BİLKAR’da Kavel grevi anlatıldı

Türkiye’nin yasa yetersizliğinden ötürü ilk ‘kanunsuz’ grevi olan Kavel Grevi, BİLKAR’da konuşuldu. Sendikacı Yazar Zafer Aydın, 36 gün süren direnişte kazanımın Kazel işçisinin kazanımı ile sınırlı olmadığını örnekleriyle anlattı.

Kavel Grevi, Gebze BİLKAR’da gündeme getirildi. “Çoban Ateşlerinin Yandığı Yerde, Kavel’de” belgeselinin izlendiği etkinlikte sendikacı yazar, “’Kanunsuz’ Bir Grevin Öyküsü: Kavel 1963” adlı kitabın yazarı Gazeteci  Zafer Aydın ağırlandı. BİLKAR Başkanı Serdar Dikkatli’nin açış konuşması ve belgesel gösterimi ile başlayan etkinlik Zafer Aydın söyleşisi ile tamamlandı. BİLKAR Genco Erkal Sahnesi’nde gerçekleşen etkinliğe ÖDP Gebze İlçe Başkanı Erdem Şimşek ve Emekli-Sen Gebze Şube Başkanı Cemil Yüksek de katıldı. Zafer Aydın söyleşiye, “Neden Kavel?” sorusuna yanıt getirerek başladı. Aydın; Kavel Grevi’nin Cumhuriyet tarihinin ilk, ‘yasal olmayan’ grevi olduğuna dikkat çekerek Kavel’i “kanunsuz” hale getiren ayrıntının, 1961 Anayasası ile işçilere tanınan grev hakkının nasıl kullanılacağına dair yasal düzenleme eksikliği olduğunu söyledi. Cumhuriyet’in kuruluşundan itibaren “Yasak”, “Lütuf” ve “Vesayet” kavramları ile sindirilen işçiler için Kavel Grevi’nin çok önemli bir kilometre taşı olduğuna değindi.  Kavel Grevi’ni tetikleyen etkenlerin işveren tarafından işçilere prim ödenmemesi ve dönemin Kavel Genel Müdürü İbrahim Üzümlü’nün işçilere, ‘Ödemeyeceğim’ demesi; yine Üzümlü tarafından işçilere Kemal Türkler genel başkanlığındaki Maden-İş Sendikası’ndan istifa edip Çelik-İş’e üye olunması yönündeki baskılar olduğunu kaydeden Zafer Aydın o yıllardaki yasal mevzuat eksikliğine rağmen grevin başladığını söyledi.

SADECE KAVEL İŞÇİSİ KAZANMADI

İstanbul’un İstinye semtindeki Kavel’de 28 Ocak 1963’te başlayan grevin mahalleli ve mahalle esnafı tarafından desteklendiğini, kadınların sahiplendiğini belirten Zafer Aydın, Karadenizli Hasibe Ana’nın bir gerginlik esnasında polise namlu doğrulttuğunu da o günlerin anıları arasında yer aldığını dile getirdi. Yine greve dışarıdan gelen ve şiddet içeren bir sivil saldırıya karşı mahalledeki camiden yapılan anonsun ardından mahallinin saldırgan gruba karşı ellerinde sopalarla savunma hali aldığını belirten Aydın grevin kazanımlarının ise Kavel işçisi ile sınırlı olmadığını belirtti. Dönemin Çalışma Bakanı Bülent Ecevit dahil olmak üzere kabineden üç bakanın devreye girdiğini, Kavel Grevi’nin Meclis gündemine de girmesiyle birlikte yasada sendikalaşmanın ardından grev hakkının önüne de açan yapılanmaya gidildiğini, 36 gün süren direnişte dört işçinin tazminatlarının ödenerek işten çıkartıldığını belirtti.

KAVEL BİR ÇOBAN ATEŞİ İDİ

Zafer Aydın, 2010 yılında yazdığı, ’Kanunsuz’ Bir Grevin Öyküsü: Kavel 1963” adlı kitabının sözlü tarih ve belgeye dayalı olduğunu, ülkemizde kitap okuma alışkanlığının yetersizliğinden esasla belgeselinin çekildiğini dile getirdi. Öte yandan ülkemiz emek hareketinde o dönem getirdiği kazanımlardan esasla, “Çoban ateşi” tanımlamasının da çok uygun düştüğü “Çoban ateşlerinin yandığı yerde, Kavel'de” adlı belgesel sinema yönetmeni Melih Biçer tarafından hazırlandı. Kurgusu Cihangir Köse tarafından düzenlenen belgeselin müzikleri Erdal Güney’e ait. Görüntü yönetmenliğini Sinan Güngör’ün yaptığı belgesel Tülin Özen ve Serkan Şen tarafından seslendirildi.