Anadolu aydınlanmasının devamıyız

Gebze’nin kültür sanatta aktif  ve üretken sivil toplum örgütü BİLKAR’ın Başkanı Serdar Dikkatli ile BİLKAR’ı pandemi süreci, icraatları, yaptıkları ve yapacakları ve ilkeleri üzerinden değerlendirdik:

“Yerelin ruhuna, geleneğe, sadeliğin içinde gizli mütevazılığa ve sadeliğin içerdiği zenginliğe inanıyoruz. Bu noktada büyük imkânlar ve destekler sağlayan şartlar hiç oluşmadı. Her şeyi terle, emekle yaptık. ‘Anadolu aydınlanmasının devamıyız’ dedik. Her zorlu şartta yaratıcı çözümler ürettik. Bu olumlu, sorumlu, halktan yana tutumumuz kültür ve sanata, Anadolu hatta yer küreden yana borcumuzu ödememizi sağladı.”

Dikkatli pandemi sürecini koşullar gereği suskun geçirdiklerini, online eğitim ve programlara yöneldiklerini, birkaç dersliği kapatarak daralmak zorunda kaldıklarını söyledi.

**

BİLKAR BAŞKANI DİKKATLİ’DEN YAZILI DEMEÇ İSTEDİK. MANİFESTO YAZDI

Deneyerek öğrenerek

Aşkın yüzü oluncaya dek

** İki farklı kuruluş tarihi olan Gebze’nin kültür sanat alanında aktif, üretken ve Türkiye’ye açılan yüzü BİLKAR’ın Başkanı Serdar Dikkatli sorularımızı yazılı ama manifesto içeriğinde yanıtladı:

** “BİLKAR toplumun tüm kesimlerini kapsayacak şekilde deneyerek, yaparak, öğrenerek ilerliyor. Demokratik ve özgürleştirici bir eğitim için yolda, yola devam ediyor. Yeryüzü aşkın yüzü oluncaya dek…”

Gebze’nin kültür sanat hayatında ayrı bir yeri ve önemi olan BİLKAR’da 2009 yılından bugüne başkanlığı sürdüren öğretmen Serdar Dikkatli ile BİLKAR’ı “konuştuk.” Sorularımızı yazılı yanıtlamayı tercih eden Başkan Dikkatli, o açıklamasının da manifesto mahiyetli olduğunu söyledi. Özetle, “BİLKAR toplumun tüm kesimlerini kapsayacak şekilde deneyerek, yaparak, öğrenerek ilerliyor. Demokratik ve özgürleştirici bir eğitim için yolda, yola devam ediyor. Yeryüzü aşkın yüzü oluncaya dek…” diyen Dikkatli’nin BİLKAR’ı temsilen manifestosu şöyle:

ÖZGÜRLÜKÇÜ KÜLTÜR

SANATI SAVUNUYORUZ

“BİLKAR, toplumsal ilişkilerin yeniden üretiminde, öğrencileri, velileri ve öğretmenleri yetkilendirmeye ve kendi kendilerini dönüştürmeye teşvik eden kültürel ve sanatsal bir alan oluşturmaya çalışıyor.

Bu bakış açısından yola çıkan BİLKAR, özgüklükçü kültür-sanat anlayışını savunur. “ Kişisel özerklik”, “kendi kendini tanımlama”, “kendini gerçekleştirme”, “kişiliğin çok yönlü gelişmesi” kavramlarına vurgu yapar.

EMEĞİ YÜCELTEN SANATSAL

ÜRETİMİ KUTSAYAN…

BİLKAR bunun yanında işe imece ilişkileri içerisinde, toplumsal, kültürel ve eğitimsel özellikleri açısından önem atfeder.

“Emeği yücelten”, sanatsal üretimi kutsayan değerlere vurgu yapar.

BİLKAR özgürlükçü bir yaklaşımla sanat, kültür, estetik eğitiminde, yapı, süreç ve işlevlerinin bireyi baskıcı anlayış ve tahakkümden kurtaracak, çok yönlü ve özel gelişimini sağlayacak, kendi yazgısını kendisinin belirleyeceği insani ve sanatsal yeterliliklerle donatılmasını destekler.

