESK) bağlı Kültür Sanat-Sen Cumhurbaşkanlığının 17. 11. 2020 tarihinde açıklamış olduğu koronavirüs tedbirleri kapsamına sanat emekçilerinin dahil edilmediğini belirtti…

• Bu yıl onuncusunu kutlamaya hazırlanan Malatya Uluslararası Film Festivali’nin iptalinin iki ayrı açıklamayla bildirilmesi akılları karıştırırken tartışmaları da beraberinde getirdi.

•  
• Diyarbakır'ın Ergani ilçesinde 12 Aralık günü hakkında Ankara Cumhuriyet Savcılığı tarafından başlatılan Kobane soruşturması kapsamında gözaltına alınan ve Ankara’ya götürülen Kürt PEN üyesi ve Kürt Edebiyatçılar Derneği yöneticisi Yazar Nezir Çakan, 16 Aralık günü çıkarıldığı 5. Sulh Ceza Hakimliği tarafından tutuklandı.

• Urfa Barosu, 14 Kasım’da Tahir Elçi Konferans Salonu’nda sahnelenmesi beklenen İtalyan yazar DarioFo’nun “Bêrû” ( Yüzsüz) adlı Kürtçe tiyatro oyunun Şanlıurfa Valiliği’nin 13 Kasım tarihli kararı ile kent merkezi ve ilçelerinde süresiz olarak yasaklandığını duyurdu..

• CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kuşoğlu, Sayıştayın 2019 yılı Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi için düzenlediği raporda yer alan Resim Heykel Müzesi’ndeki kayıp tabloların akıbetini sordu. Kuşoğlu, 4 bin 24 tablonun ayırt edici özellikleriyle envantere alınmadığı ve durumun yolsuzluğa açık olduğunu, 404 tablonun da müzede bulunmadığını söyledi. Kuşoğlu, savcılığa suç duyurusunda bulunacaklarını ifade etti.

• Kültür Sanat-Sen yaptığı açıklamada, pandemiye karşı alınan önlemlerin Devlet Tiyatroları’nın çalışma koşullarında gerekli korumayı sağlayamadığını ifade etti. Böylesine büyük bir salgında tek başına hijyen kuralına uymanın tiyatro emekçileri için yeterli olmadığı belirtilen açıklamada, “Provalarda ve temsillerde maske kullanımı ve sosyal mesafe kuralına uyulması imkânsızdır.” denildi.

• Sanatçı Şenol Akdağ’ın geçen yıl tutuklanıp daha sonra tahliye edildiği ve ‘terör örgütü üyesi olmak’ iddiasıyla yargılandığı davanın duruşması İstanbul 34. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü… İkinci tanığın da daha önce verdiği ifadede Akdağ’ı şahsen tanımadığını söylediğini hatırlatan Hanbayat, “Haksız bir dava olduğu buradan da belli oluyor. Buradan suç çıkartmak trajikomik bir hikâye” dedi.