İşte AKP’nin seçim sistemi

16 Nisan referandumunda kabul edilen yeni anayasa sonrası seçim sistemi de değişiyor. Yeni seçim sistemi için AKP'de 12 kişilik özel bir ekibin oluşturulduğu öğrenildi. Üzerinde çalışılan seçim sistemleri arasında 'daraltılmış tercihli sistem' de yer alıyor. Bu sistemde partiler, her seçim bölgesi için milletvekili sayısının iki katı aday gösterecek. Seçmen, tercihi ile sıralamayı değiştirecek. Her seçmen sadece bir milletvekiline oy verebilecek. Daraltılmış tercihli sistem, liste başı olsa bile kimseye seçilme garantisi vermiyor.

Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini öngören Anayasa değişikliğinin ardından gözler yeni seçim sistemine çevrildi. Yenişafak’ın haberine göre; AKP'de 12 kişiden oluşan bir heyet yeni seçim kanunu üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Çalışılan sistemler içinde en dikkat çekici olanı ‘daraltılmış tercihli sistem.’ Türkiye'de en son 1991 seçimlerinde uygulanan daraltılmış tercihli sisteme göre, siyasi partiler, her seçim bölgesi için milletvekili sayısının iki katı aday gösteriyor. Oy pusulalarında her partinin o seçim bölgesindeki milletvekili adaylarının isimleri yer alıyor. Vatandaş oy kullanırken, önce partiyi tercih ediyor ardından da kimi milletvekili görmek istiyorsa onu işaretliyor.

FOTO:DHA

DARALTILMIŞ SİSTEM ÖN PLANA ÇIKIYOR

Üzerinde çalışılan seçim sistemleri arasında “daraltılmış tercihli sistem” de yer alıyor. Daraltılmış tercihli seçim sistemine göre, seçim bölgeleri sayısı arttırılacak, 6'dan fazla milletvekili çıkaran illerde birden çok seçim bölgesi oluşturulacak. Siyasi partiler, her bir seçim bölgesi için millletvekili sayısının iki katı aday gösterecek. Partiler, Yüksek Seçim Kurulu'na verdikleri listelerde sıralama yapacak. Ancak, seçmen tercihi ile sıralamayı değiştirebilecek. Daraltılmış tercihli sisteme göre, esas olan sıralama değil seçmenin tercihi olacak. Her seçmen sadece bir milletvekiline oy verebilecek.

KİMSENİN YERİ GARANTİ DEĞİL

Mevcut seçim sistemine göre liste başı olan adayların seçilmesi neredeyse garanti iken, listenin ortalarına ve sonlarına doğru seçilme ihtimali giderek azalıyordu. Daraltılmış tercihli sistemde ise sıralama kimseye seçilme garantisi sağlamıyor. Listenin neresinde olunursa olunsun, kim daha fazla çalışır ve halkın tercihini elde ederse o seçilmiş oluyor. Yani bütün adaylar eşit şartlarda yarışacak.

KONTENJAN VEYA TÜRKİYE VEKİLLİĞİ

Anayasa değişikliği ile milletvekili sayısı 550'den 600'ye çıkarıldı. Seçim barajının yanı sıra Türkiye vekilliğinin de ele alındığı çalışmada, 100 vekilin partilerin oy oranlarına göre tahsis edilmesi de konuşulan konular arasında yer alıyor. Türkiye milletvekilliği kabul görmezse, daraltılmış tercihli sitemde bazı sıralamaların kontenjan olarak ayrılıp tercih dışı tutulması öngörülüyor. Kontenjan sırada aday gösterilen vekil adayları tercih dışı seçilecek.

Kaynak Sözcü