Metamfetamin Nedir? Metamfetamin Bağımlılığı Tedavisi

Birçok stimülan madde gibi öforiye (anormal olabilen
büyük bir mutluluk, heyecan ve refah hali) sebep olur, dolayısıyla güçlü psikolojik
bağımlılıklara yol açar. Kullanıcılar üzerinde farklılık gösterse de çoğu zaman etkisi hızlı
başlayıp hızlı biter. Bu durum doz tekrarı yapma isteği uyandırır.
Metamfetamin Bağımlılığı Nasıl Etki Gösterir?
Metamfetamin merkezi sinir sistemi nöronlarında yer alan dopaminerjik ve noradrenerjik
nöronları uyarır. Bu uyarı dopamin ve noradrenalin isimli kimyasal maddelerin kontrolsüz

salınımına neden olur. Kontrolsüz salgılama sonucu bu maddeler çeşitli reseptörlere
bağlanarak birçok uyarı oluşturur. Bu uyarılar kişide şu şekilde gözlenebilir:
 Vücut sıcaklığında ani artış,
 Adrenalin hormonunun aşırı salgılanması sebebiyle aşırı enerji, heyecan ve zindelik
hissi,
 Öfori, aşırı coşku hissi,
 Cinsel istekte artış,
 Çevredeki olaylara karşı duyarsızlaşma,
 Halüsinasyon görme ve paranoya,
 Ajitasyon ve olaylara fazla reaksiyon gösterme,
 Sosyal hayatta artış, normalden fazla konuşma,
 İştah kaybı,
 Kalp hızı ve kan basıncında artış.
Metamfetamin Bağımlılığı Sonuçları Nelerdir?
Nörokimyasal olayların bir çoğu merkezi sinir sistemi kontrolündedir. Metamfetamin güçlü
bir merkezi sinir sistemi uyarıcısı olduğu için uykusuzluk, iştah, kalp atım hızı ve kan basıncı,
iletişim, dikkat, ruh hali, vücut ısısı gibi nörokimyasal olayları doğrudan etkilemektedir:
 Metamfetamin tüketim yolu dolayısıyla ciddi boyuta ulaşabilen akciğer ödemine
sebep olabilir,
 Diş eti dahil, ağız sağlığının tamamının bozulmasına sebep olabilir,
 Karaciğer ve böbrek yetmezliği en bilinen sonuçlardan bir tanesidir,
 Akut zehirlenmeler şiddetli hipotermi ile sonuçlanabilir,
 Kan basıncı ve kalp atış hızındaki ani yükselmeler felç ve kalp krizine neden olabilir,
 Kullanıcıda şiddete meyilli davranışlar, depresyon ve anksiyete gözlenir,
 Metamfetamin kullanım aparatlarının ortak kullanımı sonucu hepatit B ve C, HIV gibi
bulaşıcı hastalıklara yakalanma ihtimali oldukça yüksektir,
 Ölümcül kilo kayıpları, cilt yaraları, bilinç bulanıklıkları ve hafıza kaybına neden
olabilir,
 Parkinson hastalığına yakalanma riskini artırabilir,
 Tüm bunlara ek olarak kişinin doğrudan ölümüne sebep olabilir.
Yakını Metamfetamin Bağımlılığı ile Mücadele Eden Kişiler İçin Bilgiler
Metamfetamin bağımlılığı tedavisi oldukça zor bir süreçtir. Değişim zor ve zaman alıcıdır. Bu
süreçte hasta kadar çevresindeki yakınlarına da çeşitli görevler düşmektedir. En önemlisi bu
süreçte sabırlı ve anlayışlı olmaktır. Yakınınız için yapabileceğiniz şeyler şunlardır:
 Madde bağımlılığı esnasında kişi zaman yönetimini kaybetmektedir. Bu bağımlılık gün
içerisinde sıklıkla boş vakitler oluşmasına ve oluşan bu boşluklar yeniden madde
kullanımına neden olmaktadır. Bu sebeple kişinin boş vakitleri yapılandırılmalı, çeşitli
etkinlikler ile gün içerisinde oluşan boşluklar doldurulmalıdır.

 Bağımlı kişiler çoğunlukla aile içerisinde sorun olarak görülen bireylerdir. Aile
fertlerinin kişinin üstüne gitmesi, bir süre sonra kişinin bunalmasına ve kişide aile
ortamından uzaklaşarak bağımlılık döneminde sahip olduğu yaşantısına dönme isteği
oluşmasına yol açabilir. Bu sebeple tedavi sürecindeki kişilere diğer aile üyeleri kadar
ilgi gösterilmeli, sürekli bağımlılıktan bahsedilmemeli, kişi kendini ailenin bir parçası
gibi hissetmeli, ötekileştirmeye maruz kalmamalıdır.
 Bağımlılık tedavisinden sonra kişi ile sürekli geçmişte yaşanan çatışmalardan
bahsedilmemelidir. Sürekli suçlamak, bir tehlike gözü ile bakmak tedaviyi destekleme
konusunda yapıcı etkiler bırakmayacaktır.
 Sorumluluk almasına müsaade edilmesi, günlük işler yapılırken kişiyide dahil ederek
aile içinde görevlendirmeler yapılması hastanın normal bir birey gibi, hala ailesinin bir
parçası olduğunu düşünmesini sağlayacaktır.
 Bağımlı veya tedavi gören hasta ile ben dili ile konuşmak daha yapıcı sonuçlar
doğurur. “Sen beni rahatsız ediyorsun.” cümlesi yerine “Ben rahatsız oldum.” cümlesi
tercih edilmelidir.
 Konuşurken kişi yargılanmamalı, suçlanmamalı, konuşma tartışmaya dönüşmemeli,
sakince karşı taraf dinlenmeli ve empati kurulmalı.
 Aile içerisinde net sınırlar ve kurullar belirlenmeli, bu kurallar tüm aile fertleri için
geçerli olmalı ve bu sınırların dışına çıkıldığı takdirde mutlaka bir yaptırım
uygulanmalı.

Cengiz Akgün