Bilgisayar başından kalkmıyorsa korkun!

Anne babalar dikkat! Antalya'da 15 yaşındaki bir çocuğun uzun süre oyun konsolunun başında vakit geçirmesi nedeniyle sol bacağındaki toplar damarının tıkanması, bu sorunu tekrar gündeme getirdi. Çocuklarda hareketsizliğin ölümcül sonuçlara neden olabileceği konusunda uyarılar yapan Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Akgül, ebeveynleri uyardı: Bu belirtiler ortaya çıkarsa derhal doktora götürün.

Antalya’da henüz 15 yaşında olan çocuğun sol bacağındaki toplar damarı pıhtı nedeniyle tıkandı. Nedeni ise çocuğun tatil boyunca saatlerce bilgisayar başında vakit geçirmesi… İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı, Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Akgül, günümüzde çocukların birçoğunun bilgisayara ya da telefona bağlı yaşadığını belirterek ebeveynleri uyarıyor: Bilgisayar başında geçen uzun süre hareketsiz kalma durumunda bacak damarlarında tıkanıklık oluşabilir. Bu sorun çocukların hayatını tehdit eden ciddi bir sorundur ve akciğer embolisine sebep olabilir.

Ünlü Kalp ve Damar Cerrahı Prof. Dr. Ahmet Akgül, bilgisayar başında hareketsizliği bağlı bacak toplar damarlarında pıhtı ve tıkanıklık oluşabileceği konusunda özellikle ebeveynleri uyardı.

EKONOMİ SINIFI SENDROMU

Prof. Dr. Akgül şunları kaydetti: “İlk olarak 1950’li yıllarda uçak yolculukları sonrasında havaalanı çevresindeki hastanelerde artan bacak toplar damar tıkanıklıkları görüldüğünden tıp dünyasının gündemine alınmış bir konudur. Hastalar yani yolcular sorgulanmış ve hastaların hemen hepsinin uçağın ekonomi bölümündeki yolcular olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle Symington ve Stark tarafından bu damar tıkanıklığı ile seyreden hastalığa “Ekonomi Sınıfı Sendromu” denmiştir. Aslında bu tanımlama yanlış veya eksik yapılmıştır çünkü hastalığın uçakla veya ekonomi sınıfı ile ilgisi yoktur. Konu tamamen belirli bir süre kişinin hareketsiz kalmasıdır. Yani bu damar tıkanıklığı yani derin ven Trombozu (DvT) yalnızca yolculukta değil, uzun bir süre hareketsiz durulan her ortamda ortaya çıkmaktadır. Bunların başında, son günlerde artan bilgisayar başında saatlerini geçirenler kişilerde, hareketsizliğe bağlı bacak toplar damarlarında tıkanıklıklar oluşmaktadır.

AKCİĞERE GELİRSE ÖLÜMCÜL OLABİLİR

Normalde damar içinde akan kan pıhtılaşmaz ama ne zaman kan damar içinde akışkanlığı azalır ve durağanlaşırsa o zaman pıhtı oluşur. Kanın akışkanlığını sağlayan ise kasların hareketidir. Bu nedenle uzun süre hareketsiz bir şekilde bilgisayar oynayanlarda kanın bacak damarları içerisinde akışkanlığı iyice azalır. Özellikle de bu kişilerde varis ve daha da ciddi olan iç varis varsa kanın ayaklardan kalbe gidişi iyice yavaşlar. Çünkü varisli damarlar genişlemiştir ve içindeki kanın akışı bozulmuştur. Bu duruma bir de dizleri kırıp oturma, bağdaş kurma ve hareketsizlik de eklenince kan bacak damarı içinde pıhtılaşır. Bu pıhtılaşmaya “Derin Ven Trombozu” veya DVT denir. Çok ciddi bir hastalıktır. Damar içinde oluşan pıhtı kopup, damar yoluyla akciğere gelirse hayati risk taşıyan akciğer embolisi olur.

BU BELİRTİLERE DİKKAT!

Kişide aniden nefes darlığı ve göğüs ağrısı olur. Bu kişi direkt olarak hastaneye yatmalı ve pıhtı eritme tedavisi uygulanmalıdır. DVT oluşan hastada aniden bacak şişer, morarır ve bıçak saplanır tarzda ağrıları olur. Hasta bacağını kullanmaz ve bacağın çapı neredeyse sağlam bacağının 2 katı olur. Bu durumda da vakit geçirmeden hastaneye gitmeli ve pıhtı eritme işlemleri yapılmalı ve kan sulandırıcı tedavileri başlanmalıdır.

BİLGİSAYAR BAŞINDA EN FAZLA KAÇ DAKİKA OTURMALI?

Her iki durum yani DVT veya Akciğer embolisi tedavi edilse bile hasta neredeyse ömür boyu doktor kontrolünde olmalıdır.

Çok ciddi sonuçlara yol açan bu durumu yaşamak istemiyorsanız, özellikle ebeveynler dikkatli olmalı, çocuklarının saatlerce bilgisayar başında kalmalarını engellemelidirler. Bilgisayar başında kalma mecburiyeti varsa, çocuk olsun yetişkin olsun her 45 dakikada bir evin veya ofisin içinde en az 5 dakika yürümelidir.

Özellikle doğuştan varisi olan Klippel Sendromlu kişiler, bacağında iç varis olanlar, lenfödem veya lipodem gibi bacakta şişlikleri olanlar için hareketsiz kalmak son derece risklidir. Unutmayın ki, damar pıhtısının oluşmasını engellemek, tedavi etmekten kolaydır. Bol hareketli, sağlıklı günler dilerim”

Kaynak sözcü