TİYATRODAN ŞAN ATÖLYESİNE…

Bu doğrultuda BİLKAR’da tiyatro, drama, görsel sanatlar, gitar, darbuka, bateri, piyano, bağlama, yan flüt, keman, kemençe, ukelele, satranç, küçük ve yetişkin koroları, şan atölyelerinde öğrencilerimiz aldıkları eğitimlerle kendilerini geliştirirler.

BİLKAR edebiyat, felsefe, bilim atölyeleriyle müzik atölyeleri arasında entelektüel ve sanatsal faaliyetlerin birliğini, içi içe geçirerek, öğrenenler ve öğretenler arasındaki ilişkilerin eşitleyici ve özgürleştirici bir biçimde atölyelerde de gerçekleşmesini sağlar.

İŞ İÇİNDE EĞİTİM

YARATICILIK ÜRETİCİLİK

BİLKAR “iş içinde eğitim” anlayışını savunur. Sanatı yaparak, üreterek, kendini var kılarak öğrenme yöntemini kullanır. Entelektüel ve pratik faaliyetlerin birliği iç içeliği “iş içinde eğitim” ilkesinden ayrı düşünülemez. BİLKAR eğitimin yaşamdan kopuk olmaması gerektiğini savunur. BİLKAR var olan eğitim-öğretimi, kuru bilgi ve ezberleciliğe dayandırmaz. BİLKAR, yaparak öğrenme sayesinde “yaratıcılık“, ”üreticilik”, hayal gücünün gelişmesi ve öğrencilerin özne olmasını sağlar.

DEMOKRATİK VE KATILIMCI YÖNETİM

BİLKAR’da demokratik bir yapı ve işleyiş vardır. Bu yapı ve işleyiş bireylerin kendini gerçekleştirmesini ve eleştirel bir bilincin oluşmasını sağlar. BİLKAR, demokratik ve katılımcı bir yönetim biçimini oluşturmuştur. Bu yönetim biçiminde veliler, öğrenciler, öğretmenler atölyeler üzerinden, katılımcı, eşitleyici, özgürleştirci bir biçimde kendini sürecin içerisinde var ediyorlar.

SÖZ YETKİ KARAR

BİLKAR ÖZNELERİNDE

Öğretmen, öğrenci ve veli bu işin bilinç ve sorumluluğunu bizzat yaşayarak öğrenir. Böylece edilgenlikten kurtulup etkin bir kişiliğe kavuşurlar. İş yapanlar bu şekilde yönetime de katılmış olur. Söz yetki ve karar hakkı BİLKAR’daki öznelerdedir. BİLKAR’ın kendilerinin ve buranın kamusal bir alan olduğunun bilincini edinirler.

DENEYEREK YAPARAK ÖĞRENEREK

BİLKAR toplumun tüm kesimlerini kapsayacak şekilde özgün bir örnek olarak, deneyerek, yaparak, öğrenerek ilerliyor. BİLKAR’ın toplumsal olarak kültür ve sanatla yaşamın her noktasında olmak gibi bir hedefi ve amacı var.

SANATI KÜLTÜRÜ

TOPLUMSALLAŞTIRIYORUZ

Bu doğrultuda BİLKAR her hafta edebiyat, felsefe, bilim ağırlıklı olarak Türkiye’nin önde gelen düşünür ve sanatçıları ile söyleşiler yapar. Ayrıca her ay bir tane tiyatro ya da konser etkinliğimizi Osman Hamdi Bey Kültür Merkezi’nde gerçekleştirip sanatı, kültürü toplumsallaştırıyoruz.  BİLKAR bu hedef doğrultusunda kentteki diğer kitle örgütleri, yerel yönetimlerle birlikte çoğulcu ve iş birliğine açık bir faaliyet içerisinde bulunuyor.

ZOOM ÜZERİNDEN DEVAM…

Gücümüz oranında her dönem belirli sayıda öğrencilerimize müzik aleti aldık ayrıca her yıl üniversiteye giden belli sayıda öğrencilerimize küçük miktarda burslar verdik. Pandemide ise diğer bütün kurumlardaki gibi BİLKAR’da da eğitim öğretim şu an için yapılmıyor. Zoomdan ve instagramdan yürüttüğümüz faaliyetler var. Edebiyat atölyesi zoom üzerinden devam ediyor.

PROJELENDİRDİK AMA…

Her hafta BİLKAR’da yaptığımız söyleyişleri instagram sayfasına taşıyıp kültür, sanat ve felsefe üzerlerine söyleşiler yapıyoruz. Bu güne kadar projelendirip hala maddi anlamda ve yürütecek insan sıkıntısı yüzünden yapamadığımız işlerimiz mevcut.

ATÖLYELERİN YARISINI KAPATTIK

Pandemi sürecinden bütün kültür-sanat kurumları gibi BİLKAR da etkilendi. Atölyelerimizin yarısını kiralarını ödeyemediğimiz için kapattık. Şuan dayanışma aidatları ile yolumuza devam ediyoruz. Kısaca BİLKAR kamusal, bilimsel, cinsiyetçi olmayan, laik, ekolojik, demokratik ve özgürleştirici bir eğitim için yolda, yola devam ediyor. Yeryüzü aşkın yüzü oluncaya dek…

KAMUSAL, BİLİMSEL, LAİK EĞİTİM… “BİLKAR, Gebze’ye özgü kültür-sanat etkinliklerini ulusal ve evrensel faaliyetlerle birleştiriyor. Bunun en güzel ve özgün örnekleri atölyelerde şekilleniyor. Kısaca BİLKAR kamusal, bilimsel, laik, cinsiyetçi, olmayan, ekolojik, demokratik, özgürleştirici bir eğitim için yola devam ediyor.”

**

Özgürlükçü pedagojik

katılımcı eğitim biçimi

“Atölyelerdeki çalışmalar öğrencilerin yaparak, okuyarak, okuduğunu anlayarak iyi düşünen, sorgulayan, tartışan ve yazı yazan bireylerin ortaya çıkarılmasını sağlar.

BİLKAR’da yetişkinlerde kültür-sanatın, üretiminin içindedirler ve öznesidirler.

BİLKAR’da imece ruhuyla iş yapma; dayanışma, kültür sanatı birlikte üretme ve toplumsallaşma ve yaşamın içinde var olmayı ortaya çıkarır.

Kısaca BİLKAR özgürlükçü, pedagojik, katılımcı bir eğitimi savunur.”

**

Belediyelerden çok

faaliyette bulunduk

“BİLKAR, Türkiye’deki çoğu belediyeden daha fazla kültür-sanat faaliyeti yapıyor. Pandemi sürecinde kuru gıda dayanışması içerisinde olduk.

BİLKAR milli bayramları kutlama komitesinin içerisinde yer aldı. Milli Bayramlarda çelenk bırakma dışında BİLKAR Müzik Toplulukları kent meydanında çok defa mini konserler verdi.

BİLKAR Müzik Toplulukları, görsel atölyeler, tiyatro toplulukları hep birlikte, Cumhuriyet Mahallesi Muhtarlığı ile dayanışma içinde müzikten kil çalışmasına kadar 23 Nisan Ulusal Egemenlik Çocuk Bayramı kutlaması gerçekleştirdi.

BİLKAR edebiyat atölyesinde 2012’den beri her hafta bir kitap okundu. Dönem dönemde yazarlarıyla kitapları üzerine söyleşi gerçekleştirildi.

Felsefe atölyesi 6 yıldır devam ediyor. İstenildiği kadar genişletilemeyen atölye varlığını inatla bir çekirdek ekip olarak devam ettiriyor ve faaliyetlerim çeşitleniyor. 

BİLKAR üyeleriyle ve sanatseverlerle birlikte kültür ve doğa gezileri de düzenledi.

BİLKAR kültür-sanat anlayışım üzerinden yürüttüğü dayanışma dışında 2. El eşya ve giyecek, oyuncak, dayanışmasını da her dönem yürüttü.”

**

BİLKAR TARİHÇE: İKİ DEFA KURULDU!

Kökleri BEKSEM’de DABGEM’de…

Kısa adı BİLKAR olan Bilimsel Kültürel Araştırmalar Yayıncılık ve Üretim Kooperatifi, 29 Nisan 1998’de kuruldu.

Türkiye’nin kültür sanat alanında kooperatif statüsünde faaliyet gösteren, bu yapısal özelliği ile sayılı sivil toplum örgütü yapılanmalarından.

Kökleri; 1989-1994 dönemi Gebze Belediyesi Kültür Sanat Merkezi – BEKSEM ve Darıca Belediyesi Gençlik Eğitim Merkezi – DABGEM’e kadar uzuyor.

KAPANMANIN EŞİĞİNDEN DÖNDÜ

BİLKAR’ın macerası Eskiçarşı, Hükümet Caddesi üzerinde lokal tipi bir cemiyet olarak başladı. İlerleyen yıllarda kapanma aşamasına geldi. Cilavuz Köy Enstitüsü mezunu Emekli öğretmen Cengiz Badem (1949 – 2014), bir kooperatifin kurulmasının çok zor olacağından esasla sürece müdahil oldu. 2008’deki kongrede başkanlığa seçilip görevi 1.5 sene sürdürdü.

İLK KURUCULARI

İdris Özkaya, Adnan Eren, Neriman Karacaoğlu, Mehmet Hilal Kaplan, Ali Aslan, Eyüp Borucu, Fatih Yamen, Zeki Bilgin, Enver Çelik, Ahmet Aydın, İlhan Yıldız, Reşat Bilir, Tekin Yurttaş, Hasan Yener, Celal Vural, Hasan Yıldırım, Hasan Toprak

İLK KURUCU YÖNETİM

Neriman Karacaoğlu, Adnan Eren, Mehmet Hilal Kaplan, Hasan Yener, Tekin Yurttaş, Zeki Bilgin, Fatih Yamen

İLK KURUCU DENETİM

Enver Çelik, Celal Vural, Hasan Yıldırım

İKİNCİ DÖNEM KURUCULARI

Cengiz Badem, Serdar Dikkatli,  Abbas Kırçıl

MEVCUT YÖNETİM

Serdar Dikkatli (Başkan), Abbas Kırçıl (Başkan yardımcısı), Derya Ağdaş, Emek Nalbant, Fatih Erdaş

MEVCUT DENETİM

Aktan Uslu, Cüneyt Esirgemez

https://www.bilkar.org/

Hacı Halil Mahallesi İsmet Paşa Caddesi Beşiroğlu Altın Han Kat: 1

GSM: 0533 719 85 42

[email protected]

instagram /bilkar_gebze

Facebook: Bilkar

Youtube: Bilkar

Yoluna Serdar Dikkatli başkanlığında devam eden BİLKAR’ın pandemi sürecinde, 2020 yılının eylül ayında gerçekleşen kongre sonrası yönetim ve denetim kurulu üyeleri, kongrenin Hükümet temsilcisi Kocaeli İl Ticaret Müdürlüğü’nden Necip Fazlı Karabacak ve destekçiler ile.

**

Oyunlar ve konserler

dayanışmayla sahnelendi

** Genel sanat yönetmenliğini Abbas Kırçıl’ı yaptığı BİLKAR’ın tiyatro toplulukları ve müzik grupları 13 yıl içinde direnişteki Bericap işçileri, dışarıdaki patiler ve huzurevi sakinleri ile çeşitli sivil toplum örgütleriyle dayanışma amacı ve ruhuyla sahne aldı

BİLKAR’da tiyatro atölyesi 13 yıldır devam ediyor. Tiyatroya hazırlık, drama ve ayrıca tiyatroda konservatuar eğitimleri veriliyor. Drama ve tiyatro eğitimlerinde çocuklar ve büyükler ayrı ayrı eğitimler alıyorlar. Genel sanat yönetmenliğini Abbas Kırçıl’ın yaptığı BİLKAR Tiyatro Topluluğu’nda kıdemli oyunculardan Derya Ağdaş, Emek Nalbant ve Fatih Erdaş ilerleyen yıllarda çok sayıda oyunda yönetmenlikler de üstlendi. Gerek tiyatro toplulukları gerekse Refik Köksal nezaretindeki müzik grupları Bericap işçileri, dışarıdaki patiler ve huzurevi sakinleri ile çeşitli sivil toplum örgütleriyle dayanışma amacı ve ruhuyla sahne aldı

ÇEKİRDEK KADROSUNA EV

KADINLARI İŞÇİLER KATILDI

BİLKAR tiyatro atölyesinin küçük çekirdek kadrosuna her yıl yetiştirdiğimiz gençler, ev kadınları, işçiler katıldı. Geride kalan 13 yılda ‘Yalan içinde yalan’, ‘Hadi öldürsene canikom’, ‘Nereye Payidar nereye’, ‘Japon kuklası’, ‘Yaşasın kavuniçi’, ‘Kadinsan’, ‘Savaş istiyorum’, ‘Gök gürlediğinde’, ‘Hitler oyuncağımı çaldı’, ‘Savaş oyunu’, ‘İnsan insana’, ‘İğne bize çuvaldız bize’ ve ‘Muhbir’ adlı oyunlar sahnelendi.

İŞBİRLİĞİ İÇİNDE

Büyükler Tiyatro Topluluğu ise Dışarıdaki Patiler, Birleşik Metal - İş, Petrol-İş, Eğitim-Sen, Emekli-Sen, Darıca Yaşlılar Derneği, CHP Gebze İlçe Örgütü, CHP Çayırova İlçe Örgütü gibi kurumlarla dayanışma ilişkisi içerisinde oyunlar sahneledi.

MARİFETLİ EKİP:  -Soldan sağa- Genel Sanat Yönetmeni Abbas Kırçıl; yönetmen, oyuncu koçu, drama, çocuk drama eğitmeni, oyuncu Derya Ağdaş; yönetmen, dramatur, oyuncu Emek Nalbant; yönetmen, oyuncu koçu, yazar, oyuncu Fatih Erdaş

PAYİDAR, 35 YIL SONRA DİRENİŞÇİLER İÇİN: BİLKAR Tiyatro Topluluğu, Bilgesu Erenus’un “Nereye Payidar Nereye” adlı oyununu 35 yıl aradan sonra sahneleyen ilk topluluk olunca bu tercih Birgün başta olmak üzere ulusal basının da ilgi odağı oldu. Oyun 2011 yılının mayıs ayında Petrol-İş Gebze’nin örgütlendiği, direnişteki Bericap işçileri için sahnelendi.

GELİRİ VETERİNER BORÇLARINA AKTARILDI: BİLKAR tiyatro topluluklarının yanı sıra müzik grupları da defalarca gerek Osman Hamdi Bey Kültür Merkezi gerekse BİLKAR Genco Erkal Sahnesi’ndeki Dilek Dikkatli’nin öncülük ettiği hayvansever grubu

Dışarıdaki Patiler için oyunlar oynadı, dinletiler düzenledi. Etkinliklerin geliri grubun veteriner borçlarına aktarıldı.

YAŞLILAR İÇİN, HADİ ÖLDÜRSENE CANİKOM: BİLKAR Tiyatro Topluluğu, Aziz Nesin’in Hadi Öldürsene Canikom adlı komedisini 2018 yılı mart ayında, yaşlılar haftasında,

Kudret Sekban başkanlığındaki Darıca Yas-Der’e destek olarak sahneledi.

**

Çocuklar ile çocuk oyunları

 Çocuk tiyatrosunda çocuk tiyatrocular çocuk oyunlarını sahneye taşıdılar: ‘Çöplükte oyun’, ‘Küçük Karabalık’, ‘Ayının fendi avcıyı yendi’, ‘Fareli köyün kavalcısı’, ‘Reklamları sevmeyen çocuk’, ‘Kırda bir yaz sabahı’

Çocuk oyunları Osman Hamdi Bey Kültür Merkezi’nde Gebzeli çocuklara ücretsiz sahnelendi.

Çocuk ekibi, Pırtlatan Bal adlı oyunu 16 Mayıs 2018’de Derya Ağdaş’ın yönetmenliğinde sahneledi. Ekip oyun günlerine doğru bir prova arası, bir arada.

**

Yerelden ulusala evrensele

BİLKAR’da müzik etkinlikleri her yaş grubu için müzik toplulukları direktörü Refik Köksal nezaretinde sürüyor. Sonuncusu 2019’da gerçekleşen, pandemiden ötürü 2020’de yapılmayan ve 2021’de yapılmayacak olan dönem sonu etkinliklerinde ağırlığı Köksal’ın öğrencilerinin müzik dinletileri oluşturdu. BİLKAR pandemi öncesine kadar her ay bir tiyatro topluluğu, sanatçı veya grubu ağırlarken 2017 yılının mart ayında Yeni Türkü’yü ağırladı. Müzik topluluklarının çocuk üyeleri Derya Köroğlu’na sahnede bu şekilde eşlik etti.

BİLKAR Müzik Toplulukları Direktörü Refik Köksal (sağdaki) bir dönem sonu etkinliğinde.

**

14 yılda 260 öğrenci

üniversite lise kazandı

BİLKAR’da resim çalışmaları resim öğretmeni Ufuk Muslu nezaretinde sürüyor. Usta ressam, üniversitelerde öğretim üyesi olarak çalışma hakkını da edinmek üzere. Başkan Serdar Dikkatli, “Gebze’de kalıcı, çoğaltıcı birçok olaya imza attık. Bu güne kadar BİLKAR’da ağırlıklı müzik ve resim olmak üzere çeşitli atölyelerde 14 yılda 260 öğrencimiz üniversite ve güzel sanatlar liselerini kazandı” dedi.

**

Fatih Erdaş ile Türkiye birinciliği

BİLKAR Tiyatro Atölyesi, Toplumsal Araştırmalar Kültür ve Sanat İçin Vakıf – TAKSAV’ın 2018 yılında düzenlediği Uluslararası İzmit Tiyatro Festivali’ne katıldı. Festival kapsamında düzenlenen kısa oyun yarışmasında BİLKAR Yönetim Kurulu Üyesi, tiyatro topluluğu yönetmen ve oyuncularından Fatih Erdaş, “Haber Alamadığın Kimse Yaşamıyor” adlı oyunla birincilik ödülünü edindi.  Erdaş eserinde göçmen kadınları konu edinmişti.

BİLKAR, 2018’deki festivalde BİLKAR Başkan Yardımcısı ve Tiyatro Toplulukları Genel Sanat Yönetmeni Abbas Kırçıl, kooperatif yönetiminden ve tiyatro topluluğundan yönetmen ve oyuncular Derya Ağdaş ve Fatih Erdaş ile temsil edilmişti. 

**

Hayallerini Sahneye Taşı’da

Türkiye finaline kaldılar

BİLKAR Tiyatro Atölyesi, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın 2019’da düzenlediği, “Hayallerini Sahneye Taşı” projesine katıldı. "Güzel Olsun Dünya" adlı oyun ile Sahne sanatları (Tiyatro) dalında sahne alan atölye oyuncularımız il birinciliğini aldı.

05 Nisan 2019’da Bursa’daki bölge yarışmasında yine birinci olarak Türkiye finaline kaldı. Ekipte İlkim Sima Taşkın, Fatma Özer, Gülse Kalyon, Deniz Özçelik, Ceren Yılmaz, Berke Can Akarsu, Abbas Kırçıl, Emek Nalbant, Derya Ağdaş ve Fatih Erdaş yer almıştı.