Esnaf olmak gerçekten de artık çok zor. Çünkü, ekonomide kapsadıkları yer gittikçe küçülüyor ve AVM’ler karşısındaki dayanma güçleri her geçen gün azalıyor.

Bu yargıma Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) yaptığı çalışma neden oluyor. Çalışma, Kocaeli’ndeki esnaf sayısının bir yılda önemli ölçüde azaldığını ortaya koyuyor. Sayısal olarak bakıldığında bu önemli azalma bir yılda binden fazla esnafın kepenk kapatması anlamına geliyor.

Anımsayalım, Ekim 2012'de ‘’ Ekonomiyi soğutma tedbirleri’’ alınmaya başlandı. TEPAV’ın araştırması, o tarihten Ocak 2014'e uzanan süreçte ülke genelindeki esnaf sayısının 64 bin (yüzde 3,4) azalarak 1 milyon 849 bine gerilediğini gösteriyor. Bu, 81 ilin 48'inde esnaf sayısının 118 bin azalması anlamına geliyor.

Azalmayı, büyükten küçüğe doğru sıralayacak olursak, esnaf sayısının İstanbul'da 31 bin azalıp 441 bine, Ankara'da 8 bin azalıp 118 bine, İzmir'de ise 7 bin azalıp 108 bine gerilediğini görüyoruz.

Üç büyük kentin yanı sıra Mersin, Bursa, Hatay, Kayseri, Aydın, Eskişehir, Antalya, Denizli, Adana, Kocaeli, Giresun ve Çanakkale en fazla azalış olan iller listesinde yer aldı. Kocaeli’ne bakınca, kentteki esnaf sayısının 1.123 azalarak 31 bin 241’e düştüğünü görüyoruz.

Buradan hareketle, ‘’ülke ekonomisi iyiye gidiyor’’ dense de, işin pek öyle olmadığını söyleyebiliriz. Araştırmaların sonuçları da, bu tespitimizi doğruluyor.

Çünkü, biliniyor ki, enflasyonun yükselmeye ve işsizlik artmaya devam ediyor.

Peki, esnaf ve onların örgütlü olduğu esnaf odaları birliği bu duruma ne diyor acaba ?

Esnaf, kabaca ‘’Yandık, bittik, kül olduk. AVM’ler bizi öldürdü, yetkililer önlem alsın’’ demeye getiriyor.

Kocaeli Esnaf ve Sanatkârlar Odası Birliği (KESOB) Başkanı Kemal Kaya da, esnafın en büyük sorununun beraber hareket edememesi olduğuna işaret ediyor. Ülke geneli ve Kocaeli’nde kapanan işyeri sayılarının çok önemli olduğuna Başkan Kaya da vurgu yapıyor ve ‘’Bu işin çözümü artık odaları ve oda birliklerini aştı” diyor.

Yani, topu taca veya tam tabiriyle hükümete atıyor.

Evet, bir araya gelip yani güç ve sermaye birliği sağlamayıp tek başına ayakta kalma mücadelesi veren (verdiğini zanneden) esnafın bazılarında uluslar arası sermaye desteği bulunan AVM’lerle baş etmesi mümkün değil. Bir tanka karşı bir bisikletle nasıl rekabet edilebilirse, esnaf da AVM ile ancak o kadar rekabet edebilir. Bu iş çözümünde, inisiyatif artık esnaf odaları ve birliklerden çıkmıştır. Mevcut sorunları çözme işi yani esnafa hayat öpücüğü yapıştırmak işi esnaf odaları ve birliklerinin boyutunu çoktan aşmıştır.

Esnafla AVM’lerin rekabet konusunu belki de en iyi çözecek olan şey ‘Parekende yasası’dır. Bu yasa halen çıkartılmamıştır. Esnaf da, sorunların çözümü için söz konusu yasanın bir an önce çıkartılmasını beklemektedir.

Unutmayalım ki, bizler, kredi kartında limitimiz olduğunda AVM’ye gidiyor, ama kartta limit olmayınca (kaldıysa) mahalledeki bakkala, fırına gidip ekmek alıyoruz.

Bu anlayışı aşmamız gerek. Tabi, mahallemizdeki esnafın da, bizleri biraz daha anlayarak yaklaşması gerek